Persoon

Van Elslande, Camille

ID
5210
URI
https://id.erfgoed.net/personen/5210

Beschrijving

Camille Van Elslande werd op 7 februari 1890 te Veurne geboren in een familie meubelmakers. Hij studeerde architectuur aan de Ecole des Arts Industriels et Décoratifs in Brussel (Elsene) en liep stage (van 1909 tot 1911) bij de Brusselse architect Gabriël Charle (1868-1919). In 1927 behaalde hij daarenboven zijn diploma als ‘tekenleraar in middelbare scholen voor jongens’ via de middenjury.

Hoewel hij tijdens de oorlog officieus actief bleef, speelde het belangrijkste deel van zijn loopbaan zich na de eerste Wereldoorlog af, vooral als wederopbouwarchitect. In 1919 sloot hij zich aan bij de Société Central d’Architecture de Belgique (S.C.A.B.). Daarnaast werd Van Elslande een jaar later lid van de West-Vlaamse Bouwmeesterskring in 1920.

Het grootste deel van zijn gebouwde oeuvre situeert zich in de Westhoek (Veurne, Diksmuide, Nieuwpoort, Ieper, Alveringem). Camille Van Elslande was vooral actief als wederopbouwarchitect. Hij bouwde een bloeiend atelier uit, waar hij met enkele tekenaars samenwerkte. Van Elslande hanteerde, zoals vele wederopbouwarchitecten, overwegend de typische historiserende stijl van de streek, in hoofdzaak gebaseerd op de Vlaamse Renaissancestijl, evenwel zonder de wensen van zijn opdrachtgevers te negeren. Zijn belangrijkste realisaties waren onder andere de Nationale Bank in Veurne, de suikerfabriek ‘de Warneton’ in Veurne, de op een Amerikaanse modelhofstede gebaseerde ‘de Groote Hemme’ in Ramskapelle en de kerk van de Sint-Jacobskapelle.

Behalve zijn opdrachten als zelfstandig architect, was hij werkzaam als expert voor de schatting van oorlogsschade, zowel in opdracht van particulieren als van de Rechtbank van Oorlogsschade, de Rechtbank van Eerste Aanleg arrondissement Veurne, het Vredegerecht kanton Veurne en het Centraal Bureau van Hypothecair Krediet.

Daarnaast bouwde Van Elslande -die een gedreven idealist was- ook een politieke carrière uit. Als actief liberaal werd hij in 1932 provincieraadslid voor het district Veurne en zetelde hij ook in de gemeenteraad van Veurne (1936-1945). Vanaf 1946 werd hij arrondissementscommissaris voor het arrondissement Veurne - Diksmuide.

Camille Van Elslande was een enorm veelzijdig en creatief man. Naast het ontwerpen van gebouwen, ontwierp hij meubels en toneeldecors, schilderde aquarellen, speelde hobo in de plaatselijke harmonie,...

  • DEGRAEVE M. 2011: Camille Van Elslande op alle fronten. Modern architecturaal denken in een traditionele context, onuitgegeven verhandeling, UGent.
  • VLAEMYNCK G. 2009: Architecturale wederopbouwarchieven in de Westhoek. Inventaris van het archief van Camille Van Elslande (1911-1962), Vrije Universiteit Brussel, Archivistiek: Erfgoedbeheer en Hedendaags Documentbeheer, onuitgegeven verhandeling.
  • S.N. 2009: Het gekwetste gewest. Archievengids van de wederopbouwarchitectuur in de Westhoek, uitgever: Centrum Vlaamse Architectuurarchieven (CVAa) en Vlaams Architectuur instituut (VAi), Antwerpen.
  • Informatie verkregen tijdens een nterview met Mevr. Anita Winnock, 20/04/10.

Auteurs: Degraeve, Marieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Erfgoedobjecten

Ontwerper van

Abdijhoeve 't Groot Westhof

's Heerwillems 10 (Veurne)
Hoeve als 't Groot Westhof reeds vermeld in de loop van de 17de eeuw. Voorheen klooster van norbertinessen afhankelijk van de Veurnse Sint-Niklaasabdij en zogenaamd Hof der Vrouwen, ingericht tot hoeve na afschaffing van het klooster waarvan de bezittingen eigendom werden van vermelde abdij. De huidige hoeve werd kort na de Eerste Wereldoorlog wederopgebouwd, naar ontwerp van C. Van Elslande, midden bewaarde omwalling. Lage, losse bestanddelen van baksteen onder zadeldaken, in een wederopbouwarchitectuur aansluitend bij de traditionele regionale hoevebouw.


Boerenwoning

Viconiastraat 20-22, 22A (Diksmuide)
Naar de straat georiënteerde boerenwoning uit de jaren 1920 met aanpalende stallen, naar ontwerp van C. Van Elslande.


Burgerhuis

Lange Meersstraat 28 (Ieper)
Grote burgerwoning met rechts aanpalende koetspoort, naar ontwerp van architect Camille Van Elslande (Veurne) van 1922.


Burgerhuis

Vandenpeereboomplein 45 (Ieper)
Eén imitatieve variante op de pilastergevel met dakkapel uit de tweede helft van de 18de eeuw voorzien van klokgevel, voor de Eerste Wereldoorlog blijkbaar horend bij het ernaast gelegen pand links, aan de noordelijke pleinzijde: een bijdrage tot het herstel van een vertrouwd perspectief.


Burgerhuis

Westendelaan 287 (Middelkerke)
Breedhuis, heropgebouwd in 1923 naar ontwerp van architect C. Van Elslande, in opdracht van advocaat Joye. Vier traveeën en tweeënhalve bouwlaag onder mansardedak, overstekend op houten modillons.


Eclectisch burger- en winkelhuis Huize Van Der Heyde

Appelmarkt 4 (Veurne)
Eclectisch eenheidsproject van een woonhuis met winkel, te dateren omstreeks 1940-1946 en gebouwd naar ontwerp van C. Van Elslande. Diep- en breedhuis van twee bouwlagen respectievelijk met trapgevel van vier- en lijstgevel van drie traveeën: onder zadeldak.


Eclectische winkel

Ooststraat 18 (Veurne)
Breedhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gedateerd 1920 door middel van muurankers. Vermoedelijk deels gebouwd op oude kern van diephuis aangegeven door afgewolfd hoger dakgedeelte rechts. Eclectische wederopbouwarchitectuur, naar ontwerp van C. Van Elslande.


Eenheidsbebouwing van burgerhuizen

Korte Meersstraat 3-15, Wallestraat 1-5 (Ieper)
Eenheidsproject, bestaande uit kleine burgerhuizen, naar ontwerp van architect Camille Van Elslande (Veurne) van 1922.


Gedenkplaten militaire en burgerlijke doden

Grote Markt 29, Heldenplein (Veurne)
Gedenkplaten voor de militaire en burgerlijke doden uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog uit Veurne met een gedenkplaat ter ere van Koning Albert.


Gemeentehuis van Alveringem

Dorp 1B (Alveringem)
"Gemeentehuis" opgericht in 1922 naar ontwerp van architect Camille Van Elslande (Veurne), ter vervanging van het tijdens de Eerste Wereldoorlog zwaar getroffen wetshuis. Neorenaissancistisch breedhuis van zeven traveeën en één bouwlaag onder een geknikt zadeldak


Herberg De Botermand

Grote Markt 7 (Veurne)
Breedhuis van twee traveeën en twee bouwlagen onder geknikt zadeldak (mechanische pannen). Oude kern uit de eerste helft van de 18de eeuw.


Herenhuis

Noordstraat 34-36 (Veurne)
Herenhuis met rococo inslag. Huidig uitzicht respectievelijk van 1756, 1841, 1863 en 20ste eeuw. Uitzicht circa 1841: lage linker vleugel van drie traveeën onder zadeldak (nok parallel aan de straat, Vlaamse pannen) + lage poorttravee + rechter vleugel met lijstgevel van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (nok parallel aan de straat, Vlaamse pannen), van 1756 volgens bewaarde gevelsteen.


Herenhuis met latere winkelpui

Vandenpeereboomplein 15-17 (Ieper)
Ontwerp van architect Camille Van Elslande (Veurne) van 1922. Verbouwde begane grond met nieuwe winkelpui.


Heropgebouwde parochiekerk Sint-Jacob met omringend kerkhof

Sint-Jacobsplein 5 (Diksmuide)
De georiënteerde parochiekerk Sint-Jacob met omringend kerkhof werd heropgebouwd in 1923-1925.


Heropgebouwde pastorie van de Sint-Jacobskerk met tuin

Sint-Jacobsplein 3 (Diksmuide)
De pastorie met tuin, ten oosten aansluitend bij de Sint-Jacobskerk en het kerkhof, werd heropgebouwd in 1923-1924.


Hoekhuis naar ontwerp van C. Van Elslande

Ooststraat 1 (Veurne)
Hoekhuis bij Sint-Niklaasplaats; ijzeren uithangbord. Vijf traveeën onder meer afgeschuinde hoek- en deurtraveeën onder overstek, en twee bouwlagen onder zadeldak (nok parallel aan de straat, pannen) met twee dakkapellen voorzien van oeil-de-boeuf, gedateerd 1921 door middel van gevelsteen; naar ontwerp van architect C. Van Elslande (Veurne).


Hoekhuis naar ontwerp van C. Van Elslande

Zuidstraat 20 (Veurne)
Vermoedelijk op oorspronkelijk renaissancepatroon (16de-17de eeuw) geïnspireerde wederopbouw van hoekhuis, naar ontwerp van architect C. Van Elslande (Veurne) van 1920. Diephuis van twee traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (mechanische pannen).


Hoeve 't Klein Spermalie

Brugsesteenweg 38 (Middelkerke)
Voormalige hoeve 't Klein Spermalie, heropgebouwd in de jaren 1920 naar ontwerp van C. Van Elslande in een historiserende bouwtrant, zie de witgekalkte losse bestanddelen rondom een rechthoekig erf.


Hoeve 't Klein Westhof met kapel

's Heerwillems 9 (Veurne)
Hoeve voorheen gelegen in onmiddellijke nabijheid van thans verdwenen parochiekerk. Kort na Eerste Wereldoorlog wederopgebouwde hoeve met losse bestanddelen van baksteen onder zadeldaken, naar ontwerp van C. Van Elslande. Algemeen volume en opstelling van hoevegebouwen nog grosso modo overeenkomstig met Ferrariskaart. Eenvoudige wederopbouwarchitectuur aansluitend bij de traditionele regionale hoevebouw. Aan de erfoprit bevindt zich een wegkapel met neogotische inslag, gedateerd 1929.


Hoeve Ter Walleboom

Pereboom 5 (Lo-Reninge)
Historische hoeve met lage losse bestanddelen, heropgebouwd na de Eerste Wereldoorlog naar ontwerp van C. Van Elslande. Boerenhuis met regionalistische inslag. Beeldbepalende schuur met geïncorporeerde stalling en stalvleugel met geïncorporeerd wagenhuis.


Home Edouard Pecher

Veurnelaan 109 (Koksijde)
Home opgericht op initiatief van de liberale mutualiteiten uit Brussel in het jaar 1937 naar ontwerp van ingenieur architect Marcel Simon. In 1948 werd het gebouw uitgebreid naar ontwerp van architect G. De Bruyker in aansluitende bouwtrant met een washuis. Voortuintje afgezet door middel betonnen afsluiting; rode bakstenen pijlers markeren de vier toegangen.


Huizenrij naar ontwerp van C. Van Elslande

Ooststraat 15-23 (Veurne)
Heropgebouwde huizenrij naar ontwerp van architect C. Van Elslande van circa 1920. Breedhuizen van twee a zes traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak.


Kapel Onze-Lieve-Vrouw der Zege

Oud Stuivekens (Diksmuide)
Herdenkingskapel in bruingele baksteen naar ontwerp van architect Camille Van Elslande, onthuld in 1925 en gelegen binnen de oorlogssite het Onze-Lieve-Vrouwhoekje.


Kapel Onze-Lieve-Vrouw Troost in Nood met lindes

Kapellestraat (Diksmuide)
Kapel,heropgebouwd na de Eerste Wereldoorlog naar ontwerp van C. Van Elslande, ter vervanging van een 18de-eeuwse dankkapel. Eenvoudige bakstenen wegkapel onder mansardedak op rechthoekige plattegrond geflankeerd door twee lindes.


Landgoed Vicogne

Kasteelhoevestraat 2 (Diksmuide)
Het landgoed Vicogne met bijzonder verzorgd landhuis en een aansluitende hoeve-uitbating werd in 1924-1925 heropgebouwd naar ontwerp van de Veurnse architect Camille Van Elslande. De Kasteelhoevestraat vormt de dreef naar het landgoed, en is gelegen in de as van de toegangspoort. De site gaat terug op het vroegere kloosterdomein van de Noord-Franse abdij van Vicogne.


Modernistische woning

Sasstraat 7 (Veurne)
Modernistische woning uit de jaren 1930, 1940 naar ontwerp van architect C. Van Elslande (Veurne), zie gevelsteen. Plastisch behandelde baksteenbouw van twee traveeën en twee bouwlagen onder plat dak; gebruik van donkere bakstenen voor plint.


Nationale Bank

Noordstraat 16-18 (Veurne)
Bankgebouw op U-vormig grondplan in neo-Vlaamse-renaissancestijl met lokale inslag, gedateerd 1923 door middel van cartouche en gesigneerd architect C. Van Elslande (Veurne) in gevelsteen links van poort.


Pastorie

Stuivekenskerkestraat 2 (Diksmuide)
Voormalige pastorie in voortuintje met laag bakstenen muurtje met pijlers onder bolvormige bekroning. Na de Eerste Wereldoorlog heropgebouwd naar ontwerp van architect Camille Van Elslande (Veurne).


Sociale woonhuizen van 1923

Steenstraat 73-75 (Ieper)
Tweewoonst, gebouwd tussen 1921 en 1923 door de sociale huisvestingsmaatschappij De Goedkoope Woning in Verwoest West-Vlaanderen (sinds 1951 opgeslorpt door De Mandel) op het gehucht Lizerne, naar ontwerp van Camille Van Elslande. De aannemer was waarschijnlijk Helbig en Verthé uit Zwevegem.


Stadhuis Veurne

Grote Markt 27 (Veurne)
Stadhuis gelegen op westelijke marktzijde, en een hoek vormend met het voormalig landhuis, waarvan het tevens oorspronkelijk de conciërgewoning was. Bakstenen gebouw met twee analoge vleugels van respectievelijk vier en vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (leien).


Stadswoning naar ontwerp van C. Van Elslande

Noordstraat 2 (Veurne)
Breedhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (mechanische pannen), naar ontwerp van architect C. Van Elslande (Veurne) van 1921. Bakstenen lijstgevel met sierankers. Imitatieve wederopbouwarchitectuur geïnspireerd op de regionale renaissancevormgeving.


Stadswoningen in wederopbouwarchitectuur

Grote Markt 30-33, 34 (Veurne)
Wederopbouwarchitectuur tengevolge verwoesting tijdens Eerste Wereldoorlog. Diephuizen van twee (nummers 30, 33,34) en drie traveeën (nummers 31, 31) en twee bouwlagen onder zadeldak (pannen).


Tuinwijk Nieuwstad

Brugse Steenweg 78-206, Feyslaan 1-30, Hobelaan 1-46, 48-80 (Veurne)
Tuinwijk van 154 woningen, gebouwd tussen 1921 en 1925 door de sociale huisvestingsmaatschappij Habitations à Bon Marché de Furnes S.A. naar ontwerp van Gustave Hobé en Camille Van Elslande. Na de Tweede Wereldoorlog werden enkele vernielde huizen heropgebouwd en in 1955 werden vier nieuwe woningen toegevoegd.


Villa Ravensteen

Generaal Hély D'Oisselstraat 7 (Koksijde)
Vakantiewoning, gebouwd onder de naam Zonnig Hoekje, voor A. Pieraerts naar een ontwerp van Camille Van Elslande uit 1912. In 1937 ten zuidoosten uitgebreid met twee kamers door de toenmalige eigenaar. Inplanting bovenop het duin waarvan de voet versterkt is door middel van een omlopende bakstenen muur met in 1935 ingebrachte garage. Duinhuis van het bel-etagetype; witgeschilderde baksteenbouw op gepikte plint. Sokkelvormende begane grond; afgeschuinde hoek- én dienstdeurtravee met ronde oculus onder getrapte overstek, tussen steunberen.


Wederopbouw gemeenteschool

Sint-Jacobsstraat 2 (Diksmuide)
Voormalig klassengebouw van de gemeenteschool, heropgebouwd in 1924. Ligging in de onmiddellijke omgeving van de Sint-Jacobskerk en pastorie.


Wederopbouwhoeve De Groene Poort

Molenstraat 16 (Diksmuide)
De hoeve werd vernietigd tijdens de Eerste Wereldoorlog. Bij de wederopbouw werd de vooroorlogse opstelling grosso modo gerespecteerd, een aantal gebouwen werden mogelijk op de vooroorlogse fundamenten heropgebouwd, een aantal oude muurresten zijn geïntegreerd in de wederopbouw. Roodbakstenen boerenhuis op het voormalig opperhof, lang geelbakstenen schuurvolume met (dichtgemetselde) stal- en wagenhuistraveeën en voederkeuken en stal met bewaarde geelbakstenen muren van voor de Eerste Wereldoorlog.


Wederopbouwhoeve Oosthof

Diksmuidse Weg 11 (Nieuwpoort)
Zwaar vernield tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de hoeve in de jaren 1920 heropgebouwd, de losse U-vormige opstelling rond een rechthoekig erf werd behouden, het restant van de walgracht gaat terug tot de late middeleeuwen.


Winkel

Marktstraat 24 (Nieuwpoort)
Huis van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gedateerd 1922 door middel van gevelsteen; naar ontwerp van architect C. Van Elslande. Op schelpvormige consoles overkragende bovenverdieping van twee linker traveeën uitlopend op dakvenster met rolwerk en pseudo-aediculavenster. Kruiskozijnen van bovenverdieping ingeschreven in rondboogomlijsting met kwartholbeloop op afzaat.


Thema's

Ontwerper van

Nieuwpoort-Stad

Peter Benoitlaan


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Van Elslande [online], https://id.erfgoed.net/personen/5210 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.