Beschrijving

Arthur Vierendeel (1852-1940) studeerde af als burgerlijk ingenieur bouwkunde in Leuven in 1874. Vanaf 1876 tot 1885 werkte hij bij de Ateliers de la Louvière, een grote staalproducent uit de Borinage. Vanaf 1885 tot 1927 werkte Vierendeel als hoofdingenieur en directeur van de technische diensten van de provincie West-Vlaanderen. Daarnaast doceerde hij als hoogleraar aan de voorloper van de huidige faculteit burgerlijk ingenieur in Leuven.

Vierendeel ontwierp in 1896 de naar hem genoemde vierendeellegger. Dat is een vakwerkligger uit twee randstaven en een aantal stijlen. Verschillend van het driehoeksvakwerk is het ontbreken van diagonaaltrekkers. Vierendeel moest dit compenseren door de hoekpunten van de vierhoeken en rechthoeken te versterken. De randstaven konden volledig recht of gebogen zijn. Als materialen kunnen gewalst staal en beton worden gebruikt.

De voordelen van de vierendeelligger werden door de architect zelf op een rij gezet. De technische voordelen zijn dat de montage gemakkelijker verloopt, de liggers zijn minder aan roest onderhevig en minder beweeglijk. Bovendien was de vierendeelligger tot 30% lichter dan een vakwerkligger. Door de besparing van materiaal en de eenvoudige techniek was de vierendeelligger in theorie goedkoper. Eén van de verdiensten van de vierendeelligger was zijn esthetische waarde. Door het ontbreken van de diagonalen kon een grote overspanning worden bereikt zonder visueel storende elementen.

Vierendeel heeft veel moeite gehad om zijn tijdgenoten ervan te overtuigen dat zijn ligger de nodige draagkracht bezat. Tijdens de wereldtentoonstelling van 1897 bouwde hij in de buurt van Tervuren als experiment op eigen kosten een stalen brug. In 1906 kreeg hij een kans om zijn ideeën in de praktijk te brengen door de bouw van de brug over de Schelde in Avelgem. Nadien werden op meerdere locaties Vierendeelbruggen gebouwd. Tussen 1900 en 1950 werden naar schatting 67 vierendeelbruggen gebouwd in België. Het nieuwe brugtype werd nadien uitgevoerd over de hele wereld. Het principe van de vierendeelligger werd ook gebruikt voor de bouw van zelfdragend koetswerk van wagons en trams, maar ook voor wolkenkrabbers.

Datum: 30-04-2019
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Erfgoedobjecten

Ontwerper van

Brug van de waterhoek

Pontbrug

Stalen spoorwegbrug

Vierendeelbrug

Vierendeelbruggen