Teksten van Van Mossevelde, Ivan A.L.J.

https://id.erfgoed.net/personen/7069

Architect Ivan Van Mossevelde ()

Ivan Van Mossevelde werd in 1940 in Gent geboren als zoon van Gerard Van Mossevelde en Hilda Coppens. Hij studeerde architectuur aan het Sint-Lucasinstituut in Gent (1962).

Het oeuvre van Ivan Van Mossevelde is zeer heterogeen en vrij omvangrijk. De architect was al op jonge leeftijd gedreven aan het werk. Tijdens zijn studies aan Sint-Lucas in Gent realiseerde hij reeds enkele werken in Nederland en won hij onder meer de Glaverbel prijs. Al bij de aanvang van zijn carrière was hij actief als restauratiearchitect én ontwikkelde hij tegelijk een typerende eigenzinnige moderne architectuurstijl. Deze ambiguïteit tussen behoud en vernieuwing vervaagt echter bij nader onderzoek van zijn realisaties. De moderne vormgeving is vaak de echo van het werk dat hij als restauratiearchitect in Italië uitvoert. Zoals velen van zijn generatie was hij tijdens zijn opleiding of in de periode kort na zijn afstuderen in contact gekomen met de ideeën van Bernard Rudofsky. Volgens architect Frank De Groeve, die een tijdlang samenwerkte met Van Mossevelde, was "Architecture without Architects" het enige werk over architectuur dat er bij hem in de bibliotheek te vinden was. Van Mossevelde trachtte, net als zijn generatiegenoten die met Rudofsky’s ideeën in contact kwamen, de nieuwe inzichten in de praktijk om te zetten. Hij koesterde de bewondering voor de essentie van de architectuur – architectuur die ontstaat als behoefte van de mens om geborgenheid te creëren. Die architectuur ontdekte hij in het Italiaanse Labro, een dorp bovenop een heuvel dat al grotendeels verlaten was toen hij er in 1968 toevallig voorbij kwam. Hij zou er zijn levenswerk van maken om het verval te stoppen en het dorp nieuw leven in te blazen. De specifieke aandachtspunten die Rudofsky in zijn tentoonstelling “Architecture Without Architects” in het MOMA (1964) en in het gelijknamige boek aanraakte, werden door Van Mossevelde gecapteerd en vertaald in zijn architecturaal werk. Van Mossevelde werd eveneens beïnvloed door enkele architecten die hun stempel op de architectuur van de eerste helft van de 20ste eeuw hadden gedrukt. De klare heldere lijn van Mies van der Rohe (1886-1969), de rationele vorm en het sobere materiaalgebruik, het gebruik van het modulor proportiesysteem van Le Corbusier (1887-1965) en het monolithische in het werk van Kahn (1901-1974) zijn heel vaak terug te vinden in zijn ontwerpen.

Het oeuvre van Ivan Van Mossevelde lijkt op het eerste gezicht heterogeen aangezien hij zowel bedrijfsgebouwen als residentiële woningen ontwierp en bovendien ook nog eens instond voor opvallende restauratieprojecten, voornamelijk in Italië. Voor Labro betekende dit dat het dorp en de woningen heel omzichtig werden gerestaureerd – gerenoveerd noemt hij het zelf. Voor zijn moderne werk in België dat in dezelfde periode werd gerealiseerd, betekent het dat hij een architectuur maakt die ondergeschikt is aan de functie, maar die toch getuigt van sterke architecturale vormgeving. Het Belgische oeuvre dat grotendeels in de jaren 1970 tot stand kwam vindt aansluiting bij de vooruitstrevende architectuurstijl die op dat moment internationaal reeds enige tijd gangbaar was. Zijn belangrijkste werken uit dat specifieke oeuvre kwamen tot stand ten zuidwesten van Gent: op dat moment werd er volop verkaveld in de randgemeenten Sint-Denijs-Westrem en Sint-Martens-Latem. De alleenstaande woningen zijn er riant en werden gebouwd op grote percelen. De vormgeving en het materiaalgebruik sluiten voor het exterieur aan bij wat gangbaar is in het brutalisme. Het ruwe beton waarin de houtstructuur van de bekisting zich duidelijk aftekent, het ruwe baksteenmetselwerk en het getinte glas maken de blokvormige constructies heel aanwezig en monolithisch. Maar de afgeronde hoeken en speelse doorbrekingen van het exterieur alluderen tegelijk op de mildheid binnenin. Daar is privacy en heerst er rust en stilte voor de bewoners door een logische distributie, een besloten patio, de speelse lichtinval of een huiselijke zithoek bij de open haard. Ook het samenspel met de natuur wordt een onderdeel van de architecturale vormgeving. In combinatie met de zachte materialen zoals hoogpolig wollen vast tapijt en linnen gordijnen zijn het plekken waar men zich geborgen voelt. Maar misschien is de leidraad in het oeuvre het samengaan van de architectuur met de gewoontes van de opdrachtgevers. Getuigen vertellen hoe Van Mossevelde zich de dagdagelijkse routine van de opdrachtgevers eigen maakte door er dagenlang mee samen te wonen en op hun maat een woning te bedenken. Het resulteert in aangename woningen waar rust, stilte en contact met de natuur centraal staan. De beschermde dokterspraktijk in Gent wijkt zowel qua functionele typologie als qua schaal af van zijn overige werk in het Gentse, maar ook die realisatie beantwoordt aan de vereiste van geborgenheid, rust, verstilling - en ondanks de ligging in het centrum van de stad is er een heel contact met de natuur.

Vanaf de jaren 1980 is Van Mossevelde vooral aan de slag in Italië.

DE GROEVE, F.; et al.; 2017, Living with Silence, Ivan Van Mossevelde, Architecture 1970-1980; Lightning Source Ltd.; Milton Keynes

RUDOFSKY, B.; 1964, Architecture without Architects, A Short Introduction to Non-Pedigreed Architecture; MOMA, New York.

S.N. 1967: orde van architecten. inschrijvingen, einde 1967, op de tabellen van de raden van de orde, Brussel, 192.

VAN DE PERRE D. 2003: Op de grens van twee werelden: beeld van het architectuuronderwijs aan het Sint-Lucasinstituut te Gent in de periode 1919-1965/1974, Gent, 180.

VAN MOSSEVELDE I., S.D., [online] https://www.ivanvanmossevelde.com


Bron: Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier 4.001/44021/135.1, Dokterspraktijk Jacques Coupez (LENAERTS T. 2019)., DE GROEVE, F.; et al.; 2017, Living with Silence, Ivan Van Mossevelde, Architecture 1970-1980; Lightning Source Ltd.; Milton Keynes, VAN MOSSEVELDE I., S.D., [online] https://www.ivanvanmossevelde.com
Auteurs:  Lenaerts, Tom
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Lenaerts T. 2024: Van Mossevelde, Ivan A.L.J. [online], https://id.erfgoed.net/teksten/437428 (geraadpleegd op ).


Van Mossevelde, Ivan A.L.J. ()

Ivan Van Mossevelde studeerde af als architect aan Sint-Lucas in Gent in 1962.

  • S.N. 1967: orde van architecten. inschrijvingen, einde 1967, op de tabellen van de raden van de orde, Brussel, 192.
  • VAN DE PERRE D. 2003: Op de grens van twee werelden: beeld van het architectuuronderwijs aan het Sint-Lucasinstituut te Gent in de periode 1919-1965/1974, Gent, 180.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: S.N. 2019: Van Mossevelde, Ivan A.L.J. [online], https://id.erfgoed.net/teksten/307666 (geraadpleegd op ).