Beschrijving

Architect Eugeen Liebaut (Aalst, 1952) is één van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Nieuwe Eenvoud, een groep architecten die vanaf de jaren 1980 teruggrijpen naar de autonomie van de architectuur als reactie tegen een te ver doorgedreven participatie-architectuur en tegen het puur formalistische en opzichtige van het postmodernisme.

Eugeen Liebaut werd opgeleid als architect aan het Sint-Lucasinstituut in Schaarbeek (1971-1976), onder andere bij Alfons Hoppenbrouwers en stadsgenoot Pieter De Bruyne. Tijdens deze opleiding werd het belang benadrukt van participatie, ten koste van de autonomie van de architect en de architectuur. Liebaut was in deze periode ook zelf activist in Aalst, via de werkgroep Stadsherwaardering en de stadskrant Viesj Oilsjt.

Door enkele ontgoochelende ervaringen met burgerparticipatie en de realisatie van zijn eigen woning (de verbouwing van een arbeiderswoning aan de Binnenstraat in Aalst) maakte hij de omslag van een doorgedreven participatie-architectuur naar het benadrukken van de autonomie van de architectuur. Hoewel de vraag van zijn cliënten-gebruikers gedurende zijn hele carrière steeds het vertrekpunt bleef, koos hij er voor geen compromissen meer te sluiten in de architecturale vormgeving.

Die vorm is aanvankelijk nog sterk beïnvloed door de architectuurtaal van mei ’68 (en meer bepaald het vroege werk van bOb Van Reeth). Typerende voorbeelden hiervan zijn de naburige Woningen Van Herreweghe en D’Hondt die hij rond 1980 realiseerde in Aalst (Erembodegem). In de eerste helft van de jaren 1980 geraakt Liebaut gefascineerd door het rationalisme van de Italiaanse architect Aldo Rossi wat zich, mede door de heersende economische crisis, slechts in enkele kleine realisaties vertaalt zoals de verbouwing van de woning van Mil Luycx in Aalst (1981) en de nieuwbouwwoning van Luc Gees in Erpe-Mere (1981-1984).

Vanaf de tweede helft van de jaren 1980 komt Liebaut tot zijn meest kenmerkende oeuvre. Mede onder invloed van de Portugese architect Alvaro Siza grijpt hij terug naar een modernistische vormentaal van strakke, gedematerialiseerde (veelal witte), geometrische volumes met uitgesproken modernistische referenties zoals strokenramen. Ondanks hun opvallende, schijnbaar autonome karakter – Paul Vermeulen typeerde ze als aangespoelde zwerfkeien – zijn ze steeds ook sterk contextueel bepaald. Belangrijke realisaties zijn de Woning Vanderpooten-De Ridder in Dilbeek (1989-1991), Woning Leysen in Wezembeek-Oppem (1989 / 1990-1991), Woning Seynaeve in Gent (1992-1994), eigen woning in Herzele (Sint-Antelinks) (1993-1994), Woning Van Damme in Erpe-Mere (Aaigem) (1993-1996) en Woning Bolle in Herne (1996-1998). Lange tijd beperkte zijn oeuvre zich tot kleine opdrachten, in het bijzonder gezinswoningen. Een eerste grotere opdracht is het politiekantoor in Aalst (1994-1998).

Doorheen zijn carrière benadrukte Liebaut het belang van de zorg voor het bestaande gebouwenpatrimonium, wat zich vertaalt in talloze verbouwingen aan bestaande woningen zoals de hoeve Liebaut in Wichelen (1978), Woning Buys in Herdersem (1988-1989) en Woning De Strijcker-Van Coppenolle in Dilbeek (Itterbeek) (1991-1993).

Hierbij een chronologisch overzicht van zijn belangrijkste realisaties uit het laatste kwart van de twintigste eeuw, op basis van de literatuur:

• Verbouwing hoeve Liebaut, Hulst 19 in Wichelen (1978)
• Architectenwoning, Binnenstraat 24 in Aalst (1979-1983) verbouwd
• Woning Van Herreweghe in Aalst (Erembodegem) (1980-1982)
• Woning Roger D’Hondt in Aalst (Erembodegem) (1981-1983)
• Woning H., Aaigembergstraat 63 in Erpe-Mere (Aaigem) (1982)
• Woning Luc Gees, Ottergemstraat 37 in Erpe-Mere (Mere) (1981-1984)
• Winkel Liebaut, Koolstraat 62 in Aalst (1987-1992)
• Weekendhuisje, Haaltert (1987)
• Uitbreiding woning Buys in Herdersem (1988-1989)
• Woning Wilfried Vanderpooten-De Ridder, Levoldlaan 16 in Dilbeek (1989-1991)
• Woning Leysen, Leopold III-laan 57 in Wezembeek-Oppem (1989 / 1990-1991)
• Verbouwing en uitbreiding woning De Strijcker-Van Coppenolle, Kleine Snikbergstraat 46 in Dilbeek (Itterbeek) (1991-1993)
• Kunstgalerij C. De Vos, Oude Gentbaan 295-297 in Aalst (1991-1993)
• Woning Seynaeve, Slachthuisstraat 20 in Gent (1992-1994)
• Architectenwoning, Guchterstraat 12A in Herzele (Sint-Antelinks) (1993-1994)
• Woning Van Damme, Landries 27 in Erpe-Mere (Aaigem) (1993-1996)
• Uitbreiding woning Vereecken in Aalst (1994)
• Politiekantoor, Beekveldstraat 29 in Aalst (1994-1998)
• Verbouwing en uitbreiding van een hoeve tot woning met tandartspraktijk Muylaert, Broekstraat 1 in Aalst (Herdersem) (1995-1996)
• Woning Vermassen-Van den Bremt, Daalbroek 109 in Erpe-Mere (Mere) (1996-1997)
• Woning Bolle, Kapellestraat 22 in Herne (1996-1998)
• Woning Van Kersschaever-Vanslembrouck in Destelbergen (1997-1999)
• Winkelruimte en appartementen De Vos, Kattestraat 77 in Aalst (1997-)
• Woning Vermeir-Galmart, Molenstraat 37 in Geraardsbergen (1998-1999)
• SAW campus Zuid Karel De Grote Hogeschool, Brusselstraat 15-29 in Antwerpen (1998-2002)

Auteurs: Vandeweghe, Evert
Datum: 2024
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Erfgoedobjecten

Ontwerper van

Villa naar ontwerp van Eugeen Liebaut, 1989-1991