Geografisch thema

Parijsstraat

ID
1041
URI
https://id.erfgoed.net/themas/1041

Beschrijving

De Parijsstraat werd voor het eerst vermeld in 1278, en komt in historische documenten ook voor als Leger- of Lagerstraat, waarmee het ten opzichte van de Naamsestraat laaggelegen straatgedeelte werd aangeduid tussen de Drinkwaterstraat en de Wolvenpoort in de Schapenstraat. De Parijsstraat loopt in een nagenoeg recht tracé van de Brusselsestraat tot aan het Pater Damiaanplein en kruist daarbij de toegangen tot de Oude Markt - de Kroegberg, de Drie Engelenberg en de Lavorenberg -, de Drinkwaterstraat, de Rattemanspoort, de Sint-Barbarastraat, en de Minderbroedersstraat.

De Parijsstraat heeft een vrij heterogeen straatbeeld: enerzijds door de vermenging van stijlen en verschillende gebouwentypes - gaande van woonhuizen en handelspanden over kantoor- en school gebouwen -, anderzijds door de daarmee gepaard gaande grote schaalverschillen. Toch dient gezegd dat de verschillende gebouwentypes min of meer gegroepeerd zijn. De panden nrs. 1-49 en 2-32 (huidige nummering) in het eerste straatgedeelte werden tijdens de Eerste Wereldoorlog door brand volledig vernield. Ze werden heropgebouwd in zogenaamde wederopbouwstijl op de nieuwe rooilijn, waarmee homogene straatwanden, een aanzienlijke straatverbreding, en dus een meer open karakter gerealiseerd werd tussen de Brusselsestraat, de Rattemanspoort en de Drie Engelenberg. Deze panden in zogenaamde "wederopbouwstijl" worden gekenmerkt door een eclectische gevelarchitectuur, geïnspireerd op de regionale bouwstijlen, met integratie van eigentijdse of geïnterpreteerde bouwelementen. Typerend is het traditiegetrouw gebruik van bak- en/of (imitatie)natuursteen, al of niet verwerkt met blauwe hardsteen. Het zijn voornamelijk winkel-/woonpanden, doorgaans breedhuizen van drie bouwlagen, soms in combinatie met een topconstructie die als scherm fungeert voor de langsgerichte nok van het zadel- of mansardedak, als reminiscentie aan het vroegere diephuis. De begane grond is doorgaans gevelbreed opengewerkt, met aangepaste winkelpuien binnen de tot op heden veelal behouden oorspronkelijke omlijsting. Naast de lager beschreven representatieve panden, wordt de wederopbouwarchitectuur ook in een meer afgezwakte vorm vertegenwoordigd door de nrs. 9 (1922, G. Sterckx), 30 (1922, L. Landeloos), en 37 (1921, J. Piscador).

De bebouwing in het tweede straatgedeelte, tussen de Rattemanspoort / Drie Engelenberg en de Sint-Barbarastraat, bestaat voornamelijk uit panden met oudere, soms tot de 17de eeuw opklimmende kernen, die - op "Den Lusthoff" (1675, nr. 38) na - in de loop van de 19de- en 20ste eeuw werden aangepast (nr. 48 / Sint-Barbarastraat). De panden nrs. 34-48 werden omwille van hun representatief karakter opgenomen in een stadsgezicht (KB. 02.04.1982). Doordat de panden op de oude rooilijn ingeplant zijn en soms een aanzienlijke hoogte bereiken - corresponderend met de panden op de hoger gelegen Oude Markt -, heeft de straat hier een vrij gesloten karakter. Het derde straatgedeelte tussen de Sint-Barbara- en de Minderbroedersstraat wordt sterk bepaald door recente architectuur: het kantorencomplex van de KBC (1974) en de uitbreiding van het Heilig Drievuldigheidsintituut (1990, Boulanger & Van Besien). Het laatste straatgedeelte, vanaf de Minderbroedersstraat, wordt enerzijds gekenmerkt door grote gebouwencomplexen - de kapel (1931, L. Dierickx) en de klassenvleugel (1957 & 1963, L. Mispelter) van het Heilig Drievuldigheidscollege, en het voormalig jezuïetenklooster (1913, Th. Van Dormael) -, en anderzijds door de open ruimte van de parking van het Heilig Drievuldigheidscollege. Hier tegenover bevindt zich de meest gaaf bewaarde huizenrij van de Parijsstraat, beginnend bij de Empire-woning nr. 72b tot aan het Pater Damiaanplein. De meest opmerkelijke panden zijn hier ongetwijfeld het voormalige Hotel Rega in régencestijl (nr. 74) en de herenwoningen in zogenaamde bak- en zandsteenstijl (nr. 76-78). Ook vermeldenswaardig is het diephuis, nr. 80, dat een oudere kern heeft en in 1905 een lijstgevel in neoclassicistische stijl kreeg.

  • Afdeling ROHM Vlaams-Brabant, Archief Monumenten en Landschappen: beschermingsdossier (02.04.1982).
  • Stadsarchief Leuven, Modern Archief, doss. 67249 (bouwverg. 31.08.1905); doss. 82102 (bouwverg. 02.10.1922); doss. 81649 (bouwverg. 07.04.1922); doss. 80620 (bouwverg. 29.08.1921).

  • ARCHIEFIS J. & UYTTENHOVE P., De Wederopbouw van Leuven na 1914, Leuven, 1991, p. 79-84.
  • MEULEMANS A., Oude Leuvense straten en huizen. De Parijsstraat, in MGLOKO, nr.6, 1966.
  • MEULEMANS A., Atlas van Oud-Leuven, Leuven, 1981.
  • PEETERS M., Gids voor Oud-Leuven, Antwerpen, 1983, p. 56, 195-198.
  • UYTTERHOEVEN R., Leuven Weleer. Naar de Biest en tot aan de Westhelling: Brusselsestraat, Kapucijnenvoer, Fonteinstraat...., deel 5, Leuven, 1989, ill. 17a/b, 21a, 22 a/b/c, 23a, 24 a/b.
  • VAN EVEN E., Louvain dans le passé et dans le présent, Leuven, 1895, p. 221.

Bron: MONDELAERS L. & VERLOOVE C. met medewerking van VAN ROY D., VAN DAMME M. en MEULEMANS K. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Leuven binnenstad, Herinventarisatie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB2, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verloove, Claartje; Mondelaers, Lydie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis De Gulden Ram

  • Omvat
    Burgerhuis met winkelpui

  • Omvat
    Burgerhuis met winkelpui

  • Omvat
    Burgerhuis van 1921

  • Omvat
    Drie stadswoningen als geheel gebouwd

  • Omvat
    Handelspand

  • Omvat
    Handelspand naar ontwerp van A. Devos

  • Omvat
    Handelspand naar ontwerp van A. Vanden Eynde

  • Omvat
    Handelspand naar ontwerp van L. Corthouts

  • Omvat
    Handelspand van 1922

  • Omvat
    Handelspand van 1923

  • Omvat
    Handelspand, 1921 gedateerd

  • Omvat
    Handelspanden, 1921 gedateerd

  • Omvat
    Hotel Rega

  • Omvat
    Jezuïetenklooster en herenwoning

  • Omvat
    L-vormig hoekpand aan Rattemanspoort

  • Omvat
    Sint-Eligiuskapel

  • Omvat
    Stadswoning

  • Omvat
    Stadswoning Den Loop des Hemels of De Groenen Sint Eloije

  • Omvat
    Stadswoning Den Lusthoff

  • Omvat
    Stadswoning met gevelankers 1730

  • Omvat
    Stadswoning naar ontwerp van A. Devos

  • Omvat
    Stadswoningen

  • Omvat
    Stadswoningen

  • Omvat
    Twee gelijkaardige handelspanden

  • Omvat
    Twee herenhuizen

  • Omvat
    Verenigde burgerhuizen

  • Omvat
    Winkel-woonhuis

  • Omvat
    Winkelhuis naar ontwerp van A. Devos

  • Is deel van
    Leuven


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parijsstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/1041 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.