Geografisch thema

Harelbekestraat

ID
10674
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10674

Beschrijving

Hoofdstraat vanuit het centrum westelijk verlopend tot de Ringlaan. Vermeld in de Atlas der Buurtwegen (1849) als "Harelbekestraet" en "Vichtestraet". De Harelbekestraat wordt omstreeks 1845-1847 verhard. De straat wordt circa 1850 rechtgetrokken zie Atlas van Ph. Vander Maelen (1846-1854). Op het kruispunt met de Hoogstraat stond de "Nieuwen Stamcotmolen" zie Ferrariskaart (1770-1778), een 18de-eeuwse houten standaardmolen. Bij het rechtrekken van de Harelbekestraat wordt de molen verplaatst en in 1877 wordt hij gesloopt. Van 1912 tot 1957 rijdt de buurttram door de straat.

In het centrum wordt de straat gekenmerkt door rijbebouwing van het stedelijke type voornamelijk uit de tweede helft van de 19de eeuw en eerste helft van de 20ste eeuw. Ook veel nieuwbouw, waaronder appartementen van drie bouwlagen en dakverdieping. Tal van eenvoudige bakstenen lijstgevels vaak verfraaid door gele sierbaksteen en/of muizentandfriezen onder meer nummer 15, met deels aangepaste begane grond; nummer 38 met schuifpoort.

Ook enkele bepleisterde lijstgevels onder meer nummer 51, van anderhalve bouwlaag en met aangepaste begane grond; nummer 71 (?), met typerende poorttravee en aangepaste winkelpui.

Verschillende interbellumwoningen onder meer nummer 6 met aangepaste begane grond, rechthoekige bovenvensters met behouden schrijnwerk met horizontale roedeverdeling in de bovenlichten; nummer 13 met typische erker met afgeronde hoek en portaal in omlijsting van geglazuurde tegels; nummer 40 (?) villaatje met sterk overkragend schilddak en rechthoekige vensters in omlijsting van gele baksteen, hoeken gemarkeerd door balkons; nummer 56 met afgeschuinde hoektravee en rechthoekige muuropeningen onder doorgetrokken latei; nummer 58 hoekhuis aanknopend bij de geometrische art deco. Parement van rode baksteen gemarkeerd door typerende erker met afgeronde hoek en aansluitend balkon met buisprofiel. Portaal met afgeronde hoek; nummer 60 met granito-lateien; nummer 61 winkel-woonhuis aanknopend bij de art deco en met aangepaste begane grond en hoektravee, zie oude prentbriefkaart; nummer 64 burgerwoning met aansluitend bedrijf, typerende rechthoekige erker met aansluitend balkon; nummer 81 met strakke bakstenen lijstgevel horizontaal belijnd door de vensterregisters in arduinen omlijsting; nummer 85 gesigneerd "G. ALBERS-ARCHITECTE-COURTRAI"; nummer 96 voormalige garage en herberg "Pallieter" opgetrokken in 1939, aanknopend bij de geometrische art deco, witgeschilderd bakstenen parement.

Ook industrie, voormalige vestigingsplaats van de firma Descheemaeker, heden afgebroken en vervangen door sociale woningbouw (zie Comm. Edm. Ameyestraat); nummer 73 Grafimat, drukkerijmachines. Voormalige vestigingsplaats van de ververij van de familie Ovelacq, gesticht in 1854 in de tuin van de voormalige onderpastorie. De ververij breidde verschillende malen uit. In 1989 werd de fabriek verlaten en in 1996 werden de gebouwen afgebroken en vervangen door nieuwbouw.

Vanaf het kruispunt Kortrijkse Heerweg/Hoogstraat verspreide bebouwing, voornamelijk villabouw onder meer nummer 87 "Wit Huis", zie oude prentbriefkaart, voormalig woonhuis van industrieel Descheemaecker; nummer 105 uit de jaren 1950 met gecementeerd parement; nummer 135 eigen woning van architect B. Colli.

Naar het straateinde toe vestigingsplaats van de historische hoeve "Goed te Buusvelt en te Winghene", centrum van de gelijknamige heerlijkheid rechtstreeks afhankelijk van de graaf van Vlaanderen via zijn leenhof te Harelbeke; hoeve weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778) en de Atlas der Buurtwegen (1849), heden sterk verbouwd, nummer 142.

  • BYTTEBIER F., De cafés van deerlijk (dl. IV), in Derlike, nr. 4, 2003, p. 103-104.
  • Hoevengids Deerlijk, Deerlijk, 1991, p. 49.
  • MATTELAER P., De molens van Deerlijk, Deerlijk, 1993, p. 54-57.
  • UYTTENHOVE K., Ververij Ovelacq, in Derlike, nr. 2, 1994, p. 37-42.
  • UYTTENHOVE K., Deerlijk op het breukvlak van twee tijden, in Derlike, nr. 4, 1995, p. 103.
  • UYTTENHOVE K., Sporen in onze wegen. De tram van Deerlijk 1912-1957, in Derlike, nr. 4, 2000, p. 103-115.
  • VERMEULEN M., De molens te Brande en te Zande en de heerlijkheid Buusveldt en Winghene, in Derlike, nr. 3, 1990, p. 67-78.

Bron: DE GUNSCH A. met medewerking van MOEYKENS S. & CALLENS T. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Deerlijk, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL34, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: De Gunsch, Ann
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis uit de 19de eeuw

  • Omvat
    Deels vrijstaand burgerhuis

  • Omvat
    Gemeentehuis van Deerlijk

  • Omvat
    Samenstel van burger- en winkelhuis

  • Omvat
    Villa ontworpen door P. Vandekerkhove

  • Is deel van
    Deerlijk


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Harelbekestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/10674 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.