Geografisch thema

Aarselestraat

ID
10876
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10876

Beschrijving

Rechte dichtbebouwde straat die het dorpscentrum (Vrouwenstraat) verbindt met de wijk "'t Hoge" (zie Deinsesteenweg). Het tracé loopt verder naar het zuiden toe onder de naam Hogenhovestraat. Maakt in 1824 deel uit van de "prochieweg Aerseelplaats naar Dentergem". Heeft aan belang gewonnen na de aanleg van de spoorverbinding circa 1855 (zie Hogenhovestraat) en de aanleg van de steenweg richting Dentergem als onderdeel van het tracé Ruiselede - Wakken (zie Neringenstraat). In de tweede helft van de 19de eeuw "Statiestraat" geheten en vóór de naamsverandering in 1979 "Hoogstraat" genoemd. In 1955 wordt de kasseiweg geasfalteerd.

In de tweede helft van de 18de eeuw bestaat de aanwezige bebouwing enkel uit huizen aan de oostzijde in het begin van de straat, aansluitend bij de dorpskernbebouwing. Voor het overige is de straat nog onbebouwd, met uitzondering van een klein volume op "'t Hoge", op de hoek met de Deinsesteenweg, zie Ferrariskaart (1770-1778).

Nummer 17 teruggaand op een volume voorkomend op de Ferrariskaart (1770-1778) schuin ten opzichte van de rooilijn gelegen, circa 1830 (primitief kadasterplan) vermeld als drie woningen van de kerkfabriek, sterk verbouwd en gedeeltelijk afgebroken in 1952. Naar het tweede kwart van de 19de eeuw toe is de bebouwing nabij de dorpskern uitgebreid aan de westzijde van de weg en zijn ten zuiden twee molens waarneembaar: aan de oostzijde van de weg ter hoogte van huidig nummer 39; aan de westzijde van de weg ter hoogte van nummers 40-42, zie primitief kadasterplan (circa 1830), een houten korenmolen, eigendom van Jean-Baptiste Vermeersch, volgens kadaster afgebroken in 1837. De oorspronkelijke basisbebouwing is voornamelijk 19de-eeuwse eenlaagsbouw met veelal sterk gewijzigd uitzicht door 20ste-eeuwse vernieuwingen, slechts enkele woningen van twee bouwlagen waarvan nummer 18 als enige bewaard.

In 1846 (Atlas der Buurtwegen) is als uitloper van de groeiende dorpsbebouwing al ongeveer de noordelijke helft van de straat bebouwd. De enige overige bebouwing naar het zuiden toe is de molensite "Van Parijs", en herberg "'t Hooge" op de hoek met de Deinsesteenweg. Onder meer nummers 12-14, eenlagige volumes onder zadeldak volgens kadaster samen gebouwd circa 1838, nummer 12 met gevelparement en -openingen gewijzigd tijdens het interbellum, schuurtje aangebouwd als atelier in 1911 (afgebroken in 2006); nummer 14 ingrijpend verbouwd. Nummer 24, volgens kadaster gebouwd in 1839 als samenstel met nummer 22, thans sterk verbouwd door wijziging van muuropeningen en nieuw parement. Nummer 28, volgens kadaster gebouwd in 1840 als samenstel met nummer 26, 20ste-eeuwse afwerking in siercementering met voegwerkimitatie, thans sterk verbouwd door inbreng van garage en ophoging met een tweede bouwlaag. Nummer 20 uit het tweede kwart van de 19de eeuw, eertijds gevormd door twee woonhuizen over zeven traveeën met beraapte gevelafwerking onder zadeldak, thans met gewijzigde gevelopeningen en resterende houten kroonlijst op klossen. Op de hoek met de Baudeloostraat bevindt zich in het midden van de 19de eeuw de herberg "Casino", zie Atlas der Buurtwegen (1846).

In het begin van de 20ste eeuw worden twee grote eclectische woonhuizen opgericht door de gebroeders De Clercq, eigenaars van de voddenfabriek (later: "Effilaar", zie Waterstraat). Nummer 10 is gebouwd in 1912, in opdracht van Hector De Clercq, met kenmerken van neo-Vlaamse renaissance, thans vervangen door nieuwbouw. Aangevuld met doorsnee woningen van twee bouwlagen, al dan niet vervangende nieuwbouw, uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, onder meer nummer 13 in rode baksteen met gele baksteenbanden, verdiepte muurvelden met tandlijst en getoogde muuropeningen, later op begane grond deels gedicht en verbreed. Restanten van 20ste-eeuwse siercementering op nummer 5, met gewijzigde muuropeningen en invulling.

Fabrieksgebouw van voormalige textielfabriek "Ets. Henrion & Van Daele S.A." (nummer 46), gesticht in 1923 bij overname van vroegere weverij "La Normale Belge". De oudste fabrieksgebouwen worden op kadaster aangeduid vanaf 1924 maar zijn vermoedelijk ouder (eind van de 19de - begin van de 20ste eeuw): bakstenen complex op L-vormig grondplan, onder zadel- en schilddak; restant van schoorsteen. Later toegevoegd fabrieks- en kantoorgebouw uit het interbellum, onder meer met shed-bedaking.

In het interbellum worden verder lege kavels opgevuld met nieuwe huizen (onder meer nummer 29 uit 1934), en bestaande huizen aangepast. In 1934 worden volgens kadaster twee nieuwe woningen (nummers 6-8) gebouwd op de plaats van een ouder volume uit 1838, beide onder mansardedak met kroonlijst op klossen en sterk gerenoveerd, nummer 6 met sierankers en granitobanden. Ten gevolge van de uitbreidende bebouwing in de straat wordt tevens een bakstenen elektriciteitscabine van twee bouwlagen opgericht, vermoedelijk uit het interbellum, met bakstenen boogfries en deuromlijsting, onder lessenaarsdaken (tussen nummers 28 en 30).

Bij het begin van de Tweede Wereldoorlog wordt Aarsele in 1940 door Duitse troepen vanaf de Leie beschoten, onder meer met vernielingen in de Aarselestraat tot gevolg. Heropbouw (onder meer nummer 31) en nieuwe woningen en burgerhuizen, onder meer nummer 25 in geelbruine baksteen met granitoband onder schilddak, nummer 36 uit 1948 in gele baksteen, nummer 38 in bruine baksteen. Gevelkapel ter hoogte van nummer 31, herberg "De Hert": beeld in bakstenen rondboognis.

  • Dexia-archief, Prentkaartencollectie, Brussel.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Aarsele, 1837/2, 1838/7, 1840/7, 1848/11, 1912/3, 1934/4, 1934/16, 1948/4, 1952/25.
  • Aarsele. Verleden en heden, Aarsele, 1978, nummers 13, 76, 86-88, 99, 105-106.
  • BRAET A., Aarsele, in HOLLEVOET F., Als straten gaan... praten, Tielt, 2005, p. 10.
  • DE GRYSE P. (red.), Tielt graag gezien, Tielt, 2003, nummer 4-5, 15-16, 23-25, 27-28, 33-36.
  • Dit is West-Vlaanderen, deel 1, Brugge, 1959, p. 46.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Art-decoburgerhuis

  • Omvat
    Brouwerswoning met brouwerij

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Gemeentehuis van Aarsele

  • Omvat
    Laatclassicistisch herenhuis

  • Omvat
    Modernistisch postgebouw

  • Omvat
    Molenaarswoning

  • Omvat
    Neoclassicistisch samenstel van burgerhuizen

  • Omvat
    Sint-Antoniuskapel

  • Is deel van
    Aarsele


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Aarselestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/10876 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.