Geografisch thema

Kanegemstraat (Aarsele)

ID
10894
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10894

Beschrijving

Klein stuk op Aarseels grondgebied van de verbindingsweg tussen Tielt en Kanegem (zie Tielt, Kanegemstraat; Aarsele, Kanegemstraat). Het huidige tracé loopt verder richting de Kanegemse dorpskern. De oorspronkelijke hoofdweg, tijdens het ancien régime gekend als "Gentweg", "Gentse (Heir-) Weg" of "Gentsche Straete", liep over de Kanegemstraat (Tielt-Aarsele) via de Oude Gentweg (Aarsele), Jules van Ooststraat (Aarsele), Aarsele-Dorp en Vinktstraat (Aarsele) in de richting van Gent. Het huidige stuk Kanegemstraat naar Kanegem toe was slechts een afsplitsing. De weg is aangelegd bij octrooi van Filips II in 1568 en vormt tot de aanleg van de Deinsesteenweg in 1771-1772 één van de belangrijkste verbindingswegen van Tielt naar Gent. In 1824 wordt de straat "Ouden Tieltschen Heirweg" genoemd, idem op het primitief kadasterplan circa 1830) met de vermelding "de Thielt à Gand par Aerzeele". In 1846 wordt de weg op de Atlas der Buurtwegen beschreven als "chemin d'Aerseele à Thielt, commençant au cabaret Aerseele Kapelle", wat wijst op een tanend belang. Vanaf 1979 wordt de "Oude Tieltweg" Kanegemstraat genoemd. Vermelding op 19de-eeuwse mutatieschetsen van toponiem: "Westhoek".

Behouden agrarisch karakter door verspreide historische hoevebebouwing, gelegen langsheen een oude verbindingsweg naar Gent. Quasi alle huidige bebouwing (hoeves) in site minstens opklimmend tot de tweede helft van de 18de eeuw. Hoeve nummer 100 in bouwvallige staat, met boerenhuis en schuur in kern vermoedelijk teruggaand tot de tweede helft van de 18de eeuw, zie twee haakse volumes weergegeven op Ferrariskaart (1770-1778). Ook op de Atlas Buurtwegen (1846) worden twee haakse volumes weergegeven op de plaats van het huidige woonhuis en schuur. Vermelding: "Ferme Nemegeer". Eenlagig boerenhuis onder overkragend zadeldak in dubbel gegolfde pannen, gecementeerde gevels met imitatievoegwerk. Rechthoekige beluikte muuropeningen waarin houten T-ramen, lagere getoogde deur. Ten westen ligt een overgroeide half ondergrondse gemetselde aardappelkelder met vlakke rondboogtoegang. Ten zuidwesten staat een haakse bakstenen schuur onder overkragend zadeldak in Vlaamse pannen, aan beide zijden ingebouwd door nieuwere nutsvolumes, met rechthoekige poort onder houten latei aan westzijde. Ten oosten een lage bakstenen stal uit de eerste helft van de 20ste eeuw, rechthoekige muuropeningen onder betonnen lateien. Op de plaats van deze hoeve was mogelijk de oude herberg "Het Ruifelken" te situeren, in het landboek van Aarsele (1653) wordt vermeld: "In den wijck ofte beloop daer de herberghe vanden ruyfele inne staat... eerst de hofstede vanden ruyfele toebehoorende Lieven de backere oost ende uut de strate" (zie Ruifelstraat).

Hoeve nummer 121 in kern minstens opklimmend tot de tweede helft van de 18de eeuw, zie voorkomen van twee haakse bouwvolumes op de Ferrariskaart (1770-1778), op de plaats van het huidige boerenhuis en schuur. Naar verluidt vanaf 1735 eigendom van de familie Van Parys. Op de Atlas der Buurtwegen wordt een bakhuis aan oostzijde van het erf weergegeven, vermelding: "Ferme Vanparys". In 1853 bevindt de boomgaard zich aan westzijde van de boerderij, ten zuiden van de schuur ligt een poel, zie kadastrale reductiekaart van het Dépôt de la Guerre (1853). Circa 1860 wordt het boerenhuis volgens kadaster gedeeltelijk herbouwd, vermoedelijk wordt een stalgedeelte afgebroken en een noordelijke aanbouw gerealiseerd. Volgens kadaster wordt in 1871 het oude bakhuis afgebroken, parallel met de schuur wordt aan oostzijde van het erf een nieuwe stal gebouwd (in gevelsteen echter gedateerd "1854"), ten oosten van het boerenhuis wordt een nieuw bakhuis opgericht. In 1891 wordt het boerenhuis gedeeltelijk herbouwd, aan de noordzijde verschijnt een haakse aanbouw. In de loop van de 20ste eeuw worden verscheidene nutsgebouwen toegevoegd en wordt het boerenhuis gerenoveerd. Witgeschilderd bakstenen boerenhuis onder zadeldak in Vlaamse pannen. Erfgevel met acht traveeën, getoogde muuropeningen met vernieuwde omlijsting in zwarte baksteentjes, nieuw schrijnwerk, nieuwe dakkapellen. Zijgevel met sporen van vlechtingen en dakophoging. Noordgevel met haakse uitbouw en twee keer twee opkamertraveeën: getoogde kelderraampjes afgesloten met ijzeren hekwerk, waarboven kleine licht getoogde vensteropeningen met betegelde onderdorpels en bewaard houtwerk en spijlen. Bakstenen landgebouwen onder pannen zadeldaken. Aan de westzijde, haaks op het boerenhuis, een grote schuur met dakoverkraging op kardoezen, onder meer met asemgaten en getoogde poortopeningen, deels gedicht en voorzien van nieuwe schuifpoorten. Beide zijgevels met vlechtingen en aandak. Aan de oostzijde een bakstenen stal onder zadeldak, met vlechtingen en getoogde openingen, onder meer gedicht.

Bij de oprijlaan van hoeve "Notelarengoed" wordt in 1903 tegelijk met de hoeve, volgens kadaster pas circa 1907, de imposante neogotische kapel Onze-Lieve-Vrouw van de Zeven Weeën gebouwd. De kapel wordt afgebroken in 1969. Op het primitief kadasterplan circa 1830) wordt op deze plaats ook al een "chapelle" aangeduid.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Aarsele, 1864/1, 1885/1, 1893/1, 1907/2.
  • BRAET A., Aarsele, in HOLLEVOET F., Als straten gaan... praten, Tielt, 2005, p. 14.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Notelaerenhoeve

  • Is deel van
    Aarsele

  • Is gerelateerd aan
    Kanegemstraat (Kanegem)

  • Is gerelateerd aan
    Kanegemstraat (Tielt)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kanegemstraat (Aarsele) [online], https://id.erfgoed.net/themas/10894 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.