Geografisch thema

Karmstraat

ID
10895
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10895

Beschrijving

Lange bochtige weg met landelijk karakter die in het verlengde van de Sterrestraat zuidwestwaarts richting Dentergem leidt, en de Deinsesteenweg ten noorden verbindt met de Marialoopstraat op de grens met Dentergem. Voorheen wordt de straat "strate loopende van aersele naer tmeyken" genoemd, zie vermelding landboek Aarsele (1653). De benaming "Carme" of "Karem" dateert uit het eind van de 18de of begin van de 19de eeuw. Zogenaamd naar herberg "De Carme". Wordt in 1824 als één geheel met de Sterrestraat weergegeven als "Karemstraat" of "Carme straete". In 1830 wordt door Dorothea Lefevre - Van Eeghem ter hoogte van nummer 51 een pensionaat voor meisjes opgericht, dat blijft bestaan tot 1841. Doorheen de 19de eeuw bevat de straat verscheidene herbergen, onder meer "In de Keibos", "De Carme", "'t Meiken". In 1954 is de straat geasfalteerd, doch het meest zuidelijke deel van de straat bij herberg "'t Meiken" wordt in 1960 nog als aardeweg aangeduid. In 1991 wordt ter hoogte van de spoorlijn een waterzuiveringstation gebouwd, om afvalwater van Groot-Tielt te zuiveren.

Behouden agrarisch karakter door verspreide hoevebouw in combinatie met woonfunctie.
Reeds in de tweede helft van de 18de eeuw bezit de straat een dicht net van verspreide hoevebebouwing, zie Ferrariskaart (1770-1778), waarvan vele thans verbouwd of verdwenen. Verbouwde hoeves met nieuw of sterk vernieuwd boerenhuis en resterende 19de-eeuwse landgebouwen, zie nummers 44, 46, 61, 76, 88, 103, 108. Ruïneuze hoeve nummer 102, het voormalige "Goed ten Damme", als leen afhankelijk van de heerlijkheid "Thielt-ten-Hove" maar bezat tevens zelf als heerlijkheid enkele rechten. Boerenhuis in witgekalkte baksteen en gepekte plint, onder overkragend zadeldak in mechanische pannen, rechthoekige muuropeningen, onder meer opkamertravee. Sporen van vlechtingen in de zijgevel, verhoogde nok. Aansluitende stal onder lagere nok met rechthoekige muuropeningen, ingestorte dakstructuur. In geschiedenis opklimmend tot de 15de eeuw, bebouwing minstens opklimmend tot de tweede helft van de 18de eeuw, zie voorkomen op de Ferrariskaart (1770-1778) als twee parallelle langwerpige volumes. Woonhuis in kern teruggaand tot het begin van de 17de eeuw, zie vermelding van jaartal "1618" in balkinscriptie. Het interieur is intussen verwijderd. Vermelding op de Atlas der Buurtwegen (1846), "Ferme Van Maele". In het midden van de 19de eeuw weergegeven met een boomgaard en poel ten noordoosten, zie kadastrale reductiekaart van het Dépôt de la Guerre (1853). Nummer 64, hoeve uit de eerste helft van de 20ste eeuw, met boerenhuis in donkerrode baksteen onder zadeldak in dubbel gegolfde mechanische pannen, afgeboord door een getrapt tandfries, getoogde muuropeningen waarin ijzeren lateien (I-profiel en platgedrukte rozetten) en nieuw schrijnwerk (aluminium). Hoevegebouwen in lichtrode baksteen onder zadeldaken in mechanische pannen met rechthoekige muuropeningen onder betonnen lateien, aangevuld met nieuwere stalgebouwen.

Veel 19de- en 20ste-eeuwse eenlaagsbebouwing onder zadeldak langsheen de weg, vaak met nieuwe muuropeningen en/ of vernieuwd gevelparement. Zie nummer 28 met getralied rondbogig kapelnisje in oostgevel, plint in siercementering; nummers 30 en 66 met getoogde muuropeningen waarin ijzeren lateien (I-profiel en platgedrukte rozet); nummer 58 met banden in witte baksteen en gecementeerde plint in imitatiebreuksteen; nummer 69 met hoog zadeldak en vernieuwde oostgevel, rechthoekige openingen en gecementeerde plint, interbellum.
Vrijstaande eengezinswoningen in tuin uit tweede helft 20ste eeuw, zie nummers 2-6, 22, 42, 71-89, 92, 96.

  • BRAET A., Aarsele, in HOLLEVOET F., Als straten gaan... praten, Tielt, 2005, p. 15.
  • BRAET A., Aarsele: geschiedenis en erfgoed, in De Roede van Tielt, jg. 37, 2006, nummer 3, p. 177.
  • BRAET A., Landboek van Aarsele met alle eigenaars en bewoners 1653-1661, Tielt, 2007, p. 18.
  • Wandelen en fietsen in het Molenland, Tielt, VVV 't Tieltse, 1988.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Heilige Jozefskapel

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw ter Nood

  • Omvat
    Onze-Lieve-Vrouwkapel

  • Is deel van
    Aarsele


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Karmstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/10895 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.