Geografisch thema

Bakvoordestraat

ID
10984
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10984

Beschrijving

Straat met een licht gebogen tracé, lopende vanaf het kruispunt Ieperse Heerweg/ Moereveldstraat tot aan het kruispunt Rijksweg/ Sint-Henricusstraat.

De Bakvoordestraat zou één van de oudste straten van Torhout zijn, het tracé is als dusdanig reeds op de Ferrariskaart (1770-1778) aangegeven. Deze straat sluit aan bij de weg die vertrekt aan het kasteel van Wijnendale en over het zogenaamde "Moereveldt" en het "Schachke" (benaming zoals op Ferrariskaart) verder naar het zuiden loopt (Kruiskensstraat, Moereveldstraat).

Langs deze straat liggen tijdens het ancien régime enkele grote landbouwuitbatingen, meestal gerelateerd tot het kapittel van Torhout. Op een kaart in het Manschepe bouck van de heerlijkheid Wijnendale (1774) is deze straat aangegeven als "straat van Torhout naar Gits".

De naamgeving gaat terug op de "Backvoordemolen". De "Backvoorde-of Schaakskemolen" wordt voor het eerst vermeld in de eerste helft van de 14de eeuw. Deze watermolen op de Bakvoordebeek is eigendom van de heer van Wijnendale. Tijdens de godsdienstoorlogen in de 16de eeuw wordt de molen zwaar beschadigd en nadien heropgebouwd als windmolen. Tijdens een zwaar onweer in 1878 waait de molen om. De restanten van de molen worden in 1879 openbaar verkocht. De molenaarswoning wordt afgebroken in de loop van de 20ste eeuw.

Landelijke straat – doch aan het begin van de straat recente villabouw - met verspreide hoevebouw, onder meer Bakvoordestraat nummer 25, achterin gelegen 19de-eeuwse hoeve met verbouwd karakter, schuur met jaartal "1839" en asemgaten in de zijgevel. Bakvoordestraat nummer 8: residentieel verbouwd hoevetje van 184(3) of 184(6), zie jaartal in gele baksteen in de rechter zijgevel, tevens vernieuwde (?) geelbakstenen vensteromlijstingen en deuromlijsting van gesinterde baksteen. Nummer 15: 19de-eeuwse hoeve met deels verbouwd karakter, onder meer vernieuwd gevelparement van het huis uit het tweede kwart van de 20ste eeuw, doch bewaard heiligennisje van gesinterde baksteen in de rechter zijgevel; roodbakstenen schuur met rondbogige laadluiken en jaartal "1910" in het dakveld van mechanische pannen; erftoegang met ijzeren hekken en lindebomen. Bakvoordestraat nummer 19/ Langenhoekstraat: zogenaamde Sint-Jozefschool voor het gehucht "Langenhoek" (de latere parochie Sint-Henricus), in gebruik van 1869 tot 1953-1954, 19de-eeuws roodbakstenen voormalig schoolgebouw van één à twee bouwlagen, verbouwde straatgevel. Bij nummer 17: miniatuur houten staakmolen met opschrift "NIEUWENHOVE – 2002 – MOLEN 1982", in zijn huidige vorm van 2002.

De straat wordt tevens gekenmerkt door het verloop van de Bakvoordebeek, met 19de-eeuwse of vroeg 20ste-eeuwse boogbrug (zie infra, Bakvoordestraat nummer +15) en de zogenaamde Bakvoordekapel  (zie infra, Bakvoordestraat zonder nummer, links van nummer 15) van 1940. De Bakvoordebeek en de Koebeek zijn in het landschap herkenbaar door schermen van onder meer populier.

  • Manschepe bouck van de heerlijkheid Wijnendale (1774), bewaard in het museum "Kasteel van Wijnendale".
  • MESTDAGH M., Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000, p. 130-131, 202, 204, 220.

Bron: VANNESTE P. met medewerking van MOEYKENS S. & CALLENS T. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Torhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL28, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boogbrug over de Bakvoordebeek

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Kapel van Bakvoorde

  • Is deel van
    Torhout


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bakvoordestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/10984 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.