Geografisch thema

Bosdreef

ID
10989
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10989

Beschrijving

Straat met gebogen tracé, loopt vanaf de Ruddervoordestraat naar het noorden toe en gaat aan de kruising met de Groenhovestraat over in de Ruitjesbosstraat.

De straat is als dusdanig nog niet aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778), op deze kaart is het gebied ten oosten van deze weg (het huidige gebied "Groenhove") aangegeven als veldgebied met enkele verlande vijvers, aansluitend bij het "Lichtervelde Veldt" en het "Swevezeele Veldt" (of de meest westelijke uitloper van het "Bulskampveld"). Eerste aanduiding van het tracé op de kaart van Ph. Vander Maelen (1846-1854). Op de P.C. Poppkaart (circa 1850) wordt het stuk tussen de Ruddervoordestraat en de Kersouwkensstraat "Plattaerdstraet" genoemd naar de "Platten Vyver" (naamgeving circa 1700) waar deze straat langs loopt. Het stuk tussen de Kersouwkensstraat en de Ruitjesbosstraat wordt "Zuidhoekdreef" genoemd naar een andere vijver "Suythouckvyvere" (naamgeving circa 1700, circa 1840 reeds verdwenen). Laatstgenoemd stuk heeft een recht tracé, wat wijst op een 19de-eeuwse aanleg in het kader van de bebossing van het gebied met een rechtlijnige lanenstructuur, zoals reeds aangeduid op de Vander Maelenkaart.

De kiem van het domein "Groenhove" is gelegen in het zogenaamd "Vrijgeweed", een uithoek van de heerlijkheid Wijnendale. Op het einde van de 18de eeuw worden grote delen van het Vrijgeweed als nationaal goed verkocht aan de Bruggeling Charles de Croeser, die tussen 1820-1825 zijn gronden verkoopt aan de Brugse familie Vande Walle. In 1867-1868 bouwt Richard Vande Walle, rentenier en agent van de Nationale Bank te Brugge, het jachtpaviljoen "Groenhove", ook "le Châlet Forestier" genoemd. Als gevolg hiervan wordt de Bosdreef beter ontsloten. Onder Maurice Vande Walle (vanaf 1907) wordt het domein "Groenhove" verder ontwikkeld, onder meer met de aanplant van naaldbomen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt het kasteeltje gebruikt als hospitaal voor Duitse officieren, er wordt ook begraven in de buurt. Vanaf 1916 wordt aan de rand van het bos een munitiedepot ingericht door het Duitse leger en wordt er de munitiespoorlijn Brugge-Ruddervoorde-Beerst (Diksmuide) over Groenhove aangelegd. Verhoogde taluds langs het Elzenmeerspad en het Schapenbilkpad herinneren aan de na de oorlog ontmantelde spoorlijn. Na de oorlog moeten grote stukken bos heraangeplant worden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gaat een groot deel van het bosbestand opnieuw voor de bijl. Ter hoogte van de Groenhovestraat wordt een betonnen lanceerplatform voor V1-rakketten gegoten.

Na de dood van Maurice Vande Walle, provincieraadslid en rechter, in 1946, worden de eigendommen verdeeld onder negen erfgenamen. Het tijdens de oorlog beschadigde kasteeltje wordt tot 1949 verhuurd aan het Atelier Groenhove, een kunsteraanscollectief met onder meer Carlo de Brouckère (1920-1985) (zie ook de zogenaamde "villa de Brouckère" uit de jaren 1860, Groenhovestraat nummer 40), de gebroeders Strebelle en André Jacqmain (° 1921). In 1949 wordt het kasteeltje afgebroken.

Via drie dochters - kloosterlingen - verwerft het bisdom Brugge omstreeks 1955 33 van de 100 ha en laat er onder impuls van bisschop De Smedt het diocesaan centrum "Virgo Fidelis" op bouwen, aanvankelijk bestemd als ontspanningshuis voor vrouwelijke religieuzen. In de periode 1960-1974 wordt het grootste deel van de overige bosgronden verkaveld. Vanaf 1972 koopt de stad Torhout echter een aantal stukken bos op. In 1970 wordt de wandelzone "Groenhove" geopend.

Deze straat wordt gekenmerkt door de dreven- en bosrijke omgeving. Bepalend zijn het Diocesaan Centrum zogenaamd "Virgo Fidelis", het bezinnings- en vormingscentrum voor de Religieuzen van West-Vlaanderen, gebouwd in 1955-1959 naar ontwerp van architect A.J. Degeyter (Sint-Andries, Brugge) (zie infra, Bosdreef nummer 5) en de hoeve uit de eerste helft van de 19de eeuw (zie infra, Groenhovestraat nummer 8).

  • Groenhovebos, wandel- en natuurgids, Houtlandse Milieugroep vzw, Zwevezele, 2003, p. 11-14.
  • MESTDAGH M., Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000, p. 197-198, 256.
  • PYCK M., De historiek van de Torhoutse straten en straatnamen. Deel 1: Het agrarisch gebied ten O. en N.O. van het stadscentrum, in Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige kring Het Houtland, Torhout, 1976, p. 8.

Bron: VANNESTE P. met medewerking van MOEYKENS S. & CALLENS T. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Torhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL28, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Diocesaan centrum Virgo Fidelis

  • Omvat
    Groenhoeve

  • Is deel van
    Torhout


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bosdreef [online], https://id.erfgoed.net/themas/10989 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.