Geografisch thema

Lichterveldestraat

ID
11040
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11040

Beschrijving

Straat met een licht gebogen tracé vanaf de Zuidstraat/ Bassinstraat, doodlopend tot aan de spoorlijn Brugge-Kortrijk (voorheen overweg naar Bollestraat/ Tuinstraat).

De Lichterveldestraat was steeds een belangrijke zuidelijke uitvalsweg voor Torhout. De straatnaam "Lichtervelt Straete" wordt reeds vermeld in 1660 (zie K. De Flou). De straat startte aan de zogenaamde "Bassin" (cf. Bassinstraat), het meest zuidelijke deel van Torhout-Binnen, om ongeveer een kilometer verder in de Bollestraat over te gaan die verder naar het zuiden (onder meer Lichtervelde en Roeselare) loopt. Op de door M. Pyck op basis van de ommeloper gereconstrueerde kaart "Thorhoudt anno 1700" aangeduid als "Bollestraete" (oudste vermelding van deze benaming in 1660). Reeds in de 12de en 13de eeuw handelsweg richting Roeselare, Kortrijk en vooral Rijsel. Door de aanleg van de steenweg Torhout-Roeselare-Menen in 1752-1753 (zie Rijselstraat en Roeselaarseweg) verliest de Lichterveldestraat zijn verbindingsfunctie.

Op historische kaarten wordt het begin van de straat gemarkeerd door de omwalde site van " 't Leen van Tinnenburg" (zie infra, Lichterveldestraat zonder nummer), een heerlijkheid rechtstreeks afhankelijk van het leenhof van Wijnendale, waarvan op vandaag een historische kern bewaard is. Deze heerlijkheid verliest een groot deel van zijn gronden door en ook na de aanleg van de steenweg naar het zuiden in 1752-1753. In de vroege 20ste eeuw (zie kadasteronderzoek) wordt een deel van het vroegere domein afgestaan voor het domeintje met woning Verleene-d'Aussy (zie infra, Lichterveldestraat nummer 37). Buiten de site "Tinnenburg" en verspreide hoevebouw quasi geen bebouwing op de Ferrariskaart (1770-1778).

Na de aanleg van de spoorlijn Brugge-Kortrijk in 1845-1847 en de overweg aan de herberg "De Pauw" worden een aantal arbeiderswoningen gebouwd. Op vandaag is de straat doodlopend over de Tinnenburgstraat. In de Lichterveldestraat bevinden zich twee windmolens tot het einde van de 19de eeuw/ het begin van de 20ste eeuw: de vroeg 19de-eeuwse stenen graanmolen van de familie Beernaert wordt in 1917 door de Duitsers gedynamiteerd, de houten graanmolen van de familie Sans wordt in 1898 afgebroken door graanhandelaar Reynaert.

In 1994 en 1997 wordt de Lichterveldestraat heraangelegd. De straat wordt gemarkeerd door een deels gaaf bewaarde bebouwing van burgerhuizen en arbeidershuizen uit het einde van de 19de eeuw en het eerste en tweede kwart van de 20ste eeuw (de hoger vermelde site " 't Leen van Tinnenburg", en de burgerhuizen nummers 10-12 – zie infra - vormen hier een uitzondering op). Het hoekpand Lichterveldestraat nummers 2-4 (zie infra, Lichterveldestraat nummers 2-4) van 1925, met aansluitende maalderij in de Bassinstraat is erg beeldbepalend. Groot aantal met siermotieven gecementeerde panden, onder meer de arbeidershuizen nummers 40-42, 54-56, 60-72 (zie infra), 78-80 (nummer 78 met bewaard gekleurd glas in lood, voorts granitocementering van de begane grond). Tevens gecementeerd burgerhuis nummer 3 met jaartal "1926" (zie infra, Lichterveldestraat nummer 3), en het hoekpand met de Tinnenburgstraat met jaartal "1922" (zie infra, Lichterveldestraat nummer 45). Nummer 1/ Zuidstraat is een diephuis uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, bakstenen trapgevel met overhoeks fiaal. Nummer 9: burgerhuis uit dezelfde periode met banden van gekleurde sierbaksteen. Nummers 41-43/ Tinnenburgstraat: panden uit de jaren 1930, links café zogenaamd "DE POSTHOORN" zie opschrift.

Nummers 19, 21 (zie infra, Lichterveldestraat nummer 21) zijn in 1936 en 1937 door een schoenhandelaar gebouwde huizen. Nummer 19: interbellumwoning met parement van rode sierbaksteen, deurrisaliet in gesinterde baksteen, erboven verticaliserend streks muurvak, overhoekse erker met balkon; vernieuwd houtwerk. Tevens recente appartementbouw en een nieuw administratief complex van 1986-1987 op de hoek van de Lichterveldestraat/ Elisabethlaan/ Tinnenburgstraat (zie Elisabethlaan).

  • Stadsarchief Torhout, Modern archief, nr. 1985 (nr.19).
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, deel 9, 1929, kolom 680.
  • MESTDAGH M., Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000, p. 133-134.
  • PYCK M., Torhout 1702, in Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige kring Het Houtland, Torhout, 1999, p. 53-125.

Bron: VANNESTE P. met medewerking van MOEYKENS S. & CALLENS T. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Torhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL28, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Arbeiderswoning

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis van 1926

  • Omvat
    Burgerhuizen

  • Omvat
    Eenheidsbebouwing van arbeiderswoningen

  • Omvat
    Herenhuis met nutsgebouw

  • Omvat
    Samenstel van burgerhuizen

  • Omvat
    Villa met grote voortuin

  • Omvat
    Villa met nutsgebouwen

  • Is deel van
    Torhout


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Lichterveldestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/11040 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.