Teksten van Mechelsesteenweg

https://id.erfgoed.net/themas/11206

Mechelsesteenweg ()

Lange invalsweg uit zuidelijke richting, tussen de Leopoldplaats in de binnenstad en de Boomgaardstraat op de grens met Berchem, waar het tracé overgaat in de Grotesteenweg. Er is reeds sprake van een "Mechelschen steenwech" in 1395, soms ook Sint-Jorissteenweg, Berchemsteenweg, of Mechelsebaan genoemd. Bij de wettiging in 1846 strekte het tracé zich uit van het talud van de Spaanse vesten tot aan de Boomgaardstraat. Van 1868 dateert de verlenging tot aan de Leopoldplaats, onderdeel van de aanleg van de Leien na het slechten van de Spaanse vesten. Het gedeelte tussen Gounodstraat en Belgiëlei droeg in de 19de eeuw de benaming Mosselmanslei.

Tot het midden van de 19de eeuw een landelijke weg, in de 16de en 17de eeuw afgezoomd met een windmolen, hovenierderijen en lusthoven. Thans een drukke baan met in het brede gedeelte tussen Gounodstraat en Belgiëlei, twee rijstroken gescheiden door een met platanen beboomde middenberm met tramsporen. Verderop grenst het tracé ten westen aan het Koning Albertpark (vroeger Galgenveld) en het Harmoniepark.

Volgens de bouwaanvragen klimmen de oudste panden op tot het derde kwart van de 19de eeuw, met een intense bouwactiviteit tijdens het vierde kwart. Deze bebouwing, bestaande uit klassieke burgerhuizen of statige herenwoningen meestal in neoclassicistisch geïnspireerde stijl, is vandaag grotendeels verdwenen. Uit de vroege 20ste eeuw zijn een tiental voorname hotels in beaux-artsstijl bewaard, die zich onderscheiden door een statig gevelfront in natuursteen. In het straatbeeld springen verder de neoromaanse Heilige-Geestkerk in het oog, en enkele appartementsgebouwen in art-decostijl of modernisme. Het overwicht van de bebouwing bestaat evenwel uit hoogbouwflats uit de naoorlogse decennia, en verder de kantoortorens van E.B.E.S. en van de Intercommunale Vennootschap "Antwerpse Waterwerken" (nummer 64), gebouwd naar een ontwerp door L. Stoffels uit 1961.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 18#42463 (nummer 64).

Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine; Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Mechelsesteenweg [online], https://id.erfgoed.net/teksten/175544 (geraadpleegd op ).


Mechelsesteenweg (binnen de Singel) ()

Tussen Leopoldplaats en Boomgaardstraat, zuidoostelijke-uitvalsweg richting Mechelen-Brussel en Lier. Reeds in 1395 "Mechelschen Steenwech", soms ook Sint-Joris-, Berchemsteenweg, Mechelsebaan of Mosselmanslei (tussen Gounodstraat en Harmonie). In 1846 gewettigd als Mechelse Steenweg, toen begrensd door Spaanse vesten en Boomgaardstraat; huidig tracé van circa 1868 door verlenging tot aan huidige Leopoldplaats. Tot midden 19de eeuw landelijke weg; in de 16de en 17de eeuw afgezoomd met windmolen, hovenierderijen en lusthoven; thans drukke baan met tussen Gounodstraat en Belgiëlei twee rijstroken gescheiden door beboomde (platanen) middenberm met tramsporen, verderop aan de westzijde Koning Albertpark (vroeger Galgeveld) en Harmonie. Lintbebouwing waarvan oudste panden mogelijke opklimmen tot het derde kwart van de 19de eeuw (vele bouwaanvragen) en het laatste kwart van de 19de eeuw; thans veelvuldig onderbroken door recente hoge bouw van flats en kantoren, onder meer Antwerpse Waterwerken en EBES. Oorspronkelijke bebouwing met burger- en herenhuizen, meestal in neoclassicistisch geïnspireerde stijl. Statige, bepleisterde en beschilderde of natuurstenen lijstgevels gemarkeerd door risalieten, balkons, stuc- en lijstwerk. Diverse muuropeningen, onder meer enkele brede (koets)poorten; gelijkvloerse verdieping in het noordelijke straatdeel en aan de oostzijde vaak met luxe-winkels, onder meer kleding, meubelen, antiek, porselein, voeding en bloemen. Inplanting van school en kerk aan de oostzijde; op grens met Berchem: gebouwen van brouwerij De Koninck.


Bron: PLOMTEUX G. & STEYAERT R. met medewerking van WYLLEMAN L. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nc, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Mechelsesteenweg [online], https://id.erfgoed.net/teksten/112937 (geraadpleegd op ).


Mechelsesteenweg (binnen de Leien) ()

Tussen Leopoldplaats en Boomgaardstraat. Het deel dat binnen deze inventaris valt eindigt bij Britselei-Frankrijklei. Er is reeds sprake van een "Mechelschen steenwech" in 1395; bij de wettiging in 1846 strekte hij zich uit van het talud van de Spaanse vesting tot aan de Boomgaardstraat (grens Berchem-Antwerpen); de verlenging tot aan de Leopoldplaats dateert van 1868. Onpare zijde ingenomen door de Nationale Bank naar ontwerp van architect Beyaert (laatste kwart 19de eeuw). Pare zijde met witte lijstgevels, bepleisterd, gecementeerd, van zand- of kunstnatuursteen, derde kwart 19de eeuw tegen de Leopoldplaats aan, laatste kwart 19de eeuw verderop. Recent glazen woonblok nummer 12.


Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Mechelsesteenweg [online], https://id.erfgoed.net/teksten/175497 (geraadpleegd op ).