Teksten van Baron Dhanislaan

https://id.erfgoed.net/themas/11288

Baron Dhanislaan (herinventarisatie) ()

Korte verbindingsstraat tussen de Amerikalei enerzijds en de Emiel Banning- en Pacificatiestraat anderzijds. De straat behoort niet tot het originele verkavelingsplan van het Zuid van 1875; ze wordt toegevoegd in 1882 naar aanleiding van de Wereldtentoonstelling die in 1885 in de wijk plaats zal plaats vinden en wordt Volkslei genoemd. Om verwarring met de nabijgelegen Volksstraat te vermijden, krijgt de straat in 1909 een nieuwe naam ter ere van Francis Dhanis (1862-1909), die in Congo een rol speelde in de bestrijding van de Arabische slavenhandel.

De korte straat met centraal plantsoen moest een verbinding vormen tussen de Amerikalei en het terrein van de Wereldtentoonstelling, dat aan de noordwestzijde ook aan de straat grensde.

Begin 21ste eeuw is de Baron Dhanislaan een rustige woonstraat, gekenmerkt door een met linden afgezoomd centraal plantsoen met speelplein en zitbanken. Het straatbeeld vanaf de Amerikalei wordt bepaald door het neogotische standbeeld van Quinten Matsijs, dat hier in 1934 een plaats kreeg. Door de bomen, het standbeeld en de relatief goed bewaarde eind-19de-eeuwse, homogene rijen burgerhuizen, is dit één van de meest charmante, authentieke straten van het Zuid. Het straatbeeld bleef heel goed geconserveerd aan zuidzijde, waar de oorspronkelijke huizenrij met uitzondering van een flatgebouw op nr. 6, gaaf werd bewaard. Het gaat voornamelijk om statige, neoclassicistische burgerhuizen van drie traveeën en drie bouwlagen met verzorgde, bepleisterde lijstgevels. Nr. 18, een burgerhuis dat circa 1903 werd gebouwd naar ontwerp van bouwmeester Louis Huybrechts, valt op door het parement van geglazuurde baksteen met eclectisch karakter; grondige verbouwing in 1938 met tussenvoeging van een bouwlaag.

De bebouwing aan de noordzijde van de straat, oorspronkelijk ingenomen door het terrein van de Wereldtentoonstelling, en pas na het einde van dit evenement in bouwpercelen verdeeld, werd meer verstoord. Er is nieuwbouw op de hoek met de Amerikalei en een groot aantal verbouwingen van de neoclassicistische gevelrij. Het samenstel van vier identieke neoclassicistische woningen op nrs. 3-9, gebouwd in 1899 naar ontwerp van P. Méclot, verloor zijn karakter door vervlakking van de gevels. Het naastgelegen burgerhuis op nr. 11, gebouwd circa 1901 naar ontwerp van Albert Arnou, onderging hetzelfde lot: de fraai uitgewerkte verdiepingen kregen een vlakke bepleistering en verloren de bekroning met centraal fronton.

Van de vier hoeken van de straat bewaarden er drie hun oorspronkelijke neoclassicistische hoekuitwerking, telkens gebouwd in combinatie met één of meer aansluitende woningen. De noordhoek met de Amerikalei is vervangen door nieuwbouw.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1903 # 1275 (18), 18 # 9213 (18), 1900 # 557 (3-9), 1928 # 31113 (7), 1901 # 980 (11).
  • STYNEN H. & DUVOSQUEL J.-M. (ed.) 1993: Omtrent het Antwerpse "Zuid", Monumenten "be"leven, Brussel, 15, 22-23.

Auteurs:  Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Baron Dhanislaan [online], https://id.erfgoed.net/teksten/134986 (geraadpleegd op ).


Baron Dhanislaan ()

Gelegen in het Zuidkwartier, tussen Emiel Banningstraat en Amerikalei. In 1882 Volkslei genoemd doch in 1909 verdoopt om verwarring met de eveneens op het Zuid gelegen Volkstraat te vermijden. Francis Dhanis (1862-1909): bestrijder van de Arabische slavenhandel in het voormalige Belgisch Kongo.

Woonstraat, afgesloten voor het verkeer aan de kant van de Amerikalei. Brede beboomde middenstrook (linden) met zitbanken en tafels.

Bebouwd met betere burgerhuizen uit het vierde kwart van de 19de eeuw, vooral goed geconserveerd aan de zuidzijde. Overwegend bepleisterde, beschilderde lijstgevels van drie traveeën, drie bouwlagen en zadeldak. Hoge begane grond op arduinen plint met keldermonden, thans op sommige plaatsen vervangen door garages (nummers 3 en 7). Accent op middentravee met één of meer balkons, sterk bewerkte vensteromlijstingen en frontons, opgenomen in een licht geprononceerd risaliet. Horizontale effecten met imitatievoegen, lijsten, panelen, doorlopende balustrades en versierde friezen. Rechthoekige vensters in geriemde omlijsting en vlak omlijste deuren. Slechts twee huizen met gekleurd bakstenen parement: de nummers 13 en 18.

Tegen de Amerikalei aan: standbeeld van Quinten Matsijs, in 1881 onthuld aan de ingang van het stadspark, in 1934 verplaatst naar de Dhanislei. Werk van J. De Braeckeleer: hoge ronde sokkel van arduin, waarop beeld van witte natuursteen in neogotische stijl.


Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Baron Dhanislaan [online], https://id.erfgoed.net/teksten/113031 (geraadpleegd op ).