Teksten van Emiel Banningstraat

https://id.erfgoed.net/themas/11297

Emiel Banningstraat herinventarisatie ()

De Emiel Banningstraat is gelegen op het Zuid, tussen de Lambertmont- en de Bolivarplaats. De straat maakt deel uit van de oorspronkelijke Volksstraat, die op het verkavelingsplan van 1875 van noordoost naar zuidwest de Zuidwijk volledig doorsnijdt, met voor het Museum voor Schone Kunsten het "Volksplein". Enkel het gedeelte van de Volksstraat tussen Kasteelpleinstraat en het museum behield de oorspronkelijke naam. In 1894 kreeg het plein de huidige naam Leopold de Waelplein; de straat tussen dit plein en het Zuidstation werd Leopold de Waelstraat genoemd. Tot 1908 nummerde de Lambermontplaats mee met de Leopold de Waelstraat, daarna kreeg het zijn eigen naam. In 1910 kreeg het stuk tussen dit plein en het Zuidstation de naam "Emiel Banningstraat".

De Emiel Banningstraat is een brede, gekasseide en met linden afgezoomde straat waardoor tramsporen lopen. Door het rechte tracé heeft men zicht op het monument op de Lambermontplaats en op de Bolivarplaats, waar men oorspronkelijk op het Zuidstation, en nu op het justitiepaleis uitkijkt. Ter hoogte van de Baron Dhanislaan is er een pleinvormige verbreding van de straat, wat overeen komt met het voorplein bij een ingang van het Wereldtentoonstellingsdomein van 1885.

Ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling in Antwerpen van 1885 werd het ruitvormige bouwblok ten zuidwesten van het museum, afgezoomd door de Baron Dhanislaan, de Gijzelaarsstraat, de Amerikalei, de Verschansingsstraat en de Graaf Van Hoornstraat, volledig ingericht als terrein voor de Wereldtentoonstelling. In dat bouwblok liggen de volledige Leopold De Waelstraat, de Lambermontplaats en het deel van de Emiel Banningstraat ten zuiden van de Baron Dhanislaan, die pas na het einde van de tentoonstelling opnieuw verkaveld en bebouwd konden worden.

De percelen in de omgeving van het Museum voor Schone Kunsten behoorden tot de duurste van de verkaveling van het Zuid, met als zwaartepunt de straten rondom het museum en de grote assen zoals de Volksstraat. Het is niet toevallig dat in deze straten de huizenrijen werden beschermd als stadsgezichten, met de meest sprekende voorbeelden als monument. Waar de architectuur van de Lambermontsplaats en de Leopold De Waelstraat als stadsgezicht werd beschermd omwille van de gaafheid van de huizenrijen, is het straatbeeld in de Emiel Banningstraat veel meer verstoord door verbouwingen en nieuwbouw. Nochtans sluit de bebouwing van de Emiel Banningstraat aan bij deze van de Leopold De Waelstraat en de Lambermontplaats: de straatbeelden worden er bepaald door statige, hoge burgerhuizen en meergezinswoningen met handelsgelijkvloers van drie traveeën en drie tot vijf bouwlagen, met lijstgevels die in een stijlencombinatie van neoclassicisme en eclecticisme zijn uitgewerkt en met meestal rijk uitgewerkte, verzorgde gevelornamentiek die tot de meest sprekende van het Zuid behoort.

Een aantal sobere voorbeelden werden verbouwd. Op nummers 9 en 11 zijn twee eclectische meergezinswoningen bewaard met een handelsgelijkvloers. De panden met de gele bakstenen lijstgevels werden in 1904 ontworpen door aannemer Philip Ahlstrand voor rekening van August De Schrijver. Nummer 14 is een gelijkaardige woning gebouwd rond 1908 voor mijnheer Lestienne naar ontwerp van bouwmeester A. Vander Heyden. De woning daarnaast werd in hetzelfde jaar ontworpen door aannemer Alex Van Roey voor E. van Deutekom. Een neoclassicistisch voorbeeld is de woning op nummer 51.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1904 # 264 (9-11), 1908 # 848 (14), 1908 # 1097 (16).

Auteurs:  Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Hooft E. 2011: Emiel Banningstraat [online], https://id.erfgoed.net/teksten/138650 (geraadpleegd op ).


Emiel Banningstraat ()

Gelegen in Zuidkwartier, tussen Lambermont- en Bolivarplaats. Tot 1910 Leopold De Waelstraat genoemd.

Emiel Banning (1836-98) was Lambermonts medewerker bij de onderhandelingen met Nederland anno 1863 betreffende de vrijmaking van de Schelde.

Brede beboomde straat (linden) met noordwaarts gezicht op Lambermont-standbeeld. Het vroegere perspectief op het Zuidstation is thans verdwenen.

Opvallend gelijklopende kroonlijstlijn ten zuiden van de Pacificatiestraat met vier verdiepingen of drie plus mezzanino, iets minder rechtlijnig in het noordelijke straatgedeelte met drie tot vijf verdiepingen. Het zuidelijke straatgedeelte wordt bovendien gekenmerkt door paarsgewijze bebouwing. In het noordelijke straatgedeelte sluiten de nummers 1, 3 en 4 eerder aan bij de Lambermontplaats. Individueel onbelangrijke doch als geheel statige reeks burgerhuizen, alle te dateren circa 1900. Slechts één gesigneerde gevel, namelijk het nummer 12 door F. Dermond. Diverse parementen, zowel van gladde of gebouchardeerde natuursteen, gekleurde baksteen, bepleisterd en opgeschilderd of gecementeerd. Op één uitzondering na (nummers 26-28) domineert de horizontale lijn in lijsten, friezen en kordon vormende lekdrempels. De natuur- en bakstenen gevels veelal met segment- of rondboogvensters, vlak omlijst, in verticale reeksen ondergebracht of uitgewerkt als twee- en drielichten; de bepleisterde gevels met rechthoekige muuropeningen, eveneens vlak omlijst, in geriemde lijsten of afgedekt wat waterlijsten of frontons. Balkons of erkers zijn in beide gevallen gebruikelijk. Begane grond met enkele winkelpuien; bewaarde functie voornamelijk in de omgeving van de Lambermontplaats.


Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Plomteux G. & Steyaert R. & Manderyck M. 1979: Emiel Banningstraat [online], https://id.erfgoed.net/teksten/113040 (geraadpleegd op ).