De Zwijgerstraat is een korte, rechte straat die de Schildersstraat met de Marnixplaats verbindt. De straat maakt deel uit van het oorspronkelijke verkavelingsplan van het Zuid, opgemaakt rond 1875. De straat kreeg haar naam bij besluit van 16 januari 1880, verwijzend naar "Willem de Zwijger" of "Willem van Oranje". Deze speelde met betrekking tot de vrije vaart op de Schelde een belangrijke rol. Toen werd het verlengde van deze straat tussen Marnixplaats en Kronenburgstraat ook Zwijgerstraat genoemd; vanaf 1884 kreeg dit gedeelte een eigen naam, de Lambermontstraat.
Ondanks de zeer centrale ligging van de straat in de verkaveling van het Zuid, vlakbij het Museum voor Schone Kunsten, bestaat de bebouwing uit bescheiden eind-19de- of begin-20ste-eeuwse woonhuizen van twee tot drie traveeën en dito bouwlagen, met eenvoudige lijstgevels. In de andere straten rondom het museum vinden we de meest prestigieuze huizenrijen van het Zuid terug. De percelen in de Zwijgerstraat zijn smaller en minder diep dan in de omliggende straten.
Het oorspronkelijke straatbeeld was kleurrijker en heterogener dan dat het zich nu voordoet, met wat meer eclectische, bakstenen gevels. Nu zijn deze echter grotendeels verdwenen. Een voorbeeld dat hiervan nog rest is nummer 34, met een eenvoudige, maar origineel vormgegeven gele bakstenen gevel; schrijnwerk is vervangen. Andere huizen in een gelijkaardige stijl werden gerealiseerd door aannemer J. Van Boeckel, die zelf woonde in de Zwijgerstraat. De nummers 4 en 6 werden door Van Boeckel gebouwd, naar een ontwerp van Hendrik Krekel van 1900, dat hij uitvoerde voor eigen rekening. Ook hier werden detaillering en schrijnwerk weggehaald.
De meeste woningen in de straat die nu nog bewaard zijn, kregen een eenvoudige, standaard neoclassicistische lijstgevel, bepleisterd en witgeschilderd. In tegenstelling tot de standaard huizen op het Zuid, die drie traveeën en drie bouwlagen tellen, zijn de meeste huizen hier kleiner. Meestal zijn het enkelhuizen van twee traveeën, onder een zadeldak. Een voorbeeld van dit type woningen is nummer 2.
Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Hooft E. 2012: Zwijgerstraat [online], https://id.erfgoed.net/teksten/143554 (geraadpleegd op ).
Tussen Marnixplaats en Schildersstraat, gelegen in Zuidkwartier van de stad. Bij collegiaal besluit van 16 januari 1880 werd de verbindingsweg van Kronenburgstraat via Marnixplaats naar Schildersstraat, Zwijgerstraat genoemd. In 1884 werd het stuk tussen Marnixplaats en Kronenburgstraat omgedoopt in Lambermontstraat. Met "Zwijger" is hier bedoeld "Willem de Zwijger" of "Willem van Oranje".
Woonhuizen van het enkelhuistype uit het laatste kwart van de 19de of eerste kwart van de 20ste eeuw waaronder verschillende met vernieuwd parement. Geen enkele gevel munt uit door bijzondere stijlkenmerken, volume of opvatting. Brede bres tussen 16 en 34.
Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs: Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Plomteux G. & Steyaert R. & Manderyck M. 1979: Zwijgerstraat [online], https://id.erfgoed.net/teksten/113080 (geraadpleegd op ).