Geografisch thema

Legeweg

ID
11474
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11474

Beschrijving

Straat ten noordoosten van het centrum van Oostkamp, in het gehucht Moerbrugge. Loopt van de Moerbrugseweg op grondgebied Brugge (Assebroek) naar de Oedelemsestraat, van de wijk Steenbrugge naar het gehucht Moerbrugge. De straatnaam verwijst vermoedelijk naar de lage ligging van de weg.
De straat is reeds afgebeeld op de Grote Kaart van het Brugse Vrije van Pieter Pourbus (1561-1571), gekopieerd door Pieter Claeissens (1601); schaars voorkomende, verspreide bebouwing onder meer ter hoogte van het toenmalige kasteel "Kevergem" (zie Kevergemdreef nummer 11), dat echter meer was gericht op Brugge. Voorts vermelding van de hoeve "Lange Pijpe" (zie infra) ten noorden van de Van Calliedreef en een kleine bewonerskern ter hoogte van het huidige gehucht Moerbrugge. Op een kaart van 1740 van de heerlijkheid Walschen te Oostkamp aangeduid met "Beernemschen heerwegh". Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), zijn duidelijk een aantal grote hoeves weergegeven zoals de "Liber Stede" (zie nummer 196), de "Thiens Hondt" (zie Van Cailliedreef nummer 1) en de "Langepijpe" (nummer 116). In een verslag van 1805 wordt de straat, samen met de in het verlengde liggende Oedelemsestraat en de Beernemsestraat de "Beernemschen Bruggeweg" genoemd. Op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) is de straat over de volledige hogerop aangehaalde lengte vermeld als "Chemin n° 1", omschreven als "Chemin du hameau de Steenbrugge à celui de Moerbrugge et Beernem", zogenaamd "Leegeweg". De enige aangeduide hoeve is de thans volledig verbouwde "Aendeleegenweg", gelegen op de noordhoek van de Van Cailliedreef.
In 1874 beslist de gemeenteraad de Legeweg te verharden, maar in 1880 is de verharding nog steeds niet uitgevoerd. In 1887 wil de gemeenteraad (opnieuw of dezelfde ?) verbeteringswerken uitvoeren aan de Legeweg, beginnende vanaf de toenmalige herberg "Bellevue" gelegen rechtover het kruispunt met de huidige Sint-Godelievestraat op Moerbrugge (zie weergegeven op de Atlas der Buurtwegen van circa 1843), tot ter hoogte van Steenbrugge. In 1897 wordt er een aanbesteding geopend voor het verzanden van een deel van de Legeweg en de Veldkapellestraat. De werken worden toegewezen aan aannemer Jacob D'Hondt uit Oedelem. De modderige gedeeltes van de weg worden bedekt met een laag zand. De Legeweg zal tussen Moerbrugge en Assebroek in 1898 met grint bedekt worden over een lengte van 2.760 meter. Vanaf de jaren 1930 verandert het uitzicht van de Legeweg door de bouw van de Sint-Godelievekerk (zie Sint-Godelievestraat nummer 53) naar aanleiding van de oprichting van de Sint-Godelieveparochie in 1930. Bij K.B. van 29 september 1971 wordt de aanleg van een nieuwe ambachtelijke zone, zogenaamd naar de nabijgelegen hoeve "Lieverstede" (zie nummer 196), goedgekeurd. De industriële zone wordt aangelegd rondom de scheepswerven die zich circa 1950 vestigen langs het kanaal Gent-Brugge (zie nummer 157). In 1997 wordt de voormalige herberg "Belle Vue" afgebroken.

Thans lange straat met afwisselend bochtig verloop. De oudste bebouwing zijn de verspreid gelegen hoeves die echter de laatste decennia in veel gevallen (volledig of deels) grondig zijn verbouwd. Nummer 116, thans zogenaamd hoeve "Ten Eeckhoute", gelegen op de hoek met de Van Cailliedreef. De hoevebenaming refereert naar een gelijknamige wijk te Oostkamp. Hoeve reeds in 1249 vermeld onder de naam "Inchou", volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1358. De hoeve krijgt in de loop van de tijden verschillende namen, zoals "Ten Inchoutte" in 1589, "Tienhoutte" in 1802, "Eekhoutte" in 1863. Oorspronkelijk een zeer belangrijke, omwalde hofstede met een motte, van 142 gemete groot. Afgebeeld op de Grote Kaart van het Brugse Vrije van Pieter Pourbus (1561-1571), gekopieerd door Pieter Claeissens (1601). In 1660 is de hoeve eigendom van burggraaf de Nieuport van Oombergen en in 1802 wordt het goed verkocht aan Ambrosius d'Hoore. In de Tweede Wereldoorlog branden een deel van de bijgebouwen uit. De hoeve is in de tweede helft van de 20ste eeuw volledig herbouwd.
Nummer 100, klein langs straat gelegen boerenhuis dat recent werd herpleisterd en deels verbouwd. Niettemin mooie bewaarde schuur, dwars op de straat georiënteerd. Verankerde, bruine baksteenbouw onder een zadeldak met Vlaamse pannen, gecombineerd met oranje baksteen voor de strekken, ontlastingsbogen en lekdrempels.

Overige bebouwing dateert voornamelijk uit de 19de eeuw. Dorpswoningen van anderhalve bouwlaag zoals nummer 54 op de hoek met de Veldstraat, later verbouwd tot herberg zie het uithangbord tegenaan de zijgevel en de afgeschuinde hoektravee. Nummer 47 op de hoek met de Kattestraat, verzorgd bewaard 19de-eeuws volume doch met in de jaren 1970 vernieuwd schrijnwerk. Nummers 264-270, eenheidsbebouwing van vier woningen, gelegen op de grens met de gemeente Assebroek (Brugge) (zie afbeelding).
Dwars onder de straat loopt de Hoofdsloot, die stroomafwaarts leidt naar het kanaal Gent-Brugge en stroomopwaarts als aanvoersloot dient voor het water dat het pompstation dient (zie zonder nummer).

Ten noordoosten van de Legweg en ten noorden van de Van Cailliedreef, ligt het bij M.B. van 19 november 2001 beschermde landschap het (Assebroekse) Meersengebied, dat zich deels over Assebroek (Brugge) en Oostkamp uitstrekt. Dit meersengebied van zo'n 420 hectare, is een complex van laaggelegen vochtige weiden en hooilanden, omzoomd door rijen populieren en knotwilgen. Aan de rand liggen een aantal bospercelen. Tijdens regenperiodes komt het hele gebied onder water te staan.
Een deel van de noordoostelijke bebouwing van de Legeweg (ten noorden van de Van Cailliedreef) behoort ook tot de ankerplaats "Bergskes, Assebroekse Meersengebied, Beverhoutsveld" zie landschapsatlas.

  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg, Monumenten en Landschappen, Landschapsatlas, 2001, OC GIS-Vlaanderen.
  • Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, Fototheek.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen Mestdagh, nummer 1095: Plannen van eigendommen, eigendom van de weduwe J. van den Wouwere geboren Isabelle Beaucourt en Jeanette Beaucourt, 19de eeuw.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen Mestdagh, nummer 1122: Figuratieve kaart van eigendommen, 19de eeuw.
  • BOULJON B., Bij het eeuwfeest van het Oostkampse gemeentehuis (3), in De Merel, jg. 12, nummer 2, 1982, p. 32.
  • CLAEYS G., De gemeente Oostkamp, Brugge, 1953, p. 154.
  • CLAEYS G., De gemeente Oostkamp, boek twee, Handzame, 1981, p. 235.
  • CLAEYS G., Kroniek van Oostkamp, Brugge, 1985, p. 140, 143, 290, 294, 304, 321, 348; 350.
  • CLAEYS G., Oostkamp in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1982, nummer 41.
  • DE CRAEMER W., Hoevebenaming, in De Merel, jg. 9, nummer 1, 1979, p. 19.
  • DE CRAEMER W., Hoevebenaming, Nieuwe benaamde hoeven in Oostkamp, in De Merel, jg. 9, nummer 2, 1979, p. 23.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1914, deel I, kolom 750.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1923, deel III, kolom 866.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1929, deel IX, kolom 401.
  • DEMULDER J., De heerlijkheid Walschen binnen Oostkamp, in Heemkundige Kring Oostkamp, vol. 6, 2005, p. 51.
  • PLASSCHAERT D., Bedrijven van bij ons. Westvlaamse Scheepswerven N.V., Legeweg 163, Oostkamp, in De Merel, jg. 10, nummer 2, 1980, p. 24-26.
  • VANDE GINSTE S., Archiefbeelden Oostkamp, Gloucestershire, 2005, p. 13.
  • VAN SLAMBROUCK J., Moerbrugge, 1920-1930, Oostkamp, 1997, A33 (116), B117 (2).
  • VLAEMINCK C., 8-12 september 1944, De slag om Moerbrugge, Toen Brugge bevrijd werd, Brugge, 1980, p. 62.
  • www.rlhoutland.be

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Bemalingspomp van 1978

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve Ter Lieverstede

  • Omvat
    Kleine hoeve

  • Omvat
    Lage dorpswoning

  • Omvat
    Lage dorpswoning

  • Omvat
    Langgestrekte hoeve

  • Omvat
    Luchtverdedigingsbunker

  • Omvat
    Villa

  • Omvat
    Werkplaats van de Westvlaamse Scheepswerven n.v.

  • Is deel van
    Oostkamp


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Legeweg [online], https://id.erfgoed.net/themas/11474 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.