Geografisch thema

Molenstraat

ID
11481
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11481

Beschrijving

Straat in het zuidwesten van het centrum van Oostkamp gelegen. De straat loopt van de Maciebergstraat ter hoogte van het kruispunt van de Fontein- en de Voldersstraat, eerst in zuidelijke richting en dan - net vóór de autosnelweg Brussel-Oostende (E40) - in oostelijke richting naar de Kortrijksestraat. De benaming verwijst, net als de nabijgelegen Molenwal- en de Molenakkerstraat, naar de historische molen "Den Dale" die hier reeds vanaf de 16de eeuw gelegen was cf. eerst vermelding in 1539 en eerste duidelijke weergave op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778). Het was naar verluidt één van de oudste molens van de heerlijkheid Buskensambacht. In 1717 wordt de houten molen volledig verwoest en heropgebouwd in steen. In 1806 wordt in een verkoopsakte van de molen vermeld dat er naast de korenwindmolen "Den Daele" ook een huis, schuur en andere gebouwen zijn; de molen is op dat ogenblik eigendom van hertog d'Ursel, eveneens eigenaar van het kasteeldomein "Gruuthuse" (cf. Stationsstraat nr. 196). Later in de 19de eeuw krijgt de molen ook de naam "Zammanmolen" naar een nieuwe eigenaar (circa 1835). Het meest noordelijke deel van de straat, dat in het verlengde loopt van de Maciebergstraat, wordt op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) eveneens vermeld als "Chemin n° 13", met omschrijving "Chemin dit d'Oostcamp à celui dit Wulgebroekstraet", zogenaamd "Fonteinstraet". Het in oostelijke richting lopende stuk is "Chemin n° 18", "Chemin de celui dit Fonteinstraet au lieu dit Maskensberg a la route de Courtrai à Bruges", zogenaamd "Molenweg". Beide straatdelen zijn onbebouwd, met uitzondering van enkele woningen bij de hoek met de Kortrijksestraat. De molen wordt ook niet weergegeven op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843), wel op andere 19de-eeuwse kaarten. Circa 1900 wordt bij de molen naar verluidt een maalderij gebouwd, aangedreven door een stoommachine cf. hoge schoorsteen op een oude prentkaart, met een naastgelegen woonhuis. In 1910 wordt de stenen molen nog steeds vermeld. In 1931 ontstaat er een brand in de machinekamer. De herstellingskosten lopen te hoog op, waardoor de productie in 1933 definitief wordt stilgelegd. De molen "Den Daele" wordt na de Tweede Wereldoorlog gesloopt. In 1949, onder het bestuur van burgemeester Georges Claeys, wordt een plan van aanleg voor die zone (toen zogenaamd wijk Macieberg) opgesteld; de wijk wordt in zuidelijke richting geürbaniseerd en is meteen de eerste aangelegde woonwijk te Oostkamp. De verkaveling bestaat uit alleenstaande en halfvrijstaande woningen. In het begin van de jaren 1960 wordt ook een verkavelingsplan opgesteld voor de nieuw aangelegde Molenakkerstraat, die parallel met de Molenstraat loopt.

De bebouwing aan de westzijde van de Molenstraat dateert voornamelijk uit de jaren 1960-1970-1980 en sluit aan bij die van de achterliggende verkavelingstraten. De oostzijde van de straat sluit aan bij de kleinschalige dorpsbebouwing uit de late 19de eeuw (nrs. 79-81) en het begin van de 20ste eeuw. Nrs. 79-81, verbouwing van een ouder volume, opgedeeld in kleinere wooneenheden en onder meer in het eerste kwart van de 20ste eeuw voorzien van een erkeruitbouw.
Nr. 102, lage woning van anderhalve bouwlaag van circa 1900, bewaard volume met vernieuwd zadeldakje en openingen in later toegevoegde bepleisterde omlijstingen op de begane grond.
Nr. 108, eenvoudige woning uit de jaren 1920 met typisch parement van oranje baksteen en een aanpalende bijbouw met autobergplaats, afgewerkt met gekanteelde gevel (cf. afbeelding). Ingang met afgeronde dagkanten en betonnen luifel onder een smal bovenlicht. Vensteropeningen onder strek van rechtopstaande bakstenen.

BOULJON B., Bij het eeuwfeest van het Oostkampse gemeentehuis (3), in De Merel, jg. 12, nr. 2, 1982, p. 29, 31.
BOULJON B., Het Oostkamp, Ruddervoorde, Hertsberge en Waardamme van toen. Een verzameling foto's van de vier Oostkampse deelgemeenten in de 19de en de eerste helft van de 20ste eeuw, Brugge, 1984, p. 60.
CLAEYS G., De gemeente Oostkamp, Brugge, 1953, p. 114-115.
CLAEYS G., Kroniek van Oostkamp, Brugge, 1985, p. 163, 241.
CLAEYS G., Oostkamp in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1982, nr. 23.
VAN SLAMBROUCK J., De molens van Oostkamp, in Ons Molenheem, vol. 30, p. 95, p. 200.


Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Twee dorpswoningen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Molenstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/11481 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.