Geografisch thema

Cijnsdreef

ID
11528
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11528

Beschrijving

Straat in het zuidwesten van Ruddervoorde, ten westen gelegen van het gehucht Baliebrugge. De straat loopt van de Torhoutsestraat, iets ten zuiden van het centrum van Baliebrugge, tot aan de autostrade A17/E403.

Tot voor een paar eeuwen bestond het gebied nog uit woeste, onbewerkte veldgronden (zie Algemene inleiding van de veldontginningsgebieden), als uitloper van het grote Bulskampveld dat zich over een breedte van ongeveer drie kilometer uitstrekte tussen Torhout en Loppem (Zedelgem). Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), wordt het meest zuidelijke deel de "Loovelden" genoemd. Het veld bestond uit een verspreid bos en was doorspekt met talrijke vijvers en moerassen. Er waren behalve de paden, geen wegen, waardoor het moeilijk toegankelijk was en praktisch onbewoond. Het gebruik van sommige delen van het veld was onderworpen aan een "cijns", een soort erfpacht of vergoeding (in geld of natura) tegenover de eigenaar. De straatnaam verwijst dus naar deze tax.

Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), loopt reeds een baan vanuit het toenmalige gehucht "Haeselbeke Straete" doorheen een gebied met sparrenbomen en meer noordelijk doorheen een heidegebied, zogenaamd "Wijnendaele Veld". Vermoedelijk wordt het loodrechte tracé van de Cijnsdreef zoals we het nu kennen, pas aangelegd in het begin van de 19de eeuw zie eerste vergelijkbare afbeelding op het primitief kadasterplan (circa 1835), waar de straat staat omschreven als "Straat van de Bergen naar de ballie Brugge". Op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) is de rechte weg "Chemin n° 17" genoemd en omschreven als "Chemin de celui dit Steenveldstraet au moulin dit Westmolen par le cabaret dit Baille Brug", zogenaamd "Cijns dreve". Identieke weergave op 19de- en 20ste-eeuwse kaarten.

Quasi loodrechte en volledig onbebouwde straat met een geasfalteerd wegdek. Het niveau van de straat daalt naar de bedding van de Velddambeek toe. Recent zijn jonge eiken aangeplant langs de weg. Opvallende aanwezigheid van twee "witte boerderijen" (nummers 4 en 13), gebouwd in het voormalige Vrijgeweid. Deze boerderijen zijn in de jaren 1950 gebouwd met een kruisvormig plattegrond in opdracht van de Nationale Maatschappij voor de Kleine Landeigendommen te Brussel naar het ontwerp van architect René Dedeyne uit Torhout. De gronden van het Vrijgeweid waren in 1940 door de Belgische straat onteigend en kwamen daarna in het bezit van de Nationale Maatschappij voor de Kleine Landeigendommen, die de grond verkoopt en verkavelt in 1952. Imposante, wit beschilderde volumes onder een bedaking met golfplaten en met een doordacht grondplan.

  • Bibliotheek Heemkundige Kring van Ruddervoorde, Krantenknipsels: "De onteigening van het Vrijgeweed te Ruddervoorde en Zwevezele" (13 april 1951) en "Op het Vrijgeweed te Ruddervoorde rezen drie modelhoeven uit de grond" (23 juli 1954).

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning van 1935

  • Omvat
    Hoeve De Baliebrugge

  • Is deel van
    Ruddervoorde


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Cijnsdreef [online], https://id.erfgoed.net/themas/11528 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.