Geografisch thema

Leegtestraat

ID
11549
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11549

Beschrijving

Straat ten zuiden aanpalend bij het centrum van Ruddervoorde. Zijstraat van de Torhoutsestraat, die in zuidoostelijke richting loopt naar de Vlasbloemstraat. De straatnaam is volgens De Flou afgeleid van de wijknaam Leegte, die voor het eerst voorkomt in 1912. De straatnaam verwijst ook naar de lage ligging van de straat ten opzichte van het omliggende weilanden (omgeving van broeken cf. Koebroekdreef !).
De straat is reeds afgebeeld op de ommeloper van Ruddervoorde van 1724-1729 en wordt er alsvolgt benoemd: "Straete loopende van de Kerkestraete naar de Kerke van Ruddervoorde".
Op de plaats van de huidige Vrije Basisschool van Ruddervoorde aan de Leegtestraat (nr. 1) bevond zich in de 19de eeuw de eerste gemeenteschool van Ruddervoorde. In 1836 koopt E.H. Philippus Matthys een stuk grond aan de Leegtestraat, waarop hij een vrije school en een klooster laat bouwen; de school wordt op 1 mei 1837 geopend. Het klooster van de zusters van de Heilige Vincentius wordt vanaf 13 januari 1842 het klooster van de Dienstmaagden van Maria genoemd. De zusters zorgen voor onderricht, een kantschool, een zondagsschool en voor bejaardenzorg.
Op 19 december 1842 beslist het gemeentebestuur een gemeentelijke school op te richten, aangezien door de wet Nothomb van 1842 elke gemeente verplicht wordt over ten minste één lagere school te beschikken. Onmiddellijk starten de onderhandelingen die echter door een financieel tekort en een zoektocht naar bruikbare grond lang zullen duren. Uiteindelijk beslist de gemeente de bestaande school aan de Leegtestraat over te nemen en de lokalen te laten gebruiken door onderwijzer Joannes Derdeyn. De gemeenteschool gaat er op 1 januari 1843 officieel van start.
Op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) wordt de straat vermeld als "Chemin n° 27" met als omschrijving "Chemin de celui dit Lichterveldestraet au chemin dit Groenestraet" en benaming "Herkenhoekstraet". Het is een loodrechte weg met slechts schaarse, verspreide bebouwing.
In 1847 wordt er bij de school nog een leerwerkhuis opgericht. De grond waarop het klooster is gebouwd, wordt bij legaat in 1847 door E.H. Matthys geschonken aan de "Associatie der dienstmaegden van Maria", maar wordt uiteindelijk toegewezen aan de Commissie voor Openbare Onderstand en verpacht aan de zusters.
In de jaren 1840-1850 plant de gemeente de (fel bediscussieerde) bouw van een nieuwe gemeenteschool, eveneens aan de Leegtestraat. De werken worden in 1852 toegewezen aan Louis Verhoye. De nieuwe schoolgebouwen worden in 1852-1853 gebouwd net ten zuiden van het klooster, meer bepaald op de plaats van de huidige Vrije Basisschool Ruddervoorde (nr. 1) op de hoek met een weg die thans de Jozef Verduynstraat wordt genoemd. De eerste verbouwingen dateren naar verluidt reeds van 1868.
Op 8 juli 1869 vraagt de gemeenteraad van Ruddervoorde dan ook een "magtiging voor straet nr. 27" voor het aanleggen van een nieuwe kasseiweg leydende van het gemeentehuis tot aan de primaire school, en dit over een lengte van 250 meter om zo de toegankelijkheid tot de gemeenteschool (cf. nr. 1) te bevorderen.
Ondanks de oprichting van de nieuwe gemeenteschool aan de Leegtestraat, blijven ook de zusters nog les geven in de naastgelegen vrije meisjesschool. In 1876 kopen de zusters zelfs twee huizen bij die aan het klooster palen om nieuwe klassen voor de vrije meisjesschool te bouwen. De nieuwbouw wordt in 1879 plechtig ingewijd. Naar aanleiding van de schoolstrijd (1878-1884) zijn de zusters verplicht de school en het huis te verlaten en gedurende lange tijd staan de gebouwen te verkommeren.
In de periode 1902-1904 zal de gemeenteschool van Ruddervoorde verhuizen van de Leegtestraat naar de toenmalige Schoolstraat, waar de school zich tot op heden bevindt (cf. Sportstraat nr. 2). De oude en vervallen schoolgebouwen aan de Leegtestraat worden verkocht aan E.H. Serruys, die ze koopt voor de kloostergemeenschap Dienstmaagden van Maria van de naastgelegen vrije meisjesschool; de zusters richten er een bewaarschool op. In 1959 laten de zusters Dienstmaagden van Maria het gebouwencomplex uitbreiden met een turn- en feestzaal naar het ontwerp van architect Lucien Lattrez uit Ardooie (cf. afbeelding van de bouwaanvraag van 1959). Het klooster wordt in 1962 afgebroken en vervangen door de huidige gebouwen.

Thans straat die op de hoek met de Torhoutsestraat en doorlopend over de volledige noordelijke straathelft is ingenomen door de Vrije Basisschool van Ruddervoorde (nr. 1), deeluitmakend van de Vrije Basisscholen Groot-Oostkamp-Zuid en eigendom van de Vereniging Dienstmaagden van Maria uit Ardooie. Doorlopend gelegen over de volledige noordelijke straathelft, van de Torhoutsestraat tot de Jozef Verduynstraat. Locatie van oudsher ingenomen door het klooster en school van de Dienstmaagden van Maria, daarna gemeenteschool van Ruddervoorde. Huidige schoolgebouwen daterend van 1961-1962; volume op de hoek met de Jozef Verduynstraat toont sporen van grondige verbouwingen en verwijst nog naar een voorafgaande bebouwing.
Ten oosten van de school verbindt een wegje de straat met het sportcentrum Riderfort aan de Sportstraat. De grond voor dit wegje werd in 1871 door kanunnik Andries geschonken aan de gemeente. Beperkte oorspronkelijke bebouwing met name nrs. 11-13, lage dorpswoningen uit het einde van de 19de eeuw - cf. reeds aangeduid op de kaart van het Militair Cartografisch Instituut van circa 1880; bewaarde volumes doch met later aangepaste openingen en vernieuwde dakbedekking en schrijnwerk. Nr. 94, woning uit het eerste kwart van de 20ste eeuw met latere bepleistering en aangepaste openingen.
Op de hoek met de Vlasbloemstraat, nr. 100, recent herbouwde woning waarvan het volume en uitzicht teruggaat op het oorspronkelijke gebouwtje dat er stond, met name herberg "De Vlasbloem", vanwaar de straatnaam van de nabijgelegen straat is afgeleid.

GEMEENTEARCHIEF OOSTKAMP, Bouwaanvragen: Ruddervoorde, 1959.
RIJKSARCHIEF BRUGGE, Landmetersarchief Peper (16de-18de eeuw), nr. 401: Ommeloper van de parochie Ruddervoorde, naar Cornelis Verhaeghe, J. Ghuuse, Simon Vandewalle, 1724-1729, 1e kohier, 1e begin.
BOSCHVOGEL F., HAELEWYN R., Album van het Houtland, Torhout, s.d., p. 97.
BOULJON B., Het Oostkamp, Ruddervoorde, Hertsberge en Waardamme van toen, Brugge, 1984, p. 97.
DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel IX, Brugge, 1929, kolom 405.
GOETHALS L., Ruddervoorde vroeger en nu, Roeselare; 1980, p. 46-47.
VERHAEGHE A., Ruim 150 jaar gemeentelijk onderwijs in Ruddervoorde, Ruddervoorde, 1995, p. 10-25, 34, 41.


Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Langgestrekte hoeve

  • Omvat
    Schoolgebouw van de vrije jongensschool

  • Is deel van
    Ruddervoorde


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Leegtestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/11549 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.