Geografisch thema

Veldhoekstraat

ID
11599
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11599

Beschrijving

Straat ten oosten van de dorpskern van Waardamme, meer bepaald ten oosten van de Kortrijksestraat gelegen. Vrij lange weg lopende van de Kortrijksestraat naar de Sijslostraat, vlakbij de samenkomst met de Hoogveldstraat en de Ooststraat. De weg loopt door de wijk Veldhoek en verbindt als het ware het centrum van de deelgemeente met de wijk de Groene Jager. De straatnaam is afgeleid van de wijknaam Veldhoek, die volgens De Flou voor het eerst wordt vermeld in 1836. De huidige straatnaam is pas ingevoerd na de fusie van Waardamme met Oostkamp in 1977; voordien zogenaamd "Veldstraat".

Archeologisch noodonderzoek, naar aanleiding van de aanleg van een nieuwe verkaveling, zogenaamd De Vijvers, ten noordoosten van de Veldhoekstraat in het begin van de 21ste eeuw, geeft aan dat de omgeving van de huidige Veldhoekstraat van oudsher is bewoond (meerperiodensite). Het archeologisch onderzoek bracht een huisplattegrond uit het Laat-Neolithicum (3500 tot 3000 v. Chr.) aan het licht, uitzonderlijk want dit is de eerste volledig bewaarde plattegrond uit deze periode in Vlaanderen. Men ontdekte ook zes grafheuvels uit de Vroege- en Midden-Bronstijd (2000 tot 1200 v. Chr.), waarvan enkel de circulaire grachten bewaard zijn gebleven. Daarnaast vond men ook een plattegrond van een woning, een reeks bijgebouwtjes of spijkers en ten minste één waterput uit de Vroege IJzertijd (750 tot 450 v. Chr.). Tenslotte kwamen enkele Romeinse brandrestengraven (vermoedelijk voornamelijk uit de 2de eeuw) aan het licht.

De weg behoort tot het historische wegennet van Oostkamp; mogelijk wordt het begin van de straat vanaf de Kortrijksestraat reeds weergegeven op de Grote Kaart van het Brugse Vrije van Pieter Pourbus (1561-1571), gekopieerd door Pieter Claeissens (1601); dit tracé loopt evenwijdig met de Waardammebeek. De straat wordt schematisch en zonder bebouwing weergegeven op de kaart van 1732 uit het Rijksarchief te Brugge. Voor het eerst volledig afgebeeld op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778). De straat verschijnt in het begin (vanaf de Kortrijksestraat) als een met bomen omzoomde dreef, die loopt langs de imposante hoeve op de hoek met de Kortrijksestraat (zie nummer 1); vervolgens loopt de weg kronkelend verder en worden er slechts een drietal verspreide hoeves afgebeeld langsheen de weg. Op een kaart van circa 1770 uit het Rijksarchief te Brugge wordt de straat aangeduid met "landtwegh van Wardamme naer Zedelghem" en op het primitief kadasterplan (circa 1835) met "straat van zedelghem na waerdamme". Op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) wordt de Veldhoekstraat vermeld als "Chemin n° 1", omschreven als "Koeystraet" en "Straet naer Zedelghem"; de straat vertrekt vanaf de Kortrijksestraat ter hoogte van de herberg de "Dry Koningen" (thans Kortrijksestraat nummer 387); op de straat komen enkele kerkwegels en kleinere straatjes uit. Het ten noordoostenen gelegen stuk land genaamd "De Vyver" wordt volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1846 en verklaart de huidige gehuchtnaam Vijvers. In de tweede helft van de 19de eeuw nog steeds vrij schaars voorkomende, verspreide hoevebebouwing zie afgebeeld op de kaart van het Militair Cartografisch Instituut (circa 1880). Sterkere toename van bebouwing in de 20ste eeuw, zich situeerend over twee verkavelingen. Enerzijds De Vijvers, een traditionele verkavelingstructuur met lussen en pijpenkoppen en een open residentiële bebouwing met veel groen, aangelegd vanaf de jaren 1962-1963. Anderzijds de recent gestarte verkaveling Veldhoek, op de hoek met de Stokhovestraat.

Recent heraangelegde en geasfalteerde weg met behouden, eind 18de-eeuws kronkelend verloop. Ten zuiden van de Veldhoekstraat zijn er enkele doorlopende landelijke wegen met verspreide hoevebebouwing (zie Meersenstraat, Banebosdreef). Basisbebouwing bestaande uit vrijstaande woningen uit het derde kwart van de 20ste eeuw, daarnaast de imposante hoeve op de hoek met de Kortrijksestraat, die uitzonderlijk opklimt tot de 18de of 19de eeuw (zie nummer 1).

  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen, nummer 168: Kaart van bossen van de kartuizers van Brugge, gelegen te Waardamme, circa 1770.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen Mestdagh, nummer 1360: Ruddervoorde en Waardamme, kerken, 1732.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel XVI, Brugge, 1935, kolom 179, 943.
  • DEMEYERE F., Archeologisch noodonderzoek in Waardamme; wonen en sterven, in Heemkundige kring Oostkamp, 2005, vol. 6, nummer 11, p. 2-18.
    Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Oostkamp, Oostkamp, 2006.
  • PLASSCHAERT D., DEMEYERE F., Archeologische opvattingen in Waardamme, april-oktober 2004, in De Merel, vol. 34, nummer 4, 2004, p. 22-23.
  • STROBBE L., DENOLF J., Waardamme: een modelgemeente op het platteland, Waardamme, 1971.
  • tijlv.studentenweb.org/archeonet/interview/demeyere.html

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Hoeve Joseph Gheselle

  • Is deel van
    Waardamme


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Veldhoekstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/11599 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.