Geografisch thema

Ledeganckkaai

ID
11785
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11785

Beschrijving

De Ledeganckkaai is een gedeelte van de Scheldekaaien op de rechteroever, gelegen op het Zuid tussen De Gerlachekaai en de d'Herbouvillekaai. De aanleg van deze kaaien gaat terug tot het grootschalige infrastructuurproject dat in twee fases werd uitgevoerd. In de eerste fase, tussen 1877 en 1885, werd vanaf de Kattendijksluis tot aan de Ledeganckkaai een ononderbroken, licht gebogen kaaimuur opgetrokken en voorzien van de nodige infrastructuur. Er werd een gekasseide strook van 80 m breed aangelegd voor kades, die werden uitgerust met havenkranen, kraan- en treinsporen en metalen, open opslagplaatsen. Daarnaast kwam een rijweg van 20 meter breed, waarlangs nieuwe gebouwen werden opgetrokken. Bij deze werken verdween de historische stadskern rond het Steen en de iets noordelijker gelegen historische havenzone "De Werf". In een tweede fase, van 1897 tot 1903, werd de havenstrook met 2 km verlengd naar het zuiden toe: de d’Herbouvillekaai.

Het meest opvallende en gekende bouwkundig erfgoed van de Scheldekaaien zijn de metalen afdaken. In 1903, na de verlenging van de kaaien tot aan het huidige Petroleum-Zuid, kregen alle afdaken een nummer van 1 tot 29, waarbij men in het zuiden begon te tellen. De afdaken nrs. 9 tot 29 bestaan allemaal uit tegen elkaar aanleunende metalen zadeldaken rustend op ijzeren Polonceauspanten op 3,485 meter van elkaar. De afdaken steunen op geklonken holle pijlers, tevens dienstdoend als afvoer voor het regenwater en rustend op bolvormige gietijzeren stootblokken. De afdaken zijn rechtstreeks op de kasseien ondergrond van de kaaien geplaatst. De afdaken ten noorden van de Zuidersluis, de nrs. 13 tot 29, werden het eerst gebouwd, in de periode 1882-1890. Deze afdaken zijn 30 tot 50 meter diep, en bestaan uit verschillende zadeldaken van telkens 12 meter breed. De afstand tussen de verschillende reeksen afdaken was telkens precies een veelvoud van twaalf meter, zodat ze later met bijkomende beuken konden worden verbonden. De afdaken op de Ledeganckkaai, nrs. 9 tot 12, werden later opgericht en hebben een beukbreedte van 10 meter in plaats van 12. De afdaken op de Ledeganckkaai zijn allemaal afgebroken. Ook het gekasseide wegdek met de sporen aan Schelde- en straatzijde voor respectievelijk de havenkranen en de goederentreinen, zijn verdwenen. Anno 2010 is de havenactiviteit op de Ledeganckkaai nog actief: de kaai is volledig ingenomen door containers en van de openbare weg afgesloten door een hoog hekwerk. Op deze plaats is het eind-19de-eeuwse hekwerk dat de Scheldekaaien afsloot, verwijderd.

De openbare weg zelf is een brede, gekasseide weg met druk vrachtverkeer. De enige bebouwing aan de zuidzijde van de Ledeganckkaai is het goederenstation van het voormalige station Zuid. Het is het enige gebouw dat nog rest van het uitgebreide Zuidstation.


Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Atoombunkers

  • Omvat
    Goederenstation Antwerpen-Zuid

  • Omvat
    Havenhekwerk en leilinden langs de Scheldekaaien

  • Omvat
    Kaaimuur van de Scheldekaaien met meerpalen

  • Is deel van
    Het Zuid

  • Is deel van
    Scheldekaaien


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Ledeganckkaai [online], https://id.erfgoed.net/themas/11785 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.