Geografisch thema

Guido Gezellestraat

ID
12450
URI
https://id.erfgoed.net/themas/12450

Beschrijving

Lange weg die vanaf de Bavikhoofsestraat in noordoostelijke richting tot aan het Kanaal Roeselare – Leie loopt. Gebogen tracé tot aan het kruispunt met de Kerkweg en de Beukenlaan, vervolgens een vrij recht verloop in oostelijke richting tot het kanaal, waarbij de Fabiolalaan en Oostrozebeeksestraat gekruist worden. Het straatdeel vanaf het kruispunt met de huidige Hulstersestraat tot aan het kruispunt met de Kerkweg en Beukenlaan heette in het verleden "Meulebekestraat" (zie Popp-kaart, circa 1840-1850) en liep verder in noordelijke richting over de huidige Meulebeeksestraat. Het meest zuidelijke gedeelte tot aan de kruising met de Hulstersestraat werd in het vierde kwart van de 18de eeuw nog aangeduid als voetweg (landboek parochie Ooigem, 1778). In 1937 wordt een gedeelte van de straat "Olmstraat" genoemd. Het tracé ten oosten van de Oostrozebeeksestraat stond in 1937 bekend als het "Potentiestraatje", zogenaamd naar het voormalige "Potentiehof". In de 19de eeuw behoorde dit gedeelte tot de "Hoolijkenhoek" (Atlas der Buurtwegen, 1845; Popp-kaart, 1840-1850) of "Hoelykenkoek" zie topografische kaarten van het Dépôt de la Guerre (1872) en van het Institut Cartographique Militaire (1898 en 1911).

Het gedeelte tussen de hoeve met adres Meulebeeksestraat nummer 1 en de huidige Oostrozebeeksestraat stond in de Atlas der Buurtwegen (1845) bekend als "Yserbijt Straet" (zie toenmalige eigenaar van de hoeve); het gedeelte ten oosten daarvan stond vermeld als "Schaapdreef Voetweg". De huidige straatnaam verwijst naar de bekende 19de-eeuwse priester-dichter Guido Gezelle.

De straat kende reeds in de 18de en de 19de eeuw enige verspreide bebouwing. Langs de straat waren ook twee kapellen gesitueerd, thans beide verdwenen. Een eerste kapel, de barokke kapel "Ten Olme" was gewijd aan de Heilige Anna en bevond zich op de hoek met de Bavikhoofsestraat. De kapel verkeerde reeds in 1937 in vervallen staat. Op de hoek met de Hulstersestraat bevond zich naar verluidt een tweede kapel. Dit kruispunt werd wellicht echter vooral gedomineerd door de aanwezigheid van een omwalde hoeve minimaal teruggaand tot de 18de eeuw. De huidige gebouwenconstellatie op deze plaats (nummer 29) weerspiegelt grosso modo de historische situatie; de wal is intussen gedempt. De hoeve was in het midden van de 19de eeuw eigendom van de weduwe D'Hons uit Gent. Thans bestaat de hoeve uit losstaande bestanddelen waarvan drie grotere volumes en één kleiner ten westen.

Onder de oudste sporen van bebouwing behoren tegenwoordig enkele éénlaagswoningen, zoals nummer 50 in 1905 gebouwd op de plaats van oudere bebouwing en nr. 89 die in 1928 werd opgericht.

Nummer 50: schuin tegenover de rooilijn gebouwd, verankerde gevels onder pannen zadeldak, noordelijke gevel beschilderd, zuidelijke gecementeerd en voorzien van voegwerkimitatie, getoogde muuropeningen en gewijzigde vensteropeningen onder rechte betonlatei.

Nummer 89: halfvrijstaand eenlaags dubbelhuis, iets lager dan straatniveau gebouwd en afgescheiden van de straat door recent laag bakstenen muurtje. Parallel met de straat gesitueerde woning onder pannen zadeldak, verankerde witgeschilderde gevel op plint, getoogde openingen waarin vernieuwd schrijnwerk.

Enkele woningen gebouwd rond de jaren 1940, vooral in het eerste deel van de straat nabij het kruispunt met de Bavikhoofsestraat; dit deel is tevens aan beide zijden beboomd (onder meer wilg, berk).

Nummer 45: verankerde woning van twee bouwlagen onder zadeldak, getoogde (eerste bouwlaag) en rechte (tweede bouwlaag) muuropeningen, deels bewaard schrijnwerk, lege kapelnis met bekronend kruis op de verdieping.

De rest van de bebouwing, hoofdzakelijk met woonfunctie, gaat voornamelijk terug op de tweede helft van de 20ste eeuw.

Nummer 55 A-57 B: Sporthal Leieland. Recent uitgebreid met OC Leieland (ontmoetingscentrum) naar ontwerp van Architectenburo Goedefroo & Goedefroo uit Wielsbeke. De nieuwe gebouwen, in gebruik sinds april 2006, bieden onderdak aan de bibliotheek, culturele verenigingen en een evenementenhall. Op termijn zou ook de gemeentelijke culturele dienst er ondergebracht worden.

Nabij het kanaal Roeselare – Leie bevinden zich tevens enkele fabrieksgebouwen, onder meer Granimar in 1960 opgericht als kunst- en luxetegelfabriek.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Ooigem, 1905/6, 1928/3.
  • DE BRABANDERE P. en HUYS E., De geschiedenis van Oyghem. Wijlent Mijnheer P. Debrabandere's nagelaten werk aangevuld door Emiel Huys, Kortrijk, 1937, p. 23-24.
  • Dit is West-Vlaanderen, deel 2, Sint-Andries, 1960, p. 1243.
  • Ooigems oudste kapelletje in ere hersteld, in De Weekbode, 23.09.1988.

Bron: SANTY P. & DEVOOGHT K. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wielsbeke, Deelgemeenten Ooigem en Sint-Baafs-Vijve, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL36, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boerenwoning

  • Omvat
    Pijlerkapel

  • Is deel van
    Ooigem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Guido Gezellestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/12450 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.