Geografisch thema

Heirweg (Sint- Baafs-Vijve)

ID
12475
URI
https://id.erfgoed.net/themas/12475

Beschrijving

Rechte steenweg met stompe knik die als verlengde van de Molenstraat (Wielsbeke) de Rijksweg (Wielsbeke) verbindt met de Wakkensteenweg (Sint-Baafs-Vijve). Onderdeel van het traject dat Ooigem met Wakken verbindt, wellicht teruggaand op een oudere weg die vanaf Gent over Deinze, Wakken, Ooigem, Bavikhove en Kuurne naar Kortrijk loopt. Op kaarten in het renteboek van de heerlijkheden Ingelmunster en Vijve (1642) wordt de weg afgebeeld aan weerszijden beboomd en omschreven als "de nieuwe strate naer Wacken", in 1645 als "de nieuwe straete, beplandt byden grave van Wackene". Tijdens het ancien régime is de weg eeuwenlang privébezit geweest van de graven van Wakken. Op de kaart van het derde kanton "Droogenbroothoeck" van het landboek van Sint-Baafs-Vijve (1763) vermeld als "dreve vanden heere graeve van Wacken loopende vande Mandel brugghe tot aenden cruijswegh aenden Abeele". Op de Atlas der Buurtwegen (1844) weergegeven als "Heerwegstraete", omschreven als "chemin de Wielsbeke à Wacken". In 1890: "Weg van Oyghem naar Wacken".
Op het gehucht "Den Abeele" stond een 19de-eeuwse molen, afgebroken circa 1893 (zie nummer 114).

In de 17de en 18de eeuw is langsheen de Heirweg geen bebouwing waarneembaar, met uitzondering van het kruispunt "Ten Abeele", zie renteboek van de heerlijkheden Ingelmunster en Vijve (1642), landboek van Sint-Baafs-Vijve (1763). Op het kruispunt van de Heirweg met de Wakkensteenweg bevindt zich volgens literatuur in 1779 herberg "De Swaene", opgericht rond het midden van de 18de eeuw. Een andere herberg die de naam "Den Koeyevoet" en later "Het Sterreken" droeg, werd in 1779 verplicht te sluiten. Tegen het eerste kwart van de 19de eeuw verschijnen verspreid langsheen de weg enkele kleine woningen en hoevetjes, zie kadastrale kaart (1815). Hoekhuis nr. 106, op de hoek met de Abeelestraat mogelijk teruggaand op een ouder volume maar vernieuwd tijdens het interbellum. Gepleisterde gevels met voegwerkimitatie, afgeschuinde hoektravee waarin toegangsdeur. Rechthoekige muuropeningen, schuiframen met verticale roedeverdeling en gekleurd glas in bovenlichten. Nummer 146, traditioneel dubbelhuis uit het interbellum, getoogde muuropeningen. In de tweede helft van de 20ste eeuw wordt het oostelijke stuk van de straat aangevuld met alleenstaande en halfopen bebouwing, voornamelijk enkelhuizen in rode baksteenbouw.
Bij het begin van de Heirweg, vanaf de Driekoningenstraat ligt industriezone Wielsbeke I. Op het kruispunt met de Bossenstraat is sedert de jaren 1960 multiplexplatenbedrijf Haerinck/ Haripan gevestigd.

De rechte weg die de Heirweg met de noordelijker gelegen Moerdijkstraat verbindt, wordt in de volksmond vaak "Boone's Dreef" genoemd, hoewel de weg qua huizennummering bij de Heirweg gerekend wordt. In de 17de eeuw wordt de weg vermeld als "dreveken" en was niet meer dan een voetwegel die naar het "Goet te Roopoorte" liep. Op de kaart van het derde kanton "Droogenbroothoeck" van het landboek van Sint-Baafs-Vijve (1763) is zichtbaar dat de dreef tot de hoeve loopt en van daar verderloopt in een landwegel tot aan de Moerdijkstraat. Tot halverwege de 19de eeuw is de dreef in privébezit van Charles van Maldeghem, graaf van Wakken. Langs de dreef bevinden zich twee historische hoevesites, minstens opklimmend tot het derde kwart van de 18de eeuw, onder meer het "Goed te Roopoorte" (nummer 103) en de hoeve nummer 105, reeds aangeduid met woonhuis op de kaart van het derde kanton "Droogenbroothoeck" van het landboek van Sint-Baafs-Vijve (1763) en in huidige constellatie weergegeven op het primitief kadasterplan (circa 1830). Boerenhuis met witgekalkte erfgevel van zeven traveeën met stalgedeelte, vernieuwde muuropeningen, westelijke zijgevel met aandak. Haakse stal in rode baksteenbouw onder overkragend zadeldak in Vlaamse pannen, gedichte en vernieuwde muuropeningen.

  • DELANGE M., Sint-Baafs-Vijve, in HOLLEVOET F., Als straten gaan praten..., Tielt, 2005, p. 198.
  • PAUWELS H., Sint-Baafs-Vijve, een dorp, Sint-Baafs-Vijve, 1978, p. 60-61.

Bron: SANTY P. & DEVOOGHT K. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wielsbeke, Deelgemeenten Ooigem en Sint-Baafs-Vijve, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL36, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Goed te Roopoorte

  • Omvat
    Hoeve en maalderijsite

  • Omvat
    Hoeve met nieuwe bijgebouwen

  • Omvat
    Samenstel van boerenarbeiderswoningen

  • Is deel van
    Sint-Baafs-Vijve

  • Is gerelateerd aan
    Heirweg (Wielsbeke)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Heirweg (Sint- Baafs-Vijve) [online], https://id.erfgoed.net/themas/12475 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.