Geografisch thema

Haantjesstraat

ID
12542
URI
https://id.erfgoed.net/themas/12542

Beschrijving

Landelijke weg die vanaf de Stokerijstraat naar het noorden toe loopt, met afsplitsing tussen de Veldweg en de Pieter Vinckestraat, en verder lopend op het grondgebied van Lendelede.

Naamgeving naar de herberg "'t Haentjen", reeds vermeld circa 1200 in akten van de Abdij van Voormezele. Vervolgens wordt de herberg beschreven in het landboek van 1664 en 1753 als "het Haentken". Op de Ferrariskaart (1770-1778) "het haentien Cabaret" genoemd. Op de Atlas der Buurtwegen (1844) aanduiding van toponiem "het haentjen cabaret".

De weg wordt op de figuratieve caerte van François de Bal (1748) weergegeven als "Heerwegh van Cortrycke naer Brugghe". De straat maakte oorspronkelijk deel uit van de verbindingsweg "heerstraete naar Torhout" tussen Kortrijk en Oudenburg. Met de aanleg van de Brugsesteenweg circa 1750 verliest de weg gaandeweg aan belang. Reeds in de tweede helft van de 18de eeuw komt een cluster huisjes voor ter hoogte van het huidige nummer 41, zie Ferrariskaart. In 1910 in het kadaster vermeld als 'Brugstraat'.

Tot de Tweede Wereldoorlog vestigingsplaats van de historische hoeve "Ten Mosschere". De heerlijkheid was een achterleen van Maarten van der Gracht, heer van Hoogmosschere te Kortrijk. De hoeve wordt afgebeeld op de figuratieve caerte van François de Bal (1748) als een volledig omwalde hoeve met L-vormige opstelling en poortgebouw. Op de Ferrariskaart (1770-1778) vermeld als "Cse te Mosschere". De rentegronden van de heerlijkheid lagen in Kuurne en Lendelede. Sporen van de omwalling bleven bewaard in het landschap.

Op zuidelijke hoek van het kruispunt met de Stokerijstraat situeerde zich in de 19de eeuw de stokerij van Pierre Lepold Carpentier. In 1865 wordt de stokerij verbouwd tot maalderij. Het gebouwencomplex van maalderij en boerderij wordt in 1891 openbaar verkocht en komt in handen van Jean Dedeurwaerder. In de tweede helft van de 20ste eeuw worden de gebouwen verbouwd en ingericht als feestzaal "Maelstede". In de gevel ingewerkte kapel met Mariabeeld.

Bebouwing met overwegend landelijk karakter. Het begin van de straat, aansluitend bij de Brugsesteenweg, wordt gekenmerkt door de bedrijfsgebouwen van de voormalige vlasfabriek van Jan Malysse, thans ververij-weverij Fenaux.
In het begin van de straat enkele eenvoudige burgerwoningen onder meer met eenvoudige lijstgevel van rode baksteen. Nummer 10, enkelhuis uit het tweede kwart van de 20ste eeuw. Parement verfraaid door het gebruik van gele sierbaksteen voor onder meer friesje, muurbanden en ontlastingsbogen. Korfbogige muuropeningen met vernieuwd schrijnwerk. Nummer 18, enkelhuis van 1928 met aansluitende vlasschuur van 1945 zie kadaster. Rechthoekige muuropeningen onder ijzeren I-balken.

Enkele voorbeelden van de oorspronkelijke éénlaagse bebouwing. Nummers 31-33, dwars op de straat ingeplante enkelhuizen volgens spiegelbeeldschema uit het begin van de 19de eeuw, witgeschilderde verankerde baksteenbouw op gepikte plint. Oorspronkelijk getoogde muuropeningen; aangepaste vensters bij nummer 33. Nummer 29 deel uitmakend van rijtje maar volledig vernieuwd.

Ter hoogte van nummer 41, recent wegkapelletje ingewerkt in afsluitingsmuurtje. Puntgevel met beglaasde en getraliede rondboognis in omlijsting van zwarte baksteen.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Kuurne, 1928/2H, 1945/3.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten, nr. 2292: Figuratieve caerte, opgemaakt door François de Bal, 1748.
  • BRUNEEL N., Oude herbergen te Kuurne, Kuurne, 1996, p. 89.
  • VAN HOUDENHOVE F., VAN WEZEMAEL L., De geschiedenis van de Kuurnse Sint-Pietersparochie, Kuurne, 1996, p. 17-20, 28-29.

Bron: DE GUNSCH A. met medewerking van MOEYKENS S. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kuurne, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL37, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: De Gunsch, Ann
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Wegkapelletje

  • Is deel van
    Kuurne


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Haantjesstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/12542 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.