Geografisch thema

Koornzakstraat

ID
12645
URI
https://id.erfgoed.net/themas/12645

Beschrijving

Landelijke weg vanaf de zuidwestzijde van de Oude Diksmuidse Boterweg zuidoostwaarts met afsplitsing en uitlopend in voetgangerswegje tot aan de Oude Paanderstraat. De benaming verwijst naar het eertijds nabijgelegen grote akkerland "De Korenzak", voor het eerst vermeld in 1616, zogenaamd naar een verzakt stuk land of naar de heerlijke rente in natura (zak koren) die erop rust.

Grotendeels onbebouwd tracé van de "voetwech naer den Coorensack" met de dwarsende (Citroen-) beek weergegeven op een kaart bij het landboek van 1654-1656, waarlangs naar verluidt de herberg "Te Roussenaers" is gelegen, gesloten vóór 1683.

Op de Atlas der Buurtwegen (1846) met huidige benaming, ook gekend als "dosseweg van aen den molen genaemd Plaetsemolen naer Oost-Roosebeke, voorbij d' hoeve Vernaekt".

Enkele begin 20ste-eeuwse herbergen in de straat zijn onder meer "Het Vingerhoedje" op de plaats van de oude herberg "Te Roussenaers", en "Het Stroomke" (nummer 17); beide uitbatingen zijn in de loop der tijd stopgezet.

Woon- en (beperkte) agrarische functie. Oostdeel van de weg aan één zijde afgezoomd met geknotte wilgen. Restanten van 19de- en begin 20ste-eeuwse eenlaagsbebouwing, veelal gerenoveerd.

Enkele meerwoonsten, minimaal opklimmend tot de eerste helft van de 19de eeuw, zie weergegeven op het primitief kadasterplan (circa 1830). Nummers 19-21-23, in oorsprong tweewoonst met bijgebouwtje, in 1836 en 1863 uitgebreid met respectievelijk bijgebouw aan westzijde en met bijkomend woonhuis aan oostzijde. In 1894 wordt het westelijke woonhuis opgedeeld en in 1903 nogmaals vergroot. Thans driewoonst met tuintjes aan de zuidzijde; nummers 19-21 gescheiden door betonnen muurtje. Witgekalkte en verankerde baksteenbouw met gepekte plint onder zadeldak (mechanische pannen) met noordelijke aanbouw onder golfplaten lessenaarsdak en vernieuwde westzijgevel. Nieuwe roodbakstenen gevel bij nummer 23. Rechthoekige muuropeningen, onder meer met schuiframen. Haaks witgekalkt bijgebouw aan de straat bij nummer 19, met houten kroonlijst, baksteenfries en lege gevelkapel met kruis.

Nummer 18, in oorsprong tweewoonst, in de 19de eeuw uitgebreid tot driewoonst en in 1929 verenigd tot één woonhuis, aangepast in 1977 met uitbreidingen en nieuwe bijgebouwen. Langgestrekt woonhuis met nieuw roodbakstenen parement onder zadeldak (mechanische pannen), geïncorporeerd schuurtje met metalen schuifpoort, gecementeerde zijgevel met schijnvoegen en uitbouw onder plat dak. Ten zuiden, bakstenen bijgebouwen met roodgeschilderde muurankers en deels gewijzigde muuropeningen; schuurtje onder golfplaten zadeldak met metalen schuifpoort en nieuw dakvenster; stal onder zadeldak met Vlaamse pannen. Driedelig deels gecementeerd bijgebouw onder gekoppelde zadeldaken met metalen schuifpoort en laaddeurtjes. Geschilderd bakhuisje met ovenhokje onder zadeldak (mechanische pannen) met aanbouw onder lessenaarsdak.

Nummer 10, werkmanshuisje van twee traveeën met verankerd roodbakstenen parement onder pannen mansardedak met nieuw dakvlakvenster; achteraanbouw. Nummer 17, voormalig café "Het Stroomke", gedateerd in westzijpuntgevel met jaartalsteen "1886", doch grotendeels herbouwd in 1968 en uitgebreid met autobergplaats; gecementeerde en witgeschilderde baksteenbouw met schijnvoegwerk en rechthoekige muuropeningen; tuintje met hulsthaag. Nummers 9-11, ensemble van twee werkmanswoningen met voortuintjes opgericht in de jaren 1940; roodbakstenen puntgevels onder zadeldak (nok loodrecht op straat; mechanische pannen), siercementering in plint en muuropeningen onder betonnen latei.
Aanvullende, losstaande eengezinswoningen daterend uit de tweede helft van de 20ste eeuw.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207 : Mutatieschetsen, Meulebeke, Afdeling 1, 1836/37, 1863/72, 1894/17, 1903/72, 1929/113, 1931/79, 1947/48, 1949/44, 1964/104, 1968/68, 1977/118.
  • BAERT G., Van aubergien, lantsherberghskens en brandewijnhuysen te Meulebeke, in De Roede van Tielt, jg. 18, nummer 4, 1987, p. 99, 105.
  • BOUCKHUYT L., De kapellekensbaan, een inventaris van de Meulebeekse veldkapellen, Meulebeke, 1994, p. 158.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van Westelyk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het Land van den Hoek, de graafschappen Guînes en Boulogne en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel VIII, Brugge, 1928, kolom 286.
  • GERMONPREZ R., Het boek van Meulebeke, Meulebeke, 1982, p. 24.
  • MAES F., Toponymie van Meulebeke t.e.m. 1700, onuitgegeven licentiaatverhandeling, Universiteit Gent, 1998-1999, p. 76-77.
  • VANNESTE H., Meulebeke, in HOLLEVOET F. e.a., Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 2005, p. 93.

Bron: CALLAERT G. met medewerking van BOONE B. & MOEYKENS S. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Meulebeke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL38, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Koornzakstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/12645 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.