Geografisch thema

Turkijenstraat

ID
12701
URI
https://id.erfgoed.net/themas/12701

Beschrijving

Straat gelegen in het uiterste zuiden van de gemeente, vanaf het kruispunt Sint-Amandstraat - Ooigemstraat met gebogen zuidwaarts verloop en brug over de Mandel tot aan de grens met de gemeente Oostrozebeke, alwaar doorlopende als Pauwstraat; aan oostzijde, L-vormig straatdeel met haakse voetwegel ten zuiden van de Sint-Amandstraat onder zelfde benaming. Zogenaamd naar het gehucht in het zuidelijke deel van de Paanders, met oudste vermelding in 1800; etymologisch wijst de naam op een schaars bewoonde uithoek.

Deze wijk aan de smalle Mandelvallei, in de onmiddellijke nabijheid van de eertijds visrijke en bevaarbare waterweg, gaat terug op een vroege nederzetting waar men op hoger gelegen gronden hutten kan bouwen.

Op een kaart bij het landboek van 1654-1656 weergegeven als het meest zuidelijke onderdeel van de "Cortrickstraete", waartoe ook de - later heraangelegde - Oostrozebekestraat, de huidige Kortrijkstraat en de Ooigemstraat behoren, met verspreide landelijke bebouwing. Op de grens met Oostrozebeke wordt de "leenbrugghe" over de Mandel afgebeeld, een brug die reeds in 1502 vermeld wordt als "leembrug" en in de loop der tijd met beide benamingen aangeduid wordt.

Op de Ferrariskaart (1770-1778) wordt de straat weergegeven als deel van de door bomen omzoomde, toenmalige Kortrijkstraat met de dan nog houten brug over de Mandel. Op de Atlas der Buurtwegen (1846) is de weg nog steeds onderdeel van de "Kortrijkstraet" of "weg van Meulebeke naer Oostrozebeke", met aan de oostzijde de wijk "Turquien". In de 19de en de 20ste eeuw zijn in de wijk Turkijen enkele herbergen gelegen, onder meer "De Craeye" later gekend als "A la Corneille emmantelée", "Het Neerhof", "Den Karper", "'t Nieuw Koersepeerd" en "Den Oosthoek" later gekend als "Browns", waarvan de uitbatingen thans gesloten zijn.

In de loop van de 19de eeuw wordt de houten Leenbrug vervangen door een dubbele bakstenen boogbrug die in de tweede helft van de 20ste eeuw wordt afgebroken.

Woon- en agrarische functie. Landelijke bebouwing gekenmerkt door losstaande, bakstenen bestanddelen onder pannen zadeldak, vnl. geconcentreerd aan de noordoostzijde van de weg. Nummer 17, 20ste-eeuwse hoeve met deels omhaagd erf en poel; eenlagig woonhuis met siercementering in plint en muuropeningen onder betonnen lateien; recenter groot stalgebouw onder golfplaten zadeldak.

Resterende 19de- en begin 20ste-eeuwse eenlaagsbebouwing van boerenarbeiderswoningen of voormalige herbergen, thans veelal gerenoveerd, onder meer nummer 21, herbestemd tot kinderopvang. Nummers 4 en 7, dubbelhuizen onder zadeldak (mechanische pannen) met roodbakstenen parement, geelbakstenen strekstenen, tandfries en banden (nummer 4), gecementeerde plint en segmentboogopeningen; nummer 4 met lage aanbouw onder plat dak; nummer 7 met aanbouw onder lessenaardak en gecementeerde zijgevel met mijternis in bakstenen omlijsting met kruis, waarin beeldje van Onze-Lieve-Vrouw met Kind. Nummer 19 met gecementeerd en witgeschilderd parement met schijnvoegwerk, zwartgeschilderde plint, gewijzigde, thans rechthoekige muuropeningen en recente aanbouwen onder golfplaten lessenaardak.

  • BAERT G., Van aubergien, lantsherberghskens en brandewijnhuysen te Meulebeke, in De Roede van Tielt, jg. 18, nummer 4, 1987, p. 74, 87, 91-92, 94, 112.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van Westelyk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het Land van den Hoek, de graafschappen Guînes en Boulogne en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel IX, Brugge, 1929, kolom 410, 429
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van Westelyk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het Land van den Hoek, de graafschappen Guînes en Boulogne en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel XV, Brugge, 1934, kolom 1091-1093.
  • GERMONPREZ R., Het boek van Meulebeke, Meulebeke, 1982, p. 241-242.
  • MAES F., Toponymie van Meulebeke t.e.m. 1700, onuitgegeven licentiaatverhandeling, Universiteit Gent, 1998-1999, p. 106.
  • VANNESTE H., Meulebeke, in HOLLEVOET F. e.a., Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 2005, p. 104.

Bron: CALLAERT G. met medewerking van BOONE B. & MOEYKENS S. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Meulebeke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL38, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Turkijenstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/12701 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.