Geografisch thema

Vuilpanstraat

ID
13019
URI
https://id.erfgoed.net/themas/13019

Beschrijving

Landelijke straat met gebogen tracé vanaf de de rijksweg of Roeselarestraat. Het haakse stukje van de Roeselarestraat (tussen de Kapoenstraat en de Roeselarestraat) vormde voor de aanleg van de Roeselarestraat (circa 1843) een deel van de Vuilpanstraat. Dit stukje is samen met het westelijke deel van de huidige Vuilpanstraat aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778) als een van noordwest naar zuidoost lopend boogvormig tracé in een sterk bebost gebied, aansluitend bij het zogenaamde "Vrijbos" (kern op grondgebied Houthulst). Dit gebogen tracé van de weg vormt op deze kaart echter gedeeltelijk de noordgrens van de bebossing. Het zelfde gegeven vindt men terug op het gereduceerd kadasterplan van het "Dépôt de la Guerre" van 1853 (zie illustratie). Vervolgens loopt deze weg ten zuiden van de Vuilpanbeek met een kronkelend tracé verder over de Zarrenbeek tot aan de Hazewindstraat (Handzame). Ook op dit laatste tracé is op de Ferrariskaart geen bebouwing aan geduid, maar op de kaart van 1853 vindt men hierlangs een beperkte, verspreide bebouwing en op doodlopende stukken ten zuiden van dit tracé de verspreide bebouwing van het gehucht "Vuilpan". Op vandaag is de verbinding met de Hazewindstraat slechts een wegel. Op de opeenvolgende kaarten van het Militair Cartografisch Instituut (opmeting 1861 en de herziene kaarten van 1883) zijn percelen met naaldbos aangeduid langs de Vuilpanstraat. Op de kaart van van het Militair Cartografisch Instituut (herziening 1911) is de bebouwing op het boogvormig stuk nog steeds erg beperkt. Zelfs circa 1900 is het gebied nog gedeeltelijk bebost. De eerste vermelding van de benaming "Vuilpanne-straat" dateert uit het begin van de 20ste eeuw. Deze gaat terug op de 19de-eeuwse naam "Vuilpan(ne)" voor een hoeve en een wijk te Zarren.

Op vandaag bestaat de bebouwing - die zich historisch aan de rand van het bos situeerde - uit bescheiden boerenarbeidershuizen en enkele kleine hoeves. Nummer 1: residentieel verbouwde hoeve met oude knotlinde bij de erftoegang. Nummer 28: verbouwde hoeve met L-vormige opstelling, knotlinde bij de erftoegang. Vuilpanstraat nummer 31: hoeve met L-vormige opstelling, uit de wederopbouwperiode, vernieuwd boerenhuis, bewaarde roodbakstenen schuur onder pannen zadeldak, korfboogpoort. Vuipanstraat nummer 12: boerenarbeidershuis met geïncorporeerde stalling, uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, licht getoogde muuropeningen onder strek, deels bewaard houtwerk.

  • Informatie Dhr. Jos Demaree.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Deel XVI, Brugge, 1936, kolommen 882, 883.
  • WERBROUCK M., Oude en nieuwe straten te Kortemark na de fusies, s.l., 1978, p. 73.

Bron: BAERT S. & VANNESTE P. in samenwerking met CREYF S., DEVOOGHT K., GHERARDTS F. & MOEYKENS S. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortemark, Deel I: Deelgemeenten Kortemark en Handzame, Deel II: Deelgemeenten Werken en Zarren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL40, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol; Baert, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Achteringelegen hoeve

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Lage boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Samenstel van dorpswoningen

  • Is deel van
    Zarren


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Vuilpanstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/13019 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.