De belangrijke Romeinse vondsten (onder meer een villa en drie tumuli) op het grondgebied van de gemeente wijzen op een intense kolonisatie. Eerste vermelding als Hern in 1256.
Sint-Huibrechts-Hern was een Loons leen, samen met Schalkhoven in de 14de eeuw in leen gehouden door de familie van Hamal, heren van 's-Herenelderen. Vervolgens in bezit van de familie de Renesse (vanaf de eerste helft van de 16de eeuw tot eind 18de eeuw). Voor beide lenen fungeerde één schepenbank. Op bestuurlijk gebied vormde Sint-Huibrechts-Hern een afzonderlijke gemeente met een jaarlijks verkozen burgemeester. Op kerkelijk gebied was de Sint-Hubertusparochie een filaal van Hoeselt. Het gehucht Hardelingen vormde in het ancien régime een afzonderlijke heerlijkheid.
Na de gemeentefusies van 1977 wordt het gehucht Vrijhern van Riksingen/Tongeren afgesplitst en bij Sint-Huibrechts-Hern gevoegd. Sint-Huibrechts-Hern is een klein, Haspengouws landbouwdorp zonder industrie. Thans neemt de fruitteelt een belangrijke plaats in de locale bedrijvigheid. Ongeveer de helft van de actieve bevolking is elders tewerkgesteld.
Oppervlakte: 303 hectare. Aantal inwoners (1976): 477.
AMAND M. & NOUWEN R., Gallo-Romeinse tumuli in de Civitas Tungrorum. Hasselt, 1989. 32, 33-36, 17, 19, 24, 28, 29.
DE DIJN C.G., Kunst en Cultuur in Limburg. Deel 1: Belgisch-Limburg. Hasselt, 1989. 161-163.
DUSAR A., Limburgs kunstbezit. Van prehistorie tot classicisme. Hasselt, 1970. 30, 32, 33, 94, 123, 230, 232, 265, 279.
FRERE J., Te Sint-Huibrechts-Hern. (Maandelijks bulletijn der vereeniging tot behoud van natuur- en stedeschoon, 4, 1925, p.1, nummer 8).
GEUKENS B., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie Limburg. Kanton Tongeren. Brussel-St.-Truiden, 1976. 40-41.
HUYBRIGTS F., Pliant romain de la trouvaille de Hern-Saint-Hubert-lez-Tongres. (Bulletin de la Société scientifique et littéraire du Limbourg, 18, 1900, p.113-134).
KUBACH H.E. & VERBEEK A., Romanische Baukunst an Rhein und Maas. Katalog der vorromanischen und romanischen Denkmäler. Vol. vol.2. Berlin, 1976. 1023.
MARIEN M.E., Belgica antiqua. De stempel van Rome. Antwerpen, 1980. 204, 252-253, 210, 295, 300, 302-303.
PAQUAY J., Les paroisses de l'ancien concile de Tongres y compris les conciles de Hoeselt et Villers-l'Evêque démembrés du même concile. (Bulletin de la Société d'Art et d'Histoire du Diocèse de Liège, 18, 1909, p.43, 90-105).
PAQUAY J., De hoeven der kerkelijke instellingen in Limburg. (Verzamelde Opstellen uitgegeven door den Geschied- en Oudheidkundige Studiekring te Hasselt, 4, 1928, p.140-141).
PAQUAY J., De heerlijkheden Elderen. (Bulletin de la Sociètè scientifique et littéraire du Limbourg, 46, 1932, p.5-7).
PAQUAY J., De heerlijkheid Hern en Schalkhoven. (Limburg, 1935, p.121-122).
S.N., Fouilles à Vryhern et à Hern-St-Hubert. (Bulletin de la Société scientifique et litteraire du Limbourg, 41, 1927, p.5).
S.N., Bondige Inventaris der Kunstvoorwerpen van het Arrondissement Tongeren. (Bulletin van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, 11, 1960, p.273).
S.N., Religieuze kunst uit het oude Landdecanaat Tongeren. Hasselt, 1985. nr.10.
TIMMERS J.J.M., De kunst van het Maasland. De Gotiek en de Renaissance. Assen, 1980, p.263.
VAN DE WEERD H. , Uit het verleden van Hoeselt. (Limburg, 22, 1941, p.125-130).
Bron: SCHLUSMANS F. 1996: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kantons Bilzen - Maasmechelen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14n3, Brussel - Turnhout. Auteurs: Schlusmans, Frieda Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sint-Huibrechts-Hern [online], https://id.erfgoed.net/themas/13464 (geraadpleegd op ).
