Geografisch thema

Meeswijk

ID
13475
URI
https://id.erfgoed.net/themas/13475

Beschrijving

Meeswijk wordt voor het eerst vermeld in 946 als Masuic, van het Germaanse Maso en wika, id est nederzetting aan de Maas. Mogelijk was het van de 10de tot de 14de eeuw een kleine haven.

De heerlijke rechten waren oorspronkelijk verdeeld tussen de Sint-Laurentiusabdij van Luik en het Sint-Servaaskapittel van Maastricht. Aan ridder Jacob van Tongeren, heer van Leut, verkoopt het kapittel van Sint-Servaas van Maastricht in 1300 de heerlijke rechten over Meeswijk, dat van dan af deel gaat uitmaken van de heerlijkheid Leut, wat aanleiding is tot eeuwenlange twisten met de Sint-Laurentiusabdij. Vanaf 1475 komt de familie van Vlodrop in bezit van de heerlijkheid.

Meeswijk bezat een schepenbank die in beroep ging bij het Oppergerecht van Vliermaal en bij de Luikse schepenbank. De heer van Leut benoemde een drossaard die fungeerde voor Leut, Eisden en Meeswijk. Op het grondgebied bevond zich een belangrijk laathof van de Sint-Laurentiusabdij. Het gehucht Palmenhof of Palmenhoeve was Guliks grondgebied, dat deel uitmaakte van de gemeente Urmond (Nederland).

Op kerkelijk gebied behoorde Meeswijk tot de Sint-Laurentiusparochie, waarschijnlijk een stichting van de Sint-Laurentiusabdij, die het patronaatsrecht en het grootste deel van de tienden bezat.

Het dorpspatroon is dat van een typisch, Maaslands dorp, met de hoofdstraat (Sint-Laurentiusstraat) parallel met de Maas, en waarschijnlijk de oude heirbaan Tongeren - Nijmegen, die hier echter haar duidelijk tracé verliest. De secundaire straten (Molenstraat en Genootstraat) leiden van de dorpsstraat naar het westen.

Oppervlakte: 342 hectare. Aantal inwoners (1970): 892.

  • COENEN J., Het kasteel van Leut. (Limburg, 26, 1946, p.90-114).
  • GEUKENS B., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie Limburg. Kanton Maasmechelen. Brussel, 1972, p.18-19.
  • GORISSEN M., Het Maaslandsch dorp. (Het Oude Land van Loon, 4, 1949, p.18-20).
  • MEULLENERS J.L., Twee processen over de rijksheerlijkheid Leuth. (Publications de la Société historique et archéologique dans le Duché de Limbourg, 24, 1887, p.142).
  • VAN DE WEERD, H., Het landdekenaat Eyck: Meeswijk. (Limburg, 5, 1924, p.164-168).
  • VAN DIJCK A.H., Bijdragen tot de geschiedenis van Meeswijk. (Limburg, 35, 1956, p.134-140).

Bron: SCHLUSMANS F. 1996: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kantons Bilzen - Maasmechelen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Berceau bij Kasteeldomein Vilain XIIII

  • Omvat
    Boerenhuis

  • Omvat
    Bomencirkel van opgaande linden bij Kasteel Vilain XIIII

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Drie opgaande eiken bij berceau Vilain XIIII

  • Omvat
    Eikendreef bij Kasteel Vilain XIIII

  • Omvat
    Hoeve met losstaande bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve Oude Maashof

  • Omvat
    Hoeve Palmenhof

  • Omvat
    L-vormige hoeve

  • Omvat
    Langgestrekte hoeve (nu drie woningen)

  • Omvat
    Molenstraat

  • Omvat
    Molenveldstraat

  • Omvat
    Palmenhof

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Laurentius met restanten van het kerkhof

  • Omvat
    Sint-Laurentiusstraat

  • Omvat
    Smidse

  • Omvat
    Woonhuis van 1872

  • Is deel van
    Maasmechelen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Meeswijk [online], https://id.erfgoed.net/themas/13475 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.