Gemeente gelegen in Zandlemig Vlaanderen, in een vlakte aan de weg van Roeselare naar Kortrijk. Sinds 1977 fusiegemeente van Roeselare. Landbouwdorp met heden belangrijke woonfunctie.

Eerste vermelding in 1116 toen de kapel "Hocana" die ressorteerde onder de kerk van Rumbeke, een aparte parochie werd. In het feodaal stelsel viel de heerlijkheid of het Hof van Oekene onder de Zaal van Ieper. In de 17de eeuw kwam het geslacht de Thiennes, heren van Rumbeke, in het bezit van de heerlijkheid; een eeuw later de familie Schoorman.

In 1867 werd de gemeente ontsloten door de aanleg van de steenweg van Rumbeke naar Sint-Elooiswinkel, de huidige Sint-Eloois-Winkelsestraat. Naast de lijnwaadweverij als huisnijverheid en de landbouw met als hoofdgewas tarwe, kende de cichoreiteelt in de periode 1855-1875 een grote voorspoed. Bloeiende vlasproductie tot de jaren 1950, zie vroegere vlasschuren langs de Sint-Eloois-Winkelsestraat.

Gedurende de Eerste Wereldoorlog lag Oekene in het bezet gebied en waren er inkwartieringen van de Duitsers; de kerk, het klooster en de gemeenteschool werden gebruikt als hospitaal. Een veertigtal woningen werden vernield, vnl. bij de ontruiming van het zuidelijk deel van Oekene op 5 december 1917. Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt Oekene bezet; in 1940 wordt het koor van de Sint-Martinuskerk door een bom vernield. Op 7 september 1944 wordt Oekene door de Britten bevrijd.

Stratenpatroon grosso modo ongewijzigd gebleven, zie de Atlas der Buurtwegen (1843) en de Vander Maelenkaart (circa 1850); recente verkaveling en sociale woningbouw vanaf de jaren 1960, ten zuidwesten en zuidoosten van de dorpskern.

Dorpskern met aaneengesloten bebouwing, vlakbij de grens met Rumbeke gevormd door de N36, omvat de Plaats met ten noordoosten de Sint-Martinuskerk en de straten die daarop uitkomen; vertrekpunt van de zuidelijke uitvalsweg naar Sint-Elooiswinkel waarlangs het grondgebied van Oekene met onder meer de gehuchten "Kommershof", "De God" en "Oude Roobaert", zich uitstrekt. Lintbebouwing aan de Sint-Eloois-Winkelsestraat. Voorts verspreide hoevebouw te typeren door verschillende historische sites (zie de Atlas der Buurtwegen, 1843, en de Vander Maelenkaart, circa 1850) waarop heden doorsnee hoeve-architectuur met 19de-eeuws/begin 20ste-eeuws uitzicht en latere aanpassingen (onder meer Toveressestraat nummer 9); soms met oudere kern (onder meer Rennevoordestraat nummer 13 en nummer 20).