Geografisch thema

Koningshooikt

ID
13740
URI
https://id.erfgoed.net/themas/13740

Beschrijving

Landelijke gemeente ten zuiden van Lier. Sinds 1 januari 1977 deelgemeente van Lier (wet van 30 december 1975), 3.628 inwoners op 31.12.1989 en oppervlakte van 1.676 hectare.

De familie Van Wesemael schonk aan de hertogen van Bourgondië een bosgebied (genaamd 's Heerenbosch, Koningsbosschen, Bois Domaniaux,...) deel uitmakend van het Waverwald gelegen tussen Dijle en beide Neten. Bleef een allodiaal goed, vermoedelijk jachtdomein, tot aan het einde van het ancien régime. Dit allodiaal goed werd circa 1789 onder de benaming Konings een zelfstandige gemeente die geen kerk noch gemeentehuis bezat. Op verzoek van de inwoners van de Berlaarse gehuchten Hoyckt en Hazendonck, gesteund door de gemeente Konings werd de gemeente Koningshooikt opgericht bij Koninklijk Besluit van 11 januari 1821, bestaande uit de gemeente Konings, de Berlaarse gehuchten Hoyckt en Hazendonck en gedeelten van de gemeenten Onze-Lieve-Vrouw Waver,Duffel en Lier. Het Lierse gedeelte namelijk een deel van het gehucht Mijl werd pas in 1822 bij de gemeente gevoegd.

Zwaar geteisterd tijdens de Eerste Wereldoorlog door de aanwezigheid van militaire verdedigingswerken namelijk het fort en de schans daterend van circa 1908. Vanaf 29 augustus 1939 startte de aanleg van een anti-tankhindernis zogenaamde "KW-lijn" tussen de versterkte stelling Antwerpen en Wavre naar de versterkte stelling Namen, bestaande uit een muur van metalen cointet elementen, een dubbele rij verdedigingsbunkers en anti-tankcentra geflankeerd door een dubbele rij telefooncentrales en aftakbunkers voor het telefoonnet (zie Inleiding Kanton Lier). Landbouwgemeente waar in de 19de eeuw de teelt op de schrale landbouwgrond, bevloeid door aantal beken zoals Itterbeek en Haagbeek, voornamelijk bestond uit aardappelen, vlas, en vee, met kleinschalige landbouwbedrijven. Thans is de gemeente voornamelijk bekend voor groenteteelt. Huidige dorpskern, voormalige dorpskern van het Berlaarse gehucht Hoyckt, gevormd langsheen de verbindingsweg Lier - Aarschot met driehoekig Koningsplein aan kruising met Mechelbaan. Bebouwing in dorpskern (voornamelijk Dorpsstraat - Koningsplein - Bernard Van Hoolstraat) bestaande uit eenvoudige woningen van het rijhuistype voornamelijk met twee bouwlagen en grotendeels daterend vanaf de tweede helft van de 19de eeuw. Ten zuidwesten recent uitgebreid met twee villawijken. Ten noordoosten van de dorpskern en tussen Aarschotsesteenweg carrosseriebedrijf Van Hool, opgericht in 1947. Ten zuiden van dorpskern uitgestrekte domein van zogenaamd Tallaarthof en villa Tallaart. Het uitzicht van het westelijk gedeelte van de gemeente wordt bepaald door het fort en de veldschans. Verspreide bebouwing met groot aantal vrijstaande woningen en landbouwbedrijven vanaf circa 1950, ertussen meestal kleine langgestrekte hoevetjes of middelgrote hoeven met afzonderlijke schuur en bakhuisje gelegen langsheen de verbindingswegen of de zeer talrijke rechte verticale verbindings- of doodlopende wegjes.

  • DE SEYN E., Geschied- en aardrijkskundig woordenboek der Belgische gemeenten, deel I, Turnhout, s.d., p. 690.
  • Gemeenten van België, geschiedkundig en administratief-geografisch woordenboek, deel I, Vlaanderen A-Mic, p. 501-502.
  • LENS A., Lier voorheen en nu, Antwerpen - Roeselare, 1986, p. 315-334.
  • SIMON STEVINSTICHTING, dossier anti-tankhindernis.
  • VAN PARIJS L. en SCHROYENS M., De geschiedenis van Berlaar en Koningshooikt, Berlaar, 1984, deel I, p. 191-243; deel II, p.39-43.
  • VAN PARIJS L., Koningshooikt. Heemkundige bijdrage, Antwerpen, 1943.
  • VAN PARIJS L., Koningshooikt in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1972.

Bron: KENNES H. & WYLLEMAN L. 1990: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kanton Lier, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 13n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Wylleman, Linda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Koningshooikt [online], https://id.erfgoed.net/themas/13740 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Lier

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.