Geografisch thema

Riemst

ID
13801
URI
https://id.erfgoed.net/themas/13801

Beschrijving

Woonforenzen- en landbouwgemeente (graan en suikerbieten). Kerndorp met bebouwing rondom de kerk en de Klein Lafeltstraat, en lintbebouwing aan de steenweg Tongeren-Maastricht, in mindere mate aan de steenweg Bilzen-Riemst-Visé.

De bewoning klimt op tot de prehistorie (sporen van een bandkeramische nederzetting). Belangrijke Romeinse vondsten: een Romeins graf (eerste helft 2de eeuw) onder een genivelleerde tumulus met een grafmobilair van 55 voorwerpen (opgegraven in 1935), substructies van een Romeinse villa en vooral de merkwaardige muntvondst (1905, nabij het kruispunt van de steenweg Tongeren-Maastricht en Bilzen -Visé), een schat van circa 200 munten, samengesteld en begraven in de jaren 260-270. De Romeinse wegen Bavai-Tongeren-Maastricht en Tongeren-Nijmegen langs de linker Maasoever lopen door het grondgebied.

De continuïteit van de bewoning wordt aangetoond door de Merovingische vondst in de funderingen van de oude kerk (afgebroken in 1907).

Het grondgebied hoorde tot het domein van de Loonse graven, en gaat in 1366 naar het prinsbisdom Luik over. In 1766 verleent de prinsbisschop de heerlijke rechten aan graaf J. de Méan, later aan baron de Sluse, kanunnik van het Sint-Lambertuskapittel te Luik.

Riemst had samen met Herderen een schepenbank die Loons recht sprak en in beroep ging bij de buitenbank van Bilzen. Op het grondgebied bevonden zich verschillende laathoven, onder meer afhangend van de landcommanderie van Alden Biesen, het Sint-Servaaskapittel van Maastricht en het Sint-Amorkapittel van de abdij van Munsterbilzen.

De Sint-Martinusparochie is waarschijnlijk een Karolingische stichting, waartoe ook Herderen en Heukelom (Vroenhoven) behoorden. Het begevingsrecht ging van de graaf van Loon over naar de prinsbisschop en vervolgens naar de abdij van Munsterbilzen. De tienden waren vanaf de 12de eeuw gedeeltelijk in bezit van de abdij van 's Hertogenrade, daarna van de abdijen van Munsterbilzen en Sinnich (Teuven). In 1834 wordt de parochie Riemst van Herderen afgescheiden. In 1907 wordt de oude kerk afgebroken en vervangen door de huidige.

Het dorp had tussen 1529 en 1600 te lijden van verschillende pestepidemieën en had af te rekenen met plunderende troepen bij het offensief van Farnese (1579-1585), de verovering van Maastricht in 1632 door Frederik-Hendrik van Nassau, tijdens de oorlogen van Lodwijk XIV (1673, 1676), en Lodewijk XV (slag van Lafelt, 1747).

Oppervlakte: 386 hectare. Aantal inwoners (1990): 1.431.

  • AMAND M. & NOUWEN R., Gallo-Romeinse tumuli in de Civitas Tungrorum, Hasselt, 1989 (Publicaties van het Provinciaal Gallo-Romeins Museum Tongeren; 40), p.32.
  • BAUWENS-LESENNE M., Bibliografisch repertorium van de oudheidkundige vondsten in Limburg, behoudens Tongeren-Koninksem (vanaf de vroegste tijden tot de Noormannen, Brussel, 1968, p. 310-313.
  • BOELEN J., Het verleden van Riemst, Riemst, 1976.
  • CLAASSEN A, Archeologische vondsten. Frankisch te Riemst, (Limburg, 43, 1964, p.247).
  • HOMBROUX C., De muntschat van Riemst: antoniani van Gordianus III tot Postumus, (Limburg, 61, 1982, p.112-122).
  • HUYBRIGTS F., Trouvaille de monnaies, (Bulletin de la Société scientifique et littéraire du Limbourg, 23, 1905, p.307-320).
  • N., Riemst-Herderen-Heukelom, ('t Daghet in den Oosten, 18, 1902, p.168-175; 19, 1903, p.49-51).
  • PAQUAY J., Les paroisses de l'ancien concile de Tongres y compris les conciles de Hasselt et Villers-L'Evêque démembrés du même concile, (Bulletin de la Société d'Art et d'Histoire du Diocèse de Liège, 18, 1909, p.199-201).
  • SCHAETZEN P. de, De Belgo-Romeinse tombe van Riemst, (Het Oude Land van Loon, 6, 1951, p.87-92).

Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van VANTHILLO C. 1990: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kantons Riemst - Tongeren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Bandkeramische nederzetting aan de Toekomststraat

  • Omvat
    Bilzersteenweg

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Dubbelhuis

  • Omvat
    Herenhuis Swaenhoff

  • Omvat
    Klein Lafeltstraat

  • Omvat
    Maastrichtersteenweg met wegbeplanting

  • Omvat
    Putstraat

  • Omvat
    Romeinse weg Tongeren-Maastricht- deel Burgemeester Marresbaan

  • Omvat
    Villa

  • Omvat
    Visésteenweg

  • Is deel van
    Riemst


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Riemst [online], https://id.erfgoed.net/themas/13801 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.