Eerste vermelding in 1233 als Aldor. 's Herenelderen ligt in het brongebied van de Demer. Woonforenzengemeente met landbouw als voornaamste bedrijvigheid (graangewassen, ook suikerbieten en fruitteelt). De historische kern wordt gevormd door het kasteel met de kerk in de onmiddellijke omgeving, de bebouwing heeft zich geconcentreerd aan de steenweg Tongeren-Spouwen.
De bewoning klimt op tot de Romeinse periode (4de-eeuws materiaal en sporen van centuriatio) en is continu (Frankische grafvondst). De antieke weg Tongeren-Kleine Spouwen-Rosmeer loopt door het grondgebied.
's Herenelderen vormde oorspronkelijk waarschijnlijk één domein met Genoelselderen, Aldor genaamd, dat in 12de-13de eeuw in twee heerlijkheden werd opgesplitst; beide waren Loons. 's-Herenelderen kreeg zijn naam van een Heer Willem (1261: Eldris domini Wilhelmi), waarschijnlijk Willem van Hamal (+ 1279). In 1300 werden de heerlijkheden Hern en Schalkhoven bij de bezittingen van de heren van 's-Herenelderen gevoegd. De heerlijkheid bleef in het bezit van de familie van Hamal tot in 1501, waarna zij eigendom werd van de familie de Renesse.
Het dorp bezat een schepenbank die in beroep ging bij het oppergerecht van Vliermaal, en een laathof, afhankelijk van het leenhof van Diepenbeek, met beroep bij de Luikse schepenbank. De parochie was tot 1261 afhankelijk van de kerk van Berg, vanaf dan een zelfstandige parochie met patronaatsrecht bij de plaatselijke heer en tienden voor het Onze-Lieve-Vrouwekapittel van Tongeren.
In 1970 werd de fusie 's Herenelderen - Genoelselderen - Membruggen opgericht, waarbij de wijk Ketsingen (gemeente Berg) en een gedeelte van de gemeente Grote Spouwen werden gevoegd. In 1977 werd deze fusiegemeente ontbonden: 's Herenelderen werd bij Tongeren gevoegd, Genoelselderen en Membruggen bij Riemst.
Oppervlakte: 342 hectare. Aantal inwoners (1988): 965.
- BAUWENS-LESENNE M., Bibliografisch repertorium van de oudheidkundige vondsten in Limburg, behoudens Tongeren-Koninksem (vanaf de vroegste tijden tot de Noormannen), Brussel, 1968, p.330-331.
- PAQUAY J., De Heerlijkheden Elderen, (Bulletin de la Société scientifique et littéraire du Limbourg, 46, 1932, p.5-7).
- SEVERIJNS P., Een greep uit de geschiedenis van de kerkdorpen, in: 2000 jaar Tongeren. 15 vóór Chr. tot 1985, Hasselt, 1988, p.210-211.
- THYS C., Les Seigneurs de 's Heeren-Elderen, (Bulletin de la Société scientifique et littéraire du Limbourg, 12, 1872, p.77-97).
- ULRIX E. & PAQUAY J., Glossaire toponymique de la ville de Tongres et de sa franchise. Deuxième partie: La franchise, (Bulletin de la Société scientifique et littéraire du Limbourg, 40, 1926, p.23-32).
