Gemeente in Droog Haspengonw, van zuid naar noord doorsneden door de vallei van de Molenbeek. Vermeld in 966 als Gingolonham (Germaans gangilom haim, woning van Gangilo).

Eertijds Luikse heerlijkheid met Luiks Lagerhof (Cour Saint-Jean), rechtstreeks afhangend van de prinsbisschop; in 1619 in pand gegeven aan de Luikse schepen Laurens van Dormael, doch in 1620 overgedragen aan het Sint-Janskapittel van Luik. De schepenbank sprak Luiks recht; beroep te Luik.

Parochie van de dekenij te Sint-Truiden, aartsdekenij Haspengouw. Moederkerk, met Niel-bij-Sint-Truiden als dochterkerk; in 1147 reeds bevestiging van het begevingsrecht voor het Luikse Sint-Janskapittel.

Groot kerndorp met rechthoekig stratenpatroon en eertijds van zuid naar noord alleen doorsneden door de Molenbeek, sinds 1853 eveneens door de weg Sint-Truiden - Hannuit, evenwijdig lopend, ten oosten van de Molenbeek. Voor 1853 via Velm met Sint-Truiden verbonden. Excentrisch gelegen Sint-Pieterskerk, ten oosten van de Molenbeek, in 1892 gebouwd op de plaats der vroegere romaanse kerk.

Daarrond concentratie van bakstenen vierkanthoeven uit de 19de eeuw. Ten westen van de Molenbeek, eveneens excentrisch, het ommuurd Kasteel van Gingelom met ruim park aan de achterzijde. Centraal in het dorp, bij de Molenbeek, de Sint-Janshoeve. Aan de weg Sint-Truiden - Hannuit, lintbebouwing, voornamelijk uit de 20ste eeuw; in de zuidoostelijke hoek van het dorp recente villawijk Regentwijk.

Ten noorden, buiten de dorpskern, de Kamerijckhoeve, gelegen in het dal van de Molenbeek; watermolen bij de hoeve thans verdwenen. Op 28 december 1962 eerste ruilverkaveling in Vlaanderen, ten noordoosten van het dorp zogenaamd " Buvingen Del; evolutie van kleine percelering met boccagelandschap naar open landschap.

Oppervlakte: 925 hectare. Inwonersaantal (1976): 2.198.