Gemeente op het Haspengouws leemplateau, ingesneden door de Molenbeek; dalend reliëf van de zuidoostelijke naar westelijke vallei. Voor het eerst vermeld in 1139 als Niel.

Eertijds heerlijkheid (Loops, keizerlijk of allodiaal?), in 1218 als onafhankelijk leen vermeld, doch sinds 1250 door huwelijk van Eleonora van Niel met Robert van Borlo eigendom van het geslacht de Corswarem, die de heerlijkheid vanaf 1569 als vrij graafschap betitelden, rechtstreeks afhangend van het keizerrijk; juridisch echter aangesloten bij Sint-Truiden.

De parochie hoorde tot 1686 bij de dekenij Sint-Truiden, daarna bij Borgworm; kwartkapel van Gingelom, tienden en begevingsrecht bij het Sint-Janskapittel van Luik.

Kleine dorpskern met centrale Sint-Sebastiaankerk in een golvend landschap, ten zuiden doorsneden door de Molenbeek, thans ten oosten van de weg Sint-Truiden - Hannuit, doch eertijds ten zuiden van de Romeinse heirbaan Landen - Borgworm (Oude Katsei). Concentratie der meeste bakstenen vierkanthoeven uit de 18de en 19de eeuw bij die laatste weg; Gallo-Romeinse tumulus ten noorden van de weg.

Ten zuidoosten van het dorp belangrijke hoeve aan de Fonteinstraat; ten zuidwesten, op de Molenbeek, de ban(water)molen uit de tweede helft van de 18de eeuw.

Na 1970 opgenomen bij Gingelom.