Gemeente in de Zuid-Kempen, gelegen aan de Zwarte Beek; het landschap wordt bepaald door de noordoostelijk gerichte heuvelruggen (Diestiaanse zanden), aansluitend bij de westrand van het Kempisch Laagplateau.

Voor het eerst vermeld in 1099 als Meldreges, in 1155 als Melerd. Voormalige Loonse heerlijkheid, achtereenvolgens in het bezit van de familie van Lathem, van Bommershoven, van den Edelbampt, van Hulberg, van Voordt, de Lardenois de Volle, de Arrazola de Onate (tot 1796). Eigen schepenbank met Loonse rechtspraak, beroep bij het Hof van Vliermaal.

De parochie was afhankelijk van Zelem, ressorterend onder het bisdom Luik, aartsdiakonaat Kempen, dekenij Beringen. De Sint-Willibroduskapel wordt voor het eerst vermeld in 1365, met begevingsrecht bij de Heren van Meldert en het tiendrecht bij de abdis van Herkenrode en de pastoor van Zelem.

Kerndorp op het kruispunt der wegen Lummen-Tessenderlo en Zelem-Beringen, voornamelijk geconcentreerd aan laatstgenoemde baan; centraal op het kruispunt de Sint-Willibrorduskerk en de vroegere pastorie; ten zuidoosten, buiten het dorp, de vroegere waterburcht.

Daarbuiten de gehuchten Hertenroden ten noordwesten, Geeneinde ten noordoosten, Geenmeer ten oosten, Geenrode ten zuidoosten en Blanklaar ten noorden van de weg Diest-Beringen.

In de gehuchten nog duidelijke sporen der schansen: de Geenrodeschans en de nieuwe schans te Schulenbroek op de grens met Paal. Hoevebouw (vakwerkbouw van het langgestrekte type), geconcentreerd aan de straten, thans vrijwel volledig verdwenen of versteend.

Oppervlakte: 969 hectare. Aantal inwoners (1976): 1.681.