Geografisch thema

Lokeren

ID
13958
URI
https://id.erfgoed.net/themas/13958

Beschrijving

Gemeente van 4351 hectare en 27.097 inwoners (1976), begrensd door Eksaarde en Daknam (ten noorden), Sinaai en Waasmunster (ten oosten), Zele, Overmere en Kalken (ten zuiden), Zeveneken en Destelbergen (ten westen).

De plaatsnaamkunde en voorhistorische vondsten staven de mening dat er reeds een bewoning was voor de Romeinse tijd. Deze dankt haar ontstaan aan de gunstige eigenschappen die de Durme op deze plaats vertoont: harde grond die in het natte en moerassige riviergebied tot dicht bij de oever doordringt. Enkel op dergelijke plaatsen konden volksstammen de rivier oversteken. De eerste bewoningskernen lagen op de verdwenen landduinen op de l.oever van de Durme, op de hoge en droge gronden. Latere bewoners vestigden zich integendeel op de rechter oever, dichtbij het water en toch op harde en niet overstroomde grond in de winter. De huidige Kerk- en Roomstraat liggen juist op de grens van het meersgebied, de vroegere rivierbedding bij hogere waterstand. Reeds in 1139 is er een vrij talrijke bevolking om een afzonderlijke parochie te vormen. Verdere bronnen over de ontwikkeling van Lokeren ontbreken echter tot het midden van de 16de eeuw. In 1555 verleent Keizer Karel een octrooi om wekelijks een markt te houden, wat meteen het vertrekpunt is van de bloei van de gemeente. Het dorp telde op dat ogenblik tussen 2500 en 3500 inwoners en was het grootste van het Land van Waas. De stadsontwikkeling werd in 1584 tijdelijk gestuit toen ten tijde van de Gentse Republiek de kerk en het grootste deel van het dorp in as gelegd werden. Het duurt tot na 1600 vooraleer er een heropleving komt. In de 17de en de 18de eeuw kende Lokeren een snelle ontwikkeling. Een relatief hoog aantal huizen is uit die periode dan ook aan te wijzen: uit de 17de eeuw onder meer Kerkstraat 67-69, "De Groene Poort" en Apotheek Jacobs op de Markt, Vrijheidsplein 13; uit de 18de eeuw Sint-Lodewijkscollege (1714), Brugstraat 24 (1752), Kerkstraat 54 (1750), Stadhuis (1760), Vrijheidsplein 20 (1784), Luikstraat 69 (1783), Torenstraat 22 (1796), Markt 10, 51 en 69, Groentemarkt 10, Zelestraat 46 en 96-98, Schoolstraat 46, Roomstraat 40, Grote Kaai 13-14, Kerktraat 62, Luikstraat 54 en 71, Brugstraat 78, Zand 2, Voermanstraat 12.

In 1800 was de bevolking op 200 jaar tijd tweemaal verdubbeld. De bloeiende handel op de wekelijkse markt en de huisnijverheid lagen hieraan ten grondslag. In het midden van de 18de eeuw is de hoedenmakersnijverheid ontstaan, wat Lokeren vooral in de daarop volgende eeuw een economische bloei verschafte. Tevens ontstonden talrijke katoenspinnerijen en -weverijen, evenals linnenblekerijen.

Na een stilstand tijdens de eerste jaren van het Hollands bewind, kende Lokeren een nieuwe, doch afgeremde bloei.

Tot dan toe had de stad zich uitsluitend op de rechter Durmeoever ontwikkeld. Door de aanleg van de spoorweg "het Land van Waas" tussen Gent en Antwerpen, en de bouw van een station te Lokeren in 1846 kende de stad nu ook een uitbreiding op de linker oever: een nieuwe wijk, de Stationswijk, werd aangelegd.

Na de Tweede Wereldoorlog werden nieuwe wijken en straten getrokken en volgebouwd, en groeiden afzonderlijke wijken naar het centrum toe.

  • VAN DRIESSCHE R., VERSTEGEN V., Waardevol Lokeren, Lokeren, 1977.

Bron: DEMEY A. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Sint-Niklaas, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 7n1 (B-L), Brussel - Gent.
Auteurs: Demey, Anthony
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Abdijhoeve Oudenbos

  • Omvat
    Arbeiderscité van 1906

  • Omvat
    Arbeiderswoningen

  • Omvat
    Arbeiderswoningen

  • Omvat
    Arbeiderswoningen

  • Omvat
    Bergendriesstraat

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Boerenburgerhuis gedateerd 1804

  • Omvat
    Boerenhuis

  • Omvat
    Boerenhuis

  • Omvat
    Boerenhuis gedateerd 1716

  • Omvat
    Boerenhuis van 1842

  • Omvat
    Boerenwoning

  • Omvat
    Boerenwoning

  • Omvat
    Bosmanstraat

  • Omvat
    Brouwerij De Palmeneer

  • Omvat
    Brugstraat

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis ontworpen door Julien Welvaert

  • Omvat
    Buylaers en Verloren Bos

  • Omvat
    Daknamse Meersen

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning uit 1780

  • Omvat
    Drie dorpswoningen

  • Omvat
    Durmelaan

  • Omvat
    Eenheidsbebouwing in neo-Vlaamserenaissance-stijl

  • Omvat
    Eenheidsbebouwing van vier dorpswoningen

  • Omvat
    Eenheidsbebouwing van vier huisjes

  • Omvat
    Fernand Hanusdreef

  • Omvat
    Gekandelaarde kapellinde op kruispunt van wegen

  • Omvat
    Groendreef

  • Omvat
    Groentemarkt

  • Omvat
    Grote Kaai

  • Omvat
    Haarsnijderij Epouse Jacobs A. Cogen

  • Omvat
    Haarsnijderij Gyselinck Frères

  • Omvat
    Heirbrugmolen met molenaarswoning

  • Omvat
    Herberg De Grote Ronke

  • Omvat
    Herberg Hier was 't oud Veerhuis

  • Omvat
    Herenhuis

  • Omvat
    Herenhuis en bedrijfsgebouwen

  • Omvat
    Hoekhuis

  • Omvat
    Hoekhuis in neotradionele stijl

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Huis De Knaptand

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw altijddurende bijstand

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw onbevlekt

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Smarten

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw van troost

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw van troost en bijstand

  • Omvat
    Kapel ter ere van de Heiligen Barbara, Wivina en Maria

  • Omvat
    Kapel ter ere van Onze-Lieve-Vrouw

  • Omvat
    Kapel ter ere van Onze-Lieve-Vrouw van Salette

  • Omvat
    Kasseiweg Vogelzangstraat

  • Omvat
    Kasteel van Duyse

  • Omvat
    Kazernestraat

  • Omvat
    Kleine Dam

  • Omvat
    Klooster der zwartzusters, later rijkswachtkazerne

  • Omvat
    Koophandelstraat

  • Omvat
    Luikstraat

  • Omvat
    Molsbroek

  • Omvat
    Onderwijzerswoning

  • Omvat
    Onze-Lieve-Vrouw van Bijstandkapel

  • Omvat
    Oude Tuinwijk

  • Omvat
    Parochiekerk Heilig Hart

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Anna

  • Omvat
    Pastorie Heilig-Hartparochie met tuin

  • Omvat
    Pleinbeluik 't Hofken van Van Eetvelde

  • Omvat
    Prosper Thuysbaertlaan

  • Omvat
    Reeks arbeidershuizen

  • Omvat
    Rij arbeidershuisjes

  • Omvat
    Rij arbeidershuizen

  • Omvat
    Roomstraat

  • Omvat
    Schoolgebouw

  • Omvat
    Schoolgebouw

  • Omvat
    Schoolstraat

  • Omvat
    Sint-Annakapel

  • Omvat
    Sint-Pauluskerk met omringende arbeiderswijk

  • Omvat
    Site Bontinkmolen en maalderij

  • Omvat
    Sociale woonwijk Beekstraat

  • Omvat
    Sociale woonwijk Bergendries

  • Omvat
    Sociale woonwijk Sparrenhof

  • Omvat
    Sociale woonwijk Ueberg

  • Omvat
    Stadskern Lokeren

  • Omvat
    Stadswoning

  • Omvat
    Stadswoning

  • Omvat
    Stadswoning in art-decostijl

  • Omvat
    Stadswoning van 1793

  • Omvat
    Stadswoning van 1867

  • Omvat
    Stationsplein

  • Omvat
    Steegbeluik

  • Omvat
    Steegbeluik

  • Omvat
    Torenstraat

  • Omvat
    Tuinwijkstraat

  • Omvat
    Twee burgerhuizen

  • Omvat
    Twee rijen arbeidershuizen

  • Omvat
    Vieremmersstraat

  • Omvat
    Villa in art-decostijl

  • Omvat
    Winkelhuis

  • Omvat
    Zand

  • Omvat
    Zelestraat

  • Is deel van
    Lokeren


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Lokeren [online], https://id.erfgoed.net/themas/13958 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.