Oudste vermelding als Herxe (1174); vanaf de 16de eeuw Hex. Gemeente in Droog-Haspengouw. Heuvelachtig landschap, met als hoogste punten de beboste Zalenberg (120 meter) en het Magneebos (115 meter) in het oosten van de gemeente, en als laagste gedeelte de vochtige vallei van de Herkebeek (65 meter) in het gehucht Broek in het westen; het zuidoostelijk gedeelte wordt ingenomen door akkers. De gemeente wordt gekenmerkt door twee voor Vlaanderen grote boscomplexen, het bos van Heks, rondom het kasteel, waarin de Zalenberg is opgenomen, en het Magneebos, in het noordoosten, aansluitend bij het Manshovenbos (confer Borgloon); beide laatste bossen zijn eeuwenoude eiken- en beukenbossen, waarschijnlijk restanten van een veel groter boscomplex, en deel uitmakend van het jachtgebied dat prinsbisschop de Velbrück zich in deze streek rondom zijn jachtpaviljoen verwierf. Deze zone is vrijwel onbebouwd, wat vrij uniek is in Vlaanderen, met een voor Vlaanderen uitzonderlijke landschappelijke schoonheid: sterke oude bosranden, reliëf, doorzichten, weilanden, hagen en belangrijke holle wegen.

Prehistorische resten werden gevonden op de plaats zogenaams Heike.

Van de Romeinse bewoning getuigen de overblijfselen van een villa met hypocaustum, gevonden in 1933, tegulae, scherven en een gouden ring met opschrift FELIX. Een Merovingisch graf, gevonden in 1825 getuigt van de continuïteit van de bewoning. De antieke wegen Bilzen - Waremme en Tongeren - Landen doorkruisten het grondgebied van de gemeente.

Heks was een allodiaal goed van de graven van Loon. In 1174 schenkt gravin Agnes, weduwe van Lodewijk I (1145-1171) de inkomsten van haar eigengoed van Heks aan het hospitaal van Graethem te Borgloon en schenkt de heerlijke rechten van het dorp aan de abdij van Villers op voorwaarde dat de abdij het hospitaal zal laten bedienen door religieuzen uit de abdij. Deze cisterciënzers stichten in Heks een grangia, de hoeve Monnikenhof (curtis monachorum, 1282, confer Monnikenlaan) waaraan een uitgestrekt grondgebied verbonden was. In 1582 staat de abdij van Villers de heerlijke rechten van Heks af aan het Sint-Lambertuskapittel van de kathedraal van Luik. Circa 1760 wordt het beheer van de heerlijkheid door het kapittel geschonken aan kanunnik de Velbrück, de latere prinsbisschop. Hij bezat hier reeds een allodiaal goed, waarop hij zijn jachtpaviljoen laat bouwen, en dat hij door aankoop en ruil aanzienlijk uitbreidt tot een ruim jachtgebied.

Op juridisch gebied behoorde Heks tot de schepenbank van Graethem, de buitenbank van Borgloon, en ging in beroep bij het oppergerecht van Vliermaal. Op bestuurlijk gebied had de gemeente één, in de 18de eeuw twee burgemeesters, die voor één jaar werden verkozen door de inwoners.

Te Heks fungeerden verschillende laathoven: Forkets van Kere, van Herten, Sint Lambert, toebehorend aan het kapittel van Sint-Lambert te Luik, het Perkels- of Perketshof, het Viltershof, en het laathof Walschaerts.

In 1606 wordt Heks door Hollandse soldaten, de zogenaamde muiters van Terheyden, bezet, in 1616 beurtelings door Hollandse en Spaanse troepen. Tussen 1635 en 1648 heeft het dorp te lijden van Kroatische en Franse troepen. In 1651 maken Lorreinse troepen zich meester van het Monnikenhof. In 1676 wordt het dorp geplunderd door Hollandse en Franse soldaten. In 1678 en 1679 wordt een detachement Franse troepen ingekwartierd in het Monnikenhof. In 1693 worden dorp en kerk geplunderd door Franse troepen. In 1694 breken plunderende Franse troepen 22 huizen af om het hout van de timmer als brandstof te gebruiken; de inwoners van Heks, Vechmaal en Sint-Pieters-Heurne verschansen zich met hun vee in het Monnikenhof en slagen erin de plunderaars af te weren; de hele oogst wordt geroofd. In 1703 kamperen Hollandse troepen in de buurt van het Monnikenhof; Franse troepen roven de oogst.

Zoals andere dorpen in het gebied heeft Heks in de 17de eeuw te lijden van verschillende epidemieën, voornamelijk dissenterie, veroorzaakt door de oorlogsgebeurtenissen (1617, 1630, 1636, 1676, 1693, 1694), die een duidelijke invloed hebben op het inwonersaantal van de gemeente.

De oorsprong van de parochie is onbekend; mogelijk was het een stichting van de abdij van Villers, die het patronaatsrecht en het grootste deel van de tienden van de Sint-Aldegondiskerk bezat; in 1582 staat de abdij deze rechten af aan het kapittel van de kathedraal van Luik. Ook het kapittel van Tongeren bezat een gedeelte van de tienden van Heks. In 1803 verliest de parochie haar zelfstandig statuut en wordt onder de parochie Vechmaal ondergebracht; in 1840 wordt Heks opnieuw een zelfstandige parochie.

Heks was steeds een landbouwdorp; het ontbreken van werkgelegenheid buiten de landbouw verklaart het sinds 1920 dalende bevolkingscijfer. Bijna de helft van de actieve bevolking is forens.

De bebouwing concentreert zich van oudsher aan de Hekslaan, en in het bij deze weg aansluitende gehucht Broek (Molenstraat en Henestraat), wat het dorp grosso modo het uitzicht geeft van een hoopdorp met lineaire bebouwing. De nederzetting ontstond waarschijnlijk bij de bronnen van de Molenbeek, één van de beken die de Herk voedt.

Oppervlakte: 1.752 hectare. Aantal inwoners: 1.614 (1979).