Meest oostelijke deelgemeente en administratief centrum van Laakdal, doorsneden door de autosnelweg E 313 met industriezone ten noorden. Gelegen ten zuiden van Eindhout en Meerhout, ten noorden van Tessenderlo (Limburg) en ten noordoosten van Veerle. Totale oppervlakte van 1.550 ha en 6.269 inwoners (01/01/2000) verdeeld over Groot-Vorst of Vorst-Centrum (2.814) in het westen en Klein-Vorst of Meerlaar (3.455) in het oosten.

Archeologische vondsten in de wijk Steenbergen wijzen op mesolitische en Romeinse (2de - 3de eeuw) bewoning. Vorst was oorspronkelijk een koningsdomein waarvan een deel in 877 door Lodewijk de Kale met de bijhorende rechten aan het klooster van Nijvel werd geschonken, schenking in 897 bekrachtigd door de Lotharingse koning Zwentibold. De verafgelegen Nijvelse abdij gaf het gebied in de 13de eeuw in leen aan de familie Van der Galen of Tergalen, in de 16de eeuw opgevolgd door onder meer Peter Jans (jaren 1530), Jan Vander Thommen (tijdelijk heer in 1575), Aleyt van den Ameyden (erfvrouwe in 1586) en Govaert van den Ameyden (1592-1602); latere grondheren waren Jan en Hendrik van Hamme (1602-1659) en vervolgens tot op het einde van het Ancien Régime leden van de families Moens en Cools. De zogenaamde Borcht, een omwalde herenhoeve van het leengoed, lag vrij centraal op het grondgebied Vorst aan de verbindingsweg tussen Groot- en Klein-Vorst (zie resterende poel ten noorden van huidige Borgtstraat). Naast het Nijvelse abdijbezit was de helft van Vorst in de 13de eeuw een allodiaal goed van de hertog van Brabant. Jan I schonk dit in 1304, met uitzondering van de rechtspraak en de tol, aan Hendrik van Meldert (1304-1323), sindsdien heer van de heerlijkheid Vorst met een eigen schepenbank. Latere eigenaars waren de familie Wyere en het huis van Diest door het huwelijk (circa 1398) van Katharina van Wyere met Thomas II, heer van Zelem en Diest. In 1413 kocht deze de heerlijkheid Zichem en vormden de heerlijkheden Vorst, Meerhout en Zichem onder één drossaard het Land van Zichem in het hoofdkwartier Leuven. Met twee onderbrekingen tijdens de Tachtigjarige oorlog (1567-1604 en 1625-1648) was de heerlijkheid van 1456 tot aan de Franse Revolutie eigendom van het huis van Nassau.

In het kerkelijke vlak schonk Jan Van der Galen in 1320 het begevingsrecht en een deel van de tienden aan de abdij van Averbode, die vanaf die periode de parochie bediende. Reeds in 1059 was er een Gertrudisheiligdom dat later uitgroeide tot parochiekerk en belangrijk bedevaartsoord. In Klein-Vorst of Vorst-Meerlaar was er een kapel vanaf 1419; de parochie ontstond in 1803.

Tijdens het Ancien Régime was Vorst vnl. een landbouwgebied met ontginningen van de abdij van Tongerlo en het norbertinessenklooster van Gempe (Sint-Joris-Winge, Vlaams- Brabant). Het grondgebied omvatte de gehuchten Steenbergen, de Plaats, Beustereinde, Meerlaar, Heide, Locht en Verboekt. De klompenmakerij was van oudsher belangrijk, in het eerste kwart van de 20ste eeuw beoefende meer dan 50 % van de bevolking deze stiel, doch na de Eerste Wereldoorlog ging deze nijverheid door gebrek aan afzet volledig teloor.

Volgens de Ferraris- en Vandermaelenkaarten was situeerde de 18de- en 19de-eeuwse bebouwing van Vorst zich langs de verbindingsassen van Groot-Vorst naar Meerlaar en Veerle. Thans met verspreide 20ste-eeuwse woonwijken en landelijke gebieden met schaarse bebouwing. Het driehoekige dorpsplein met inplanting van het voormalige gemeentehuis bevindt zich ter hoogte van het kruispunt van de wegen naar Veerle (westen), Eindhout (noorden) en Meerlaar (oosten) en wordt door de Kerkstraat verbonden met de iets zuidelijker gelegen Sint-Gertrudiskerk. Het administratief centrum van Laakdal werd opgericht ten zuiden van de dorpskern en de kerk. Inplanting van een industrieterrein in het noordoosten van de gmeente, tussen de E 313 en het Albertkanaal.