Geografisch thema

Loker

ID
14160
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14160

Beschrijving

Grensgemeente van 669 ha en 723 inwoners (1989). Sinds 1977 deeluitmakend van het Heuvelland. Gelegen in de Westhoek en de Zuidvlaamse Bergen, gedeeltelijk op de westflank van de Kemmelberg (156 m), aan de voet van de Rodeberg (143 m); de Scherpeberg (125 m) ligt volledig op het grondgebied. Overwegend zandleem tot leembodems onder meer doorkruist door de Hilleen de Galooiebeek; ten westen vormt de Douve de grens met Frankrijk. Bossen op de steile hellingen van de Scherpe- en de Kemmelberg (21 ha). Voornamelijk landbouwgemeente en woongebied voor pendelaars.

Thans enige toeristische activiteiten.

Loker komt voor het eerst voor in 1072 onder de benaming Lokerne. Etymologisch betekent het heldere beek, of is het afgeleid van het middelnederlandse Lok (Lok = ad of omheining).

Loker, gelegen nabij de heerbaan Cassel-Kortrijk was reeds bewoond ten tijde van de Romeinen; een brandrestengraf, op * de mote de Galooie wijst op deze aanwezigheid. De Galooie, mote gelegen ten zuidwesten van de dorpskom, aan de voet van de Rodeberg nabij de Galooiebeek, werd door de heren van Loker uitgekozen als versterking. In een eerste fase werd de mote verhoogd, omwald, en voorzien van een toren in vakwerkbouw; na korte tijd, in de 12de eeuw, werd de houten constructie vervangen door een gele bakstenen toren. In de eerste helft van de 16de eeuw geraakte de vesting in onbruik. Naast de versterkte mote bezaten de heren van Loker een in 1200 vermelde villa, waarop de hoeve zogenaamd "Locrehof" (Dranouterstraat nummer 41) teruggaat. De heren van Loker waren in de 12de eeuw invloedrijk aan het hof van de graven van Vlaanderen; Walter van Loker, seneschalk van Karel de Goede, werd in 1127 samen met de graaf vermoord. Vervolgens ging de heerlijkheid over op het geslacht van Béthune, den op de stem van Honschoote en tenslotte op de familie van Horne cf. metselaarsteken (blazoen) in de kerktoren.

Loker werd tijdens de Eerste Wereldoorlog volledig verwoest, voornamelijk tijdens het Duits offensief in maart 1918 werd aldaar hevig gevochten, zie militaire begraafplaatsen: Loker nummer 10 Cemetery (Dranouterstraat), Loker Hospice Cemetery (Bergstraat), Locre Churchyard (Ieperstraat) en het Franse gedenkteken op de gevel van het voormalig gemeentehuis (Ieperstraat).

Na de oorlog werd het dorp grosso modo naar vooroorlogse aanleg wederopgebouwd, zie Ferrariskaart (1770-1778). Langgestrekt dorp met specifieke lintbebouwing, bestaande uit rijhuizen van één à twee bouwlagen onder pannen zadeldaken, uit begin 1920 langs de hoofdstraat, zijnde Ieperstraat. Kerk aan oostzijde, met omliggend kerkhof en achterliggend schooltje, gelegen aan het kruispunt bij de Kemmelstraat, waarlangs lintbebouwing; geïsoleerde hoevebouw naar de gemeentegrenzen toe. Recente woonuitbreiding ten zuiden van de kerk.

Belangrijk noordelijk gelegen gehucht De Klijte aan de Ieperstraat.

Uit archiefonderzoek blijkt dat de wederopbouw van enkele belangrijke gebouwen als de kerk, de pastorie, de gemeenteschool voor jongens en de zusterschool gebeurd is naar ontwerp van architect A. Dumont (Brussel). Vele hoeven en woonhuizen zijn ontworpen door architect J. Dumont (De Panne). Het kasteel "Château de la Douve" (Bellestraat nummer 40-45) is een ontwerp van architect K. Laloo (Izegem).

Architecten als C. Halsberghe (Menen), O. Moerman (Poperinge), M. Selly (Ieper), G. Gits (Ieper), C. Petein en P. Verheyden (Brussel) waren tevens, hetzij in mindere mate, betrokken bij Lokers wederopbouw.

  • Algemeen Rijksarchief, Dienst der Verwoeste Gewesten.
  • DEMEULEMEESTER J., De Galooie te Loker, Archeologia Belgica, 203, 1978.

Bron: DELEPIERE A.-M. & HUYS M. 1991: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kantons Mesen - Wervik - Zonnebeke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n3, Brussel - Turnhout.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Arbeiderswoningen

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoningen

  • Omvat
    Brulozestraat

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    De Klijte

  • Omvat
    Demarcatiepaal nummer 7

  • Omvat
    Demarcatiepaal nummer 8

  • Omvat
    Drie Britse militaire posten

  • Omvat
    Eenheidsbebouwingen

  • Omvat
    Franse ossuaire met obelisk

  • Omvat
    Galooie-Mote

  • Omvat
    Gedenkzuil Den Engel

  • Omvat
    Gedenkzuil militaire en burgerlijke doden

  • Omvat
    Gekruiste meidoornhaag

  • Omvat
    Gekruiste meidoornhaag

  • Omvat
    Gelegde meidoornhaag

  • Omvat
    Gelegde meidoornhaag bij Hoeve Locrehof

  • Omvat
    Gemengde afsluitingshaag

  • Omvat
    Gemengde afsluitingshaag met hulst en meidoorn

  • Omvat
    Gemengde haag van liguster en hulst

  • Omvat
    Gemengde houtkant op talud

  • Omvat
    Gemengde houtkant op talud

  • Omvat
    Gemengde houtkant op talud

  • Omvat
    Gemengde knotbomenrij van wilg en populier

  • Omvat
    Gemengde soortenrijke houtkant op talud

  • Omvat
    Geschoren ligusterhaag

  • Omvat
    Graf William Redmond

  • Omvat
    Herberg

  • Omvat
    Herberg 't Hoekje

  • Omvat
    Historische hoeve Locrehof

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Houtkant op talud

  • Omvat
    Houtkant op talud

  • Omvat
    Ieperstraat

  • Omvat
    Kasteeldomein de la Douve

  • Omvat
    Kloosterschool

  • Omvat
    Knotlinde

  • Omvat
    Knotlindendreef

  • Omvat
    La Clytte Military Cemetery

  • Omvat
    Locre Hospice Cemetery

  • Omvat
    Locre No.10 Cemetery

  • Omvat
    Loker Churchyard

  • Omvat
    Neogotische pastorie Sint-Petrusparochie

  • Omvat
    Onderwijzerswoning

  • Omvat
    Op enen (stam) gezette hulst

  • Omvat
    Op enen (stam) gezette hulst als restant van een afsluitingshaag

  • Omvat
    Op enen (stam) gezette meidoorn

  • Omvat
    Opgaande beuk als hoekboom en grensboom

  • Omvat
    Opgaande bomenrij van notelaars

  • Omvat
    Opgaande eik als herdenkingsboom voor slachtoffer oorlogsmunitie

  • Omvat
    Opgaande eik als kruispuntboom

  • Omvat
    Opgaande es

  • Omvat
    Opgaande linde

  • Omvat
    Opgaande linde als kapelboom

  • Omvat
    Park de la Douve

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Petrus met kerkhof

  • Omvat
    Personeelswoningen

  • Omvat
    Tehuis Stichting Godtschalck

  • Omvat
    Twee gekandelaarde linden als welkomstboom

  • Omvat
    Twee op enen (stam) gezette buxussen

  • Omvat
    Vier opgaande abelen

  • Omvat
    Villa

  • Omvat
    Wederopbouwhoeve

  • Omvat
    Wederopbouwhoeve

  • Omvat
    Wederopbouwhoeve 1922

  • Omvat
    Wederopbouwhoeve met aansluitende bebouwing

  • Omvat
    Welkomstlinde bij gevelniskapel

  • Omvat
    West-Vlaamse heuvels en omgeving

  • Omvat
    Zes Britse militaire posten Scherpenberg

  • Is deel van
    Heuvelland


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Loker [online], https://id.erfgoed.net/themas/14160 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.