Deelgemeente van Zonnebeke. Voornamelijk landbouw- en woondorp, enige industriële activiteit onder meer de kaasmakerij, gesticht in 1932, waarvan Passendale de naam van kaasdorp te danken heeft. Voormalige hoofdplaats van gerechtelijk kanton.
3 025 inwoners (1989) en 2222 ha groot. Gelegen in Zandlemig-Vlaanderen; golvend landschap, zie hoge ligging (20-45m) met dorpscentrum op 55 meter, doorsneden door de Passendale- en de Ravebeek. Passendale wordt voor het eerst vermeld in 855 onder de benaming Pascandala. Etymologisch betekent het waarschijnlijk dal van Pasko (Germaans Paskandala).
Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het dorp volledig verwoest. Voornamelijk gekend om de zeer bloedige slag om Passendale (31 juli - 10 november 1917). Oorlogsherinneringen verspreid over de gemeente:
- Tyne Cor New Britisch Cemetery, Tynecotstraat, grootste Britse militaire begraafplaats op het vasteland met Missing Memorial of Muur der Vermisten met 34 957 namen.
-Canadian Memorial, Canadalaan.
-New Zeeland Memorial, 's Graventafelstraat.
-85th inf. Ballion Memorial, Passendalestraat.
Definitieve wederopbouw voornamelijk onder leiding van architect R. Cauwe (Brugge), herstelt in grote lijnen vooroorlogs stratenpatroon en inplanting met de toen gebruikelijke rechttrekkingen en verbredingen. Canadalaan werd nieuw aangelegd in functie van het Canadian Memorial. Dorpskom gevormd door Passendaleplaats, met parochiekerk aan oostzijde en gemeentehuis aan noordzijde. Uitvalswegen Molenstraat, 4de Karabiniersstraat, Passendalestraat, Statiestraat respectievelijk in noordelijke, noordwestelijke, westelijke en zuidelijke richting. Recente woonuitbreiding ten oosten van de dorpskom Brouckhof-Noord en -Zuid.
Basisbebouwing met breedbuizen van één à twee bouwlagen onder pannen zadeldaken.
Doorsnee-wederopbouwarchitectuur doorgaans vrij eenvoudig en in de lijn van de vooroorlogse, echter nu meer uniformiserend, zie meerdere eenheidsprojecten.
Buiten de dorpskom, verspreide hoevebouw meestal met losse bestanddelen onder meer met boerenhuis aanleunend bij het langgestrekte type.
Uit archiefonderzoek blijkt architect R. Cauwe (Brugge) nauw betrokken geweest met de wederopbouw van Passendale. Hij ontwierp onder meer het gemeentehuis, klooster met school, gemeenteschool, en verscheidene hoeven, huizen en handelshuizen.
Bovendien werden hem verscheidene ontwerpen van andere architecten ter goedkeuring voorgeleyd. Andere voorkomende architecten: C. Van Moerkerke en Decraene (Roeselare), M. Hocepied (Moeskroen), A. Carette (Kortrijk), A. Knein (Brussel), V. Duyvewaardt (Roeselare), C. Billiet (Gent), A. Vos (Roeselare), E. Aspers (Roeselare), R. Lemahieu (Gullegem), J. De Bruyker en L. Fabri (Roeselare). De parochiekerk werd wederopgebouwd naar ontwerp van A. De Pauw (Brugge).
- Algemeen Rijksarchief, Dienst der Verwoeste Gewesten.
- VERSAVEL G., Passendale 1914-1918 met hulde aan de gesneuvelden en oudstrijders, 1968.
- VERSAVEL G., Passendaalse herinneringen, Godsdienstig en kerkelijk leven, 1973.
- VERSAVEL G., Passendaalse herinneringen, Cultureel leven, 1978.
- VERSAVEL G., Passendale 1940-1945, 1975.
- VERSAVEL G., Passendale en omliggende door de eeuwen heen, in Zonneheem, XII, 1934, 1 p. 5-16, 3 P. 2-14.