Landelijke gemeente aan de Boven-Schelde in Zandig Vlaanderen met een oppervlakte van 555 ha en 1.307 inwoners (1981). Het noordelijk uiteinde van de gemeente maakt deel uit van de alluviale Scheldevallei met voornamelijk vlak wetland op circa 7 à 8 m hoogte. De waterplassen in deze vallei zijn afkomstig van turf- en kleiwinningsputten voor steenbakkerijen. Een groot deel van deze meersen behoren sinds 4/11/1981 tot het beschermde landschap gevormd door de Scheldemeersen te De Pinte (Zevergem) en Merelbeke (Schelderode). Een steile helling aan de rand van de dorpskom die een hoogteverschil van circa 10 m overbrugt, scheidt het Schelde-alluvium van het voorts licht golvend reliëf in het overgrote deel van de gemeente. De gemiddelde hoogte van deze goed gedraineerde lemige zandbodem bedraagt 20-25 m maar klimt op tot 44 m in het zuiden (wijk Makegem). De beekdepressies zijn vochtiger.

Oudste vermelding, dagtekenend van 866 luidt "Rodus", later "Rotha" (1002), afgeleid van het Germaanse Ropa wat gerooid bos zou betekenen. Latere toevoeging van Schelde om verwarring te voorkomen met Gontrode. Schelderode was de hoofdplaats van het zogenaamde Land van Rode in het graafschap Aalst. De heer van Rode bezat er zijn foncier, met heerlijk kasteel. Sinds midden 12de eeuw zijn de namen van de heren van Rode bekend. Balegem, Beerlegem, Moortsele en Schelderode vormden de oudste bezittingen van de heer van Rode. Door ruil in 1227 werd het Land van Rode uitgebreid tot 17 parochies (Bavegem, Bottelare, Gentbrugge, Gijzenzele, Gontrode, Landskouter, Letterhoutem, Melle, Melsen, Munte, Oosterzele, Scheldewindeke en Vlierzele). De lenen van Rode waren in vier leenhoven gegroepeerd: Schelderode, Melle, Oosterzele en Scheldewindeke. Het telde zeven schepenbanken waarbij Schelderode afhing van die van Bottelare.

De heer van Rode was één van de aanzienlijkste in het graafschap Vlaanderen. In 1565 werd het Land van Rode verheven tot baronie en in 1682 tot markizaat. Het geslacht van Rode werd opgevolgd door dat van Kortrijk, van Kassel, van Bar, van Luxemburg en de Bourbon. Hendrik Bourbon, koning van Frankrijk, verkocht in 1602 het Land van Rode aan Simon Rodriguez d'Evora, een Antwerps koopman van Portugese afkomst. Schelderode telde nog andere heerlijkheden en lenen.

Eerste vermelding van de parochiekerk toegewijd aan Sint-Maarten, in 1108 waarbij het altaar toebehoorde aan de Gentse Sint-Pieterabdij. Dorpskerk vanouds ingeplant aan de Gaversesteenweg die het noorden van de gemeente met de dorpskern doorsnijdt, en naast de site van het heerlijke kasteel van Rode aan de rand van de Scheldevallei. Het heerlijke kasteel van de heren van Rode was reeds in de 17de eeuw verdwenen maar in 1865 liet F. Van de Poele er een nieuw kasteel bouwen dat bekend staat als het Kasteel van Schelderode en met zijn omgevend park een belangrijk beeldbepalend element vormt in het dorpscentrum. Schelderode was steeds sterk bebost. Daarvan blijven nog 114 ha over, verspreid voornamelijk in het Nerenbos, Bruinbos en Harentbeekbos. Landbouwgemeente waarvan de woonfunctie de laatste decennia stijgt door de voortschrijdende verkaveling van landbouwgronden.