Kleinste deelgemeente van Brakel. Telt met een oppervlakte van 356 hectare thans 614 inwoners (30.12.2000). Ten noorden grenzend aan Lierde (Sint-Martens-Lierde), ten oosten aan Lierde (Deftinge) en Geraardsbergen (Zarlardinge), ten zuiden aan Brakel (Everbeek) en ten westen aan Brakel (Everbeek en Opbrakel). Open kouters met platte ruggen wisselen af met depressies van beekvalleien waarbij de hoogte, van circa 35 meter in de vallei van de Molenbeek in het noorden, oploopt tot circa 87 meter in het zuiden.
Gemeentenaam, oudste vermelding in 866, zou als afleiding van het Ligurische Parnankom een door sparren of balken afgesloten ruimte betekenen; bijgevolg kan van een toponymische oorsprong uit de 11de tot 10de eeuw voor Christus sprake zijn. Patronaat van de kerk, toegewijd aan Sint-Lambertus, uitgeoefend door de Sint-Pietersabdij van Lobbes (Henegouwen). Parike met het geënclaveerde Humbroek behoorde tot de voornaamste leenheerlijkheden binnen de baronie van Boelare. De heerlijkheid Parike maakte deel uit van de bezittingen van opeenvolgende adellijke geslachten. Evenals Nederbrakel in de 15de eeuw bezit van de Lalaing, nadien van Van Cauteren en vanaf 1710 van de Plotho. De Lalaings bestreden onder graaf Philips de Goede de opstandige Gentenaars; in 1453 werd in het noordoosten van Parike tegen hen slag geleverd.
Op circa 1 km ten oosten van de dorpskom verwijderd ligt een motte waarover geen historische gegevens bekend zijn (zie Hollebeekstraat); mogelijk kan die wel verband houden met de ontginning van de streek. De twee belangrijkste landbouwbedrijven die wellicht in de middeleeuwen hun oorsprong vonden, waren abdijbezit; het betreft het niet meer te situeren Hof te Bruwieren van de Brusselse abdij ter Kameren en het Hof ter Planken van de Gentse Sint-Pietersabdij.
Het grondgebied wordt van noord naar zuid doorsneden door de oude steenweg Oudenaarde-Geraardsbergen. De bescheiden dorpskom heeft zich ter hoogte van de kerk voornamelijk aan deze steenweg ontwikkeld. Slechts daar komt zeer beperkt aaneengesloten dorpsbebouwing voor. De recente toename van alleenstaande woningen aan twee verbindingswegen van lokaal belang, namelijk Matrouw- en Hollebeekstraat, hebben het aanzien van de bebouwde kern en het landelijk karakter van dit dorp sterk veranderd.
BRAKELS T., Geschiedenis van Nederbrakel Opbrakel en omstreken, Kortrijk, 1952.
DE TEMMERMAN L. - DENDAUW F. - PREMEREUR A. - VERACHTEN L., Everbeek, Opbrakel, Parike en Zegelsem in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1995.
GYSSELING M., Inleiding tot de toponymie vooral van Oost-Vlaanderen, Naamkunde, X, 1-2, 1978, p. 6-7.
VANDENHAUTE A., Parike, Parike, 1960.
VAN TRIMPONT M., Het Land en de Baronie Boelare, Geraardsbergen, 1998, p.29-30, 44.
Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2000: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15n4, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)