Geografisch thema

Hundelgem

ID
14369
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14369

Beschrijving

Kleine gemeente van 182 hectare en 566 inwoners (30.01.2001). In 1970 gefuseerd met Munkzwalm. Grenst ten noorden aan Dikkele en Zottegem (Velzeke-Ruddershove), ten oosten met de Zwedebeek aan Velzeke, ten zuiden en ten westen aan Munkzwalm.

Gelegen in Zandlemig Vlaanderen, de heuvelachtige Zwalmstreek en het interfluvium tussen Boven-Schelde en Dender. Overwegend vruchtbare en vrij goed gedraineerde zandleem- en leembodems, iets natter in de beekdepressies. Wordt van noordoosten naar zuidwesten doorsneden door de steenweg Gent-Zottegem, rechtgetrokken tot de huidige Hundelgemsebaan circa 1970.

Germaans toponiem afgeleid van Hundilinga-haim, woning der lieden van Hundilo, vermeld in 1389.

Maakte in de Karolingische tijd deel uit van het Tenement van Inde. Bij de verdeling van het Tenement kwam het leen te Hundelgem in het bezit van het kapittel van Ronse. De meierij van Hundelgem bleef tot het einde van het Ancien Régime een leen van het Sint-Hermeskapittel van Ronse. Bestuurlijk ressorteerde Hundelgem in de Middeleeuwen onder het Land van Aalst. Hundelgem was een leen van Zottegem-Eigendom en behoorde in 15de eeuw toe aan de familie Van Massemen, begin 16de eeuw aan de familie Rym, begin 17de eeuw de Bergh en in de 18de eeuw aan Werebroeck en Waesberghe en later aan baron de Norman d'Audenhove.

De parochie hoorde tot 1559 toe aan het bisdom Kamerijk, erna aartsbisdom Mechelen en bisdom Gent. Het patronaatsrecht van de kerk hoorde toe aan het Sint-Hermeskapittel te Ronse. De Sint-Amanduskerk, grotendeels Romaans met uitbreiding van 1834, is ingeplant in een ommuurd kerkhof en aan drie zijden omgeven door de smalle Kerkstraat, aan de noordoostelijke zijde wordt zij door de drukke Hundelgemsebaan van de voormalige pastorie gescheiden.

Typisch Zuidvlaams landbouwdorp met woonfunctie voor pendelaars naar het Brusselse. Slechts zeven straten op het stratenplan, met dorpskern in de zuidoosthoek. Opvallende concentratie van bebouwing langsheen de Steenweg en de Hundelgemsebaan. Nog enkele hoeven, een gedesaffecteerde windmolen vlakbij de dorpskern en een watermolen op de Passemaeregracht, de grens met Munkzwalm.

  • DE NOYETTE G. - HOEBEKE M., Dorpsbeelden uit het verleden, Zwalm, Nazareth, 1994, p. 118-125.
  • DHANENS E., Kanton Sint-Maria-Horebeke, Tekst, Inventaris van het Kunstpatrimonium van Oost-Vlaanderen, VII, Gent, 1971, p. 67-76.
  • VAN NUFFEL F. - VAN NUFFEL A., Groot-Zwalm in oude foto's, Eeklo, 1992.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2000: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15n4, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Hundelgemsebaan

  • Omvat
    Kerkstraat

  • Omvat
    Opgaande Canadapopulier als hoekboom

  • Omvat
    Steenweg

  • Omvat
    Watermolen Bistmolen

  • Omvat
    Wegkapel

  • Omvat
    Zwalmvallei tussen Nederbrakel en Nederzwalm

  • Is deel van
    Zwalm


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hundelgem [online], https://id.erfgoed.net/themas/14369 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.