Geografisch thema

Nederzwalm-Hermelgem

ID
14372
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14372

Beschrijving

287 hectare en 773 inwoners (30.01.2001). Ten noordwesten met de Schelde grenzend aan Zingem, ten noordoosten aan Meilegem, ten oosten aan Sint-Maria-Latem, ten zuiden aan Sint-Denijs-Boekel en (Oudenaarde) Welden en ten westen aan Oudenaarde (Mater en Welden).

Vroeger twee gemeenten, Nederzwalm of Allerheiligen en Hermelgem. Nadat de parochies in 1847 werden samengevoegd, werden in 1849 ook de gemeenten samengevoegd tot één gemeente, Nederzwalm-Hermelgem. De parochiekerk Sint-Mattheus van Hermelgem, gelegen vlakbij de Schelde, werd in 1850 gedeeltelijk afgebroken en deels als schuur gebruikt. Met het afbraakmateriaal werd de kerk van Nederzwalm uitgebreid. In 1949 werd nog een deel van een muur van Doornikse breuksteen vermeld, aangevuld met bakstenen. Nu volledig verdwenen.

In 1977 samen met fusiegemeente Munkzwalm verenigd tot de nieuwe fusiegemeente Zwalm.

De Munkbosbeek en de Zwalm doorstromen de gemeente van oost naar west, alwaar zij in de Schelde uitmonden. Ook de oude weg Gavere Elst liep deels over Nederzwalm.

Zacht golvend reliëf van 10 meter in de natte alluviale Scheldevallei tot 15 m.

Buiten de alluviale vallei van de Schelde en de Zwalm, goed gedraineerde licht-zandleem- en zandleembodems, natter in de beekdepressies.

Archeologische vondsten van kleine neolithische concentraties vermoedelijk uit het Mesolithicum op een kleine hoogte langs de Schelde.

In het Ancien Régime horend tot de kasselrij van het Land van Aalst en de baanderij of roede van Gavere.

Het patronaatsrecht van de parochiekerk van Nederzwalm werd uitgeoefend door het Onze-Lieve-Vrouwekapittel van Kamerijk, dat van de in 1850 vernielde kerk van Hermelgem door de abdij van Anchin bij Douai (Frankrijk).

Woongemeente voor forensen naar het Gentse en het Brusselse. De dorpskom wordt doorsneden door de drukke verkeerswegen van Oudenaarde naar Zingem-Kruishoutem en naar Aalst. De spoorlijn Kortrijk-Denderleeuw met station juist over de grens met Sint-Denijs-Boekel werd in gebruik genomen in 1868. Dagtoerisme aan de "Ter Biestmolen", één van de drie vroegere watermolens in de gemeente.

  • Rijksarchief Gent, Provinciaal Archief, 1830-1850, nummer 2549 A/5.
  • DE NOYETTE G. - HOEBEKE M., Dorpsbeelden uit het verleden, Zwalm, Nazareth, 1994, p. 99-101.
  • DHANENS E., Kanton Sint-Maria-Horebeke, Inventaris van het Kunstpatrimonium van Oost-Vlaanderen, VII, Gent, 1971, p. 123-155.
  • HELLEBAUT G., Nederzwalm-Hermelgem, in Oost-Vlaanderen, VIII, 6, 1959, p. 132-133.
  • ROMMELAERE J., Meilegem-Nederzwalm-Hermelgem, in Archaeologisch Inventaris Vlaanderen, VII, Gent, 1986.
  • VAN NUFFEL F. - VAN NUFFEL A., Groot-Zwalm in oude foto's, Eeklo, 1992.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2000: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15n4, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Afsluitingshaag van taxus bij moestuin

  • Omvat
    Beekmeersstraat

  • Omvat
    Biestmolenstraat

  • Omvat
    Buxus als randpalm in moestuin

  • Omvat
    Heufkensstraat (Nederzwalm-Hermelgem)

  • Omvat
    Hof ter Schelde

  • Omvat
    Hoogstraat

  • Omvat
    Kouterken

  • Omvat
    Langemuntstraat

  • Omvat
    Lindestraat

  • Omvat
    Meerperiode sitecomplex in alluviale context in de Scheldevallei

  • Omvat
    Neerstraat

  • Omvat
    Scheldevallei tussen Welden en Gavere

  • Omvat
    Schoolstraat

  • Omvat
    Stationsstraat

  • Omvat
    Vallei van de Munkbosbeek met het kasteeldomein van Beerlegem

  • Omvat
    Vier lindenhakhoutstoven op de voormalige Scheldeoever

  • Omvat
    Zwalmvallei tussen Nederbrakel en Nederzwalm

  • Is deel van
    Zwalm


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Nederzwalm-Hermelgem [online], https://id.erfgoed.net/themas/14372 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.