Voorbeelden van Vesting Antwerpen (1850-1947)

ID: 10300 | Bouwkundig element

Fort van Lier

Fortweg 24 (Lier)
Een bakstenen fort uit de buitenste fortengordel rond Antwerpen, gebouwd in de periode 1878-1893 en later versterkt. Samen met het fort van Walem was Lier het eerste fort in de buitenste fortengordel.


ID: 11468 | Bouwkundig element

Fort VIII

Schansstraat (Antwerpen)
Laatste fort van de vooruitgeschoven fortengordel rond Antwerpen naar ontwerp van A.H. Brialmont, voltooid in 1868.


ID: 11505 | Bouwkundig / Landschappelijk element

Fort van Merksem

Fortsteenweg (Antwerpen)
Bakstenen fort met hoge wallen en centraal reduit in de binnenste fortengordel rond Antwerpen, gebouwd in de periode 1870-1882. Oorspronkelijk bedroeg de oppervlakte van dit fort 36,4 ha, inclusief de vestinggracht en het buitenglacis.


ID: 11568 | Bouwkundig element

Fort VI

Edegemsesteenweg 100 (Antwerpen)
Evenals Fort VII deel uitmakend van de vooruitgeschoven fortengordel rond Antwerpen, naar ontwerp van Alexis Henri Brialmont van 1859-1864.


ID: 11612 | Bouwkundig element

Fort VII

Legerstraat 40 (Antwerpen)
Nagenoeg integraal bewaarde heden leegstaande gebouwen van 1859-1864, waartussen een waardevolle flora en grotendeels bewaarde omgrachting.


ID: 12948 | Bouwkundig element

Fort 5

Jacob de Roorestraat (Edegem)
Fort 5 maakt deel uit van de Brialmontvesting – de fortengordel rond Antwerpen, opgericht in de 19de eeuw.


ID: 13321 | Bouwkundig / Landschappelijk element

Fort van Kapellen

Fortsteenweg (Kapellen)
Het fort van Kapellen (13 ha) is het oudste betonnen pantserfort van de vesting Antwerpen, gebouwd tussen 1893-1897, met de verdediging van de spoorweg Antwerpen - Roosendaal tot doel.


ID: 13390 | Bouwkundig element

Fort van Ertbrand

Oude Galgenstraat (Kapellen)
Fort Ertbrand is een betonnen pantserfort van de buitenste fortengordel rond Antwerpen, gebouwd in de periode 1906-14. Naar een infanteriesteunpunt omgevormd in de jaren 1930. Gedeclasseerd in 1947.


ID: 13624 | Bouwkundig element

Fort IV

Krijgsbaan (Mortsel)
Fort van de binnenste fortengordel rond Antwerpen, van het type ‘bakstenen fort met hoge wallen en centraal reduit’, gebouwd tussen 1860-1865, gemoderniseerd tussen 1870-1911, oorspronkelijk ongeveer 32,5 ha groot.


ID: 13951 | Bouwkundig element

Fort van Oelegem

Goorstraat (Ranst)
Het fort werd tussen 1909 en 1914 gebouwd als uitbreiding van de in 1878 ontworpen tweede verdedigingsgordel van Antwerpen.


ID: 14121 | Bouwkundig element

Fort van 's Gravenwezel

Loze Visser (Schilde)
Fort uitgevoerd ter vervollediging van de hoofdverdedigingslinie van de stad en voorzien bij wet van 30 maart 1906.


ID: 14209 | Bouwkundig element

Schans Smoutakker

Hoogeind (Stabroek)
Betonnen schans op een ellipsvormig eiland, aangelegd in de periode 1906-1914, onderdeel van de buitenste fortengordel rond Antwerpen. Zes bunkers werden toegevoegd: door het Duitse leger in 1916-1917 en door het Belgisch leger in 1936-1937. In 1947 werd schans Smoutakker buiten werking gesteld.


ID: 14325 | Bouwkundig element

Fort van Schoten

Legerbaan 5 (Schoten)
Het Fort van Schoten werd in 1885 opgericht als onderdeel van de na 1875 verder uitgebouwde verdediging van de Vesting Antwerpen.


ID: 14698 | Bouwkundig element

Fort Sint-Marie

Galgestraat (Zwijndrecht)
Fort Sint-Marie is het oudst bewaard gebleven fort van de vesting Antwerpen. Gebouwd volgens het type van het gebastioneerde stelsel, tussen 1855-58 en gemoderniseerd tussen 1879 en 1882.


ID: 14704 | Bouwkundig element

Fort van Zwijndrecht

Gavers (Zwijndrecht)
Het fort van Zwijndrecht (38 ha) is een fort van de binnenste fortengordel rond Antwerpen, gebouwd in de periode 1870-82 en beperkt gemoderniseerd tussen 1907-1912.


ID: 14746 | Bouwkundig element

Fort van Kruibeke

Kruibeeksesteenweg (Zwijndrecht)
Het fort van Kruibeke is een bakstenen fort van de binnenste fortengordel van de vesting Antwerpen, toen die na 1870 op de linker Scheldeoever werd uitgebreid. De bouw van het fort dateert uit de periode 1870-1882.


ID: 1696 | Bouwkundig element

Fort van Walem

Koning Albertstraat (Mechelen)
Oudste fort van de buitenste fortengordel rond Antwerpen, gebouwd in de periode 1878-1893, in baksteen en beton. Boven op het hoofdfront herinnert het oorlogsmonument aan de slachtoffers die hier begin oktober 1914 vielen.


ID: 1730 | Bouwkundig element

Fort van Breendonk

Brandstraat 57 (Willebroek)
Betonnen pantserfort uit de periode 1906-1914 als onderdeel van de vesting Antwerpen, een militair bolwerk en centrale schakel in de verdediging van België. Het fort van Breendonk ontleent zijn betekenis vooral aan zijn rol als nazi-gevangenis en doorvoerkamp tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1944). Nu dient het als herinneringsplek en museum.


ID: 1862 | Bouwkundig element

Fort van Bornem

Barelstraat 228 (Bornem)
Fort, deel uitmakend van de Hoofdweerstandsstelling, waartoe beslist werd in 1906 en waarvoor de werken startten in 1907. Het Fort van Bornem werd als laatste in de rij opgetrokken.


ID: 200451 | Bouwkundig element

Sint-Pietersburcht met omgrachting

Scheeveld 18 (Puurs-Sint-Amands)
Schans van Puurs, deel van de derde verdedigingsgordel rond Antwerpen, gesitueerd tussen de forten van Liezele en van Bornem, opgetrokken in 1912.


ID: 200486 | Bouwkundig element

Schans van Bosbeek

Bosbeekweg (Sint-Katelijne-Waver)
Halve schans Bosbeek (2 ha) is een betonnen pantserschans in de buitenste fortengordel rond Antwerpen, gebouwd in de periode 1906-14. Tot 1947 in gebruik.


ID: 200516 | Bouwkundig element

Bruggen expo 1930 en vijver Brialmontomwalling

Eric Sasselaan (Antwerpen)
Twee identieke bruggen naar ontwerp van Emiel Van Averbeke, gebouwd naar aanleiding van de Wereldtentoonstelling van 1930 te Antwerpen, gelegen over een vijver, als restant van een ravelijngracht van de Brialmontvesting.


ID: 200542 | Bouwkundig element

Fort III

Frans Beirenslaan 2A (Borsbeek)
Fort 3 is het eerst gebouwde fort van de Brialmontvesting rond Antwerpen.


ID: 200698 | Bouwkundig element

Schans Dorpveld

Generaal Deschachtstraat 17, 17A (Sint-Katelijne-Waver)
Halve schans Dorpveld (2 ha) is een betonnen pantserschans van de buitenste fortengordel rond Antwerpen, gebouwd in de periode 1906-14, samen met de andere halve schans Bosbeek.


ID: 200742 | Bouwkundig element

Fort van Steendorp

Kapelstraat (Temse)
Het fort van Steendorp is een fort van de vesting Antwerpen, in de buitenste fortengordel, gebouwd in de periode 1878-1892. Het diende als bruggenhoofd op de linkerscheldeoever, stroomopwaarts van de Rupelmonding.


ID: 200807 | Bouwkundig element

Schans d'Oudaen

Moerstraat 57 (Schilde)
Deze schans, circa 1907-1908 aangelegd, maakte deel uit van de hoofdverdigingslinie van Antwerpen op de rechteroever van de Schelde.


ID: 201044 | Bouwkundig element

Fort van Haasdonk

Bankstraat 3X (Beveren)
Het fort van Haasdonk is een betonnen pantserfort uit de buitenste fortengordel van de vesting Antwerpen, gebouwd in 1906-1914. In die periode werd de buitenste fortengordel met 25 forten en schansen uitgebreid, waaronder het fort van Haasdonk. De vesting Antwerpen bereikte toen haar maximale uitbreiding.


ID: 215448 | Bouwkundig element

Fort van Sint-Katelijne-Waver

Vestinglaan (Sint-Katelijne-Waver)
Het fort van Sint-Katelijne-Waver (21 ha) is een betonnen pantserfort uit de buitenste fortengordel van de vesting Antwerpen, gebouwd tussen 1902-1914. Als fort is het buiten gebruik gesteld in 1947.


ID: 216066 | Bouwkundig element

Schans Drijhoek

Pauwelslei 18 (Brasschaat)
Schans Drijhoek is een van de 12 schansen die in de periode 1906-14 tussen de forten van de buitengordel rond Antwerpen werden gebouwd om de intervallen tussen de forten te dekken. De schans is gelegen op een ovaal eiland, met er rond een bewaarde aarden bedekking en brede gracht, te midden van een bebost terrein. De gebouwen van de schans zijn in goede staat maar sterk verbouwd.


ID: 216067 | Bouwkundig element

Schans XVII

Sint-Bernardsesteenweg (Antwerpen)
Schans XVII is een betonnen pantserschans uit de binnenste fortengordel van de vesting Antwerpen, gebouwd in de periode 1906-1914. De schans maakt deel uit van het landschap gevormd door de domeinen 'Klaverblad' en 'Cleydael'.


ID: 216068 | Bouwkundig element

Schans XVI

Klaverbladdreef (Antwerpen)
Betonnen schans XVI, gebouwd van 1906 tot 1912 tussen de Brialmontforten, gelegen in de driehoek tussen Moerelei, Hollebeek en Klaverbladdreef te Wilrijk.


ID: 216069 | Bouwkundig element

Schans X

Ingenieur Haesaertslaan 18-24 (Edegem)
Schans X maakt deel uit van een reeks van 18 kleine schansen die van 1906 en 1912 werden gebouwd tussen de Brialmontforten. Het keelfront bleef bewaard maar werd verkocht in aparte kavels en kreeg per eigenaar een nieuwe invulling.


ID: 216070 | Bouwkundig element

Schans V

Drabstraat 256A (Mortsel)
Schans V maakt deel uit van een reeks van 18 kleine schansen die tussen 1906 en 1912 werden gebouwd tussen de oudere Brialmontforten. Schans V bevindt zich aan de Drabstraat in Mortsel tussen de weg en de spoorweg Mechelen – Antwerpen.


ID: 216071 | Bouwkundig element

Schans III

Schanslaan 10-20 (Borsbeek)
Schans III maakt deel uit van een reeks van 18 kleine schansen die tussen 1906 en 1912 werden gebouwd tussen de oudere Brialmontforten. Het gebouw bevindt zich ten oosten van de Schanslaan in Borsbeek en gaf samen met Schans I en II de naam aan de straat.


ID: 216072 | Bouwkundig element

Schans II

Schanslaan (Borsbeek)
Schans II maakt deel uit van een reeks van 18 kleine schansen die tussen 1906 en 1912 werden gebouwd tussen de oudere Brialmontforten. Het gebouw bevindt zich ten oosten van de Schanslaan in Borsbeek en gaf samen met Schans I en III de naam aan de straat.


ID: 216073 | Bouwkundig element

Schans I

Schanslaan 134-140, 144 (Borsbeek)
Schans I maakt deel uit van een reeks van 18 kleine schansen die tussen 1906 en 1912 werden gebouwd tussen de oudere Brialmontforten. Schans I bevindt zich ten oosten van de Schanslaan in Borsbeek en gaf samen met Schans II en III de naam aan de straat.


ID: 216074 | Bouwkundig element

Schans XVIII

Herbekestraat (Hemiksem)
Schans XVIII maakt deel van een reeks van 18 kleine schansen die in de periode 1906-1912 werden gebouwd tussen de Brialmontforten.


ID: 2283 | Bouwkundig element

Fort van Liezele

Fortbaan (Puurs-Sint-Amands)
Betonnen pantserfort in de buitenste fortengordel rond Antwerpen, van het type met samengevoegde caponnières, gebouwd in de periode 1906-1914 en omgevormd tot infanteriesteunpunt in 1939.


ID: 2671 | Bouwkundig / Landschappelijk element

Fort van Duffel

Mechelsebaan (Duffel)
Hybride fort in baksteen en beton (7ha) gebouwd tussen 1886-1891 in de buitenste fortengordel rond Antwerpen. Het fort verdedigde de spoorlijn Brussel-Antwerpen. Daarom wordt het vaak ook spoorwegfort genoemd.


ID: 301485 | Bouwkundig element

Schans Landmolen

Heirstraat (Kruibeke)
De schans Landmolen is één van de 12 betonnen pantserschansen van de buitenste fortengordel rond Antwerpen. Hij werd gebouwd in de periode 1906-1914.


ID: 301487 | Bouwkundig element

Schans Lauwershoek

Haagdam (Temse)
De schans Lauwershoek is één van de 12 betonnen pantserschansen van de buitenste fortengordel rond Antwerpen. Hij werd gebouwd in de periode 1906-1914. Schansgebouw in (ongewapend) beton met aarden dek langs de aanvalszijde.


ID: 306170 | Bouwkundig element

Schans XI

Ingenieur Haesaertslaan 82 (Antwerpen)
Schans XI maakt deel uit van een reeks van 18 kleine schansen die in de periode 1906-1912 werden gebouwd tussen de Brialmontforten.


ID: 306171 | Bouwkundig element

Fort Sint-Filips

Scheldelaan (Antwerpen)
Fort Sint-Filips werd tussen 1870 en 1881 gebouwd naar ontwerp van Henri Alexis Brialmont ter vervanging van een ouder aarden fort uit de 16de eeuw, gebouwd door Alexander Farnese. Het fort ligt op een strategische plek in een bocht van de Schelde.


ID: 306673 | Bouwkundig element

Veiligheidsomwalling noord

Smalleweg (Antwerpen)
De veiligheidsomwalling noord is een onderdeel van de vesting Antwerpen in de binnenste fortengordel. De in de periode 1906-1914 aangelegde omwalling bestaat uit een dubbele grachtenstructuur, een dijkje, een oplopende helling met riet en drie caponnières.


ID: 3093 | Bouwkundig / Landschappelijk element

Fort van Kessel

Fortstraat (Nijlen)
Het fort is een betonnen pantserfort uit ongewapend beton van kort voor de Eerste Wereldoorlog, aanpassingen van de jaren 1930.


ID: 84247 | Bouwkundig element

Schans van Schilde

Schanslaan (Schilde)
Uitgevoerd ter vervollediging van de hoofdverdedigingslinie van de stad, werken aangevat in 1909.


ID: 84250 | Bouwkundig element

Fort van Stabroek

Abtsdreef (Stabroek)
Vanaf Abtsdreef leidt een gekasseide dreef naar de toegang tot het fort, opgericht door aannemer Fl. Voussure en voltooid in 1907.


ID: 84257 | Bouwkundig element

Fort van Broechem

Steenweg op 't Fort (Ranst)
Trapezoïdale constructie van ongewapend beton, werken aangevat in 1909.


ID: 85563 | Bouwkundig element

Fort van Koningshooikt

Donderheide 3 (Lier)
Betonnen pantserfort (21ha) in de buitenste fortengordel van de vesting Antwerpen uit de periode 1906-1914. Het fort van Koningshooikt is één van de laatst gebouwde forten rond Antwerpen.


ID: 85618 | Bouwkundig element

Schans Tallaart

Tallaart (Lier)
Schans Tallaart (2,5ha) is een betonnen pantserschans in de buitenste fortengordel rond Antwerpen, gebouwd in de periode 1906-14.


ID: 87764 | Bouwkundig element

Fort II

Fort II straat 41 (Wommelgem)
Bakstenen fort uit de binnenste fortengordel van de vesting Antwerpen, gebouwd in de periode 1859-1865 samen met de andere forten I-VIII, die ook Brialmontforten worden genoemd. Gemoderniseerd in 1912.


ID: 300664 | Landschappelijk element

Defensieve Dijk

Duivestraat, Trepelandstraat, Zaveldam (Beveren), Half Maan, Smoutpot (Zwijndrecht)
De Defensieve Dijk, die tussen de forten Zwijndrecht en Fort Sint-Marie lag, is een relict van een deel van het Verschanst Kamp Linkeroever dat tussen 1870 en 1880 werd opgericht bij de uitbreiding van de Vesting Antwerpen, Nationaal Reduit van België.


ID: 306676 | Landschappelijk element

Antitankgracht tussen fort Stabroek en fort Oelegem

Antwerpen, Brasschaat, Brecht, Kapellen, Ranst, Schilde, Schoten, Stabroek (Antwerpen)
De antitankgracht is een 30,5 km lange verdedigingsgracht ten noordoosten van Antwerpen, tussen de Schelde en het Albertkanaal. De gracht is tussen 1938-1940 aangelegd als onderdeel van de vesting Antwerpen.


ID: 306839 | Landschappelijk element

Fragmenten van de Grote Omwalling van de vesting Antwerpen: Wolvenberg en Brilschans

Henri Prostlaan, Marcel Auburtinlaan, Posthofbrug, Uitbreidingstraat (Antwerpen)
Twee fragmenten van de Grote Omwalling van de 19de-eeuwse vesting Antwerpen zijn bewaard gebleven. Samen vormen zij de laatste restanten van de omwalling bij de Berchemsepoort. De twee gebieden staan heden bekend onder de naam Wolvenberg en Brilschans (gemeentepark).