ALGEMENE SITUERING

Gemeente Dentergem, hoofdgemeente van de fusie gerealiseerd in 1977 met de gemeenten Markegem, Oeselgem en Wakken, gelegen in het oosten van de provincie West-Vlaanderen en centraal binnen de driehoek Gent-Kortijk-Brugge. Begrensd ten noorden door Aarsele, ten oosten door de grens met Oost-Vlaanderen en Deinze, ten zuiden gedeeltelijk door de grens met Oost-Vlaanderen en Zulte en door Wielsbeke, ten westen door Oostrozebeke en ten noordwesten door Tielt.
Totaal aantal inwoners: 7931 (15/01/2006), totale oppervlakte: circa 2599 (2006).
Ten noorden loopt net buiten het grondgebied de spoorlijn (L73) Deinze-De Panne en de gewestweg (N35) Tielt-Deinze. Ten zuidoosten vormt de Leie ter hoogte van Oeselgem een belangrijke grens tussen Oost- en West-Vlaanderen. De Mandel vormt de westelijke grens ter hoogte van Wakken.

Geografisch maakt het grondgebied van de fusiegemeente deel uit van de zand-zandleemstreek van Binnen-Vlaanderen met in het zuiden de brede vallei van de Leie. De benedenloop van de Mandel te Wakken en de Oude Mandel te Markegem en Dentergem behoren beide tot het hydrografisch bekken van de Leie en vormen samen met de Vondelbeek en Zeverenbeek een vroegere rivierloop van de Leie. In de loop der eeuwen worden de nodige infrastructuurwerken uitgevoerd aan de Leie om het debiet te regelen, de talrijke overstromingen te voorkomen en de bevaarbaarheid te verbeteren. In 1972 wordt het Leiekanaal aangelegd tussen Sint-Eloois-Vijve en Deinze, waardoor de rivier over een afstand van 17 kilometer ingekort en verbreed wordt. Deze ingreep heeft grote gevolgen voor het landschap aan de zuidoostgrens van Oeselgem.

Gerechtelijk en administratief behoort de fusiegemeente Dentergem tot het arrondissement Tielt. Op kerkelijk vlak behoort het gebied tot het bisdom Brugge.
Landelijke gemeente waarvan het uitzicht hoofdzakelijk wordt gekenmerkt door een verspreide landelijke bebouwing met plaatselijk sterker geconcentreerde woningbouw. De vlasbouw en aanverwante activiteiten, in de 19de en 20ste eeuw, zijn nu nagenoeg verdwenen. Relicten ervan zoals roterijen, vlasschuren en toponiemen zijn nog herkenbaar. Hetzelfde geldt voor de productie van cichorei waarvan enkele asten zijn overgebleven. Heden zijn naast veeteelt, akkerbouw ook enkele fruitteeltbedrijven actief.

De hoofdgemeente Dentergem beslaat het noordelijke deel van het grondgebied met in de dorpskern een knooppunt van drie belangrijke verbindingswegen naar Gottem, Aarsele en Meulebeke. De bewoningskernen van Markegem, Wakken en Oeselgem lopen bijna zonder onderbreking in elkaar over. Wakken heeft stedelijk allures onder meer weerspiegeld in de Wapenplaats, die deel uitmaakt van een beschermd dorpsgezicht. De dorpskom van Oeselgem, doorsneden door de N440 strekt zich uit langs de oude meanders van de Leie met langs de gedempte Leie-bedding enige industriële activiteit. Markegem heeft nog steeds de uitstraling van een verstild dorp rond de centraal gelegen kerk.
In Wakken en langs de Statiestraat in Dentergem staan een aantal kwaliteitsvolle burger- of herenhuizen. Voorts is de architectuur eerder bescheiden bestaande uit eenvoudige burger- of arbeiderswoningen.

Het landelijke gebied wordt gekenmerkt door verspreide hoevebouw meestal met losse bestanddelen. Vaak zijn het historische hoeves die in kern kunnen teruggaan tot de 17de of 18de eeuw. Dikwijls zijn de gebouwen in de loop van de 20ste eeuw aangepast of vernieuwd.