Geografisch thema

Andries Pevernagestraat

ID
14761
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14761

Beschrijving

Straat in het stadscentrum van Harelbeke, die loopt van de Kortrijksestraat naar de Peter Benoitlaan. De straat is genoemd naar de in Harelbeke geboren musicus en zangmeester Andries Pevernage (1543-1591).

Deze straat vormt samen met de in het verlengde lopende Stasegemsestraat, Stasegemsesteenweg, Generaal Deprezstraat, Brouwerijstraat en Zwevegemsestraat één van de oudere tracés van Harelbeke zie reeds afgebeeld op de kaart van Deventer (1560) en op de gravure van Sanderus (1641). In de middeleeuwen zou er een poort, met name de Westpoort, gelegen zijn op de plaats waar de Zwevegemstraat, de Wagenweg en de Kortrijksestraat samenkomen. Vermoedelijk was het geen echte poort, maar eerder een versmalling van de brede Marktstraat, ter hoogte van de kruising met de vesten. Deze vesten volgden een stukje de Pevernagestraat om dan af te buigen ter hoogte van de huidige Ballingenweg. In de 17de eeuw is de poort verdwenen; de vesten verdwenen reeds vroeger. In 1713 wordt vermeld dat een zekere Steven Delombaerde "de Swevegemstraete en het Boomstraetjen in d'Ooste" herstelt.

Een opmetingsplan van 1788, opgemaakt door landmeter P.C. Steurs, toont aan dat de straat vanaf het centrum van Harelbeke (dus inclusief de huidige Andries Pevernagestraat en de Stasegemsesteenweg) tot aan het goed "Te Halle" is gekasseid.

Op de Atlas der Buurtwegen (1845) aangeduid als "Chemin n° 3" met als beschrijving "Chemin pavé d'Harlebeke à Sweveghem" of "Sweveghemsche kalsyde".

Straat met licht krommend tracé met wegdek bedekt met rode klinkers. Aaneengesloten bebouwing van eerder kleine woningen in mindere mate uit de tweede helft van de 19de eeuw. Nummer 7, eenlaagshuisje gebouwd in 1901 op onbebouwd terrein; woning met licht getoogde openingen gevat in geriemde omlijstingen en met bewaard houtwerk. Nummers 45 en 81 bevinden zich achter de bebouwing aan de straatzijde; dwars op de rijweg georiënteerde rij arbeiderswoningen die als het ware een beluik vormen. In 1870-1871 wordt de grond verkaveld en bebouwd met de eerste huizen, die eigendom zijn van verschillende particulieren. Eén- en tweelaagse woningen onder pannen zadeldaken met dakkapel; aangepaste gevels met onder meer vernieuwd houtwerk. Voorts voornamelijk rijwoningen uit de eerste helft van de 20ste eeuw. Nummer 50, woonhuis onder gemansardeerd zadeldak (deels pannen, deels leien); roodbakstenen straatgevel verlevendigd door witte geglazuurde baksteen ter hoogte van het drielicht op de verdieping, begane grond met nieuwe poort onder een I-balk versierd met bloemen. Nummer 52, bakstenen rijwoning met parement in rode en gele baksteen en licht getoogde openingen; deels bewaard houtwerk (onder meer schuifraam op de begane grond).

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Harelbeke, 1870/12, 1871/1, 1902/17.
  • Rijksarchief Kortrijk, Kaarten en Plannen, nr. 503: Caerte figurative van den grooten wech Leedende van de stadt Harelbeke naer de prochie van Zweveghem gelyck den zelven zich bevint met zyne kromten hoeveel den zelven gecalseyt is ende hoeveel er noch blijft te calseyen, in opdracht van Joseph de Potter, hoogpointer van de kasselrij, , getekend door P.C. Steur, landmeter van de kasselrij Kortrijk, 1788.
  • Harelbeke grafelijke stad, Harelbeke, 2003, p. 172-173, 226.
  • LAMPAERT F., De Harelbeekse straatnamen in 1845, in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jg. 2, nr. 3, 1999, p. 3.
  • Straatnamen Harelbeke van a tot z, Harelbeke, 2002, p. 5.
  • WOSTIJN A., Harelbeke in de Spaanse tijd, 1585-1713, in De Roede van Harelbeke (De Leiegouw), nr. 14, Harelbeke, 1994, p. 18.
  • WOSTIJN A., BAERT K., e.a., Harelbeke in de Oostenrijkse tijd, 1714-1794, in De Roede van Harelbeke (De Leiegouw), nr. 18, Harelbeke, 1998, p. 51.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis van 1932

  • Omvat
    Kristus-Koningkapel

  • Is deel van
    Harelbeke

Bekijk gerelateerde erfgoedobjecten


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Andries Pevernagestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/14761 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.