Geografisch thema

Abtsulstraat

ID
14883
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14883

Beschrijving

Straat ten noordwesten van de dorpskern van Hulste. De straat vertrekt van de Brugsestraat, kruist de Lampernissebeek en loopt verder in noordwestelijke richting tot de Ginstestraat. Het toponiem "Abtsul" is afgeleid van "abbesul" (afgeleid van "abbeshulst" of "bois de l'abesse"), een plaats tussen Hulste en Ingelmunster. Naast deze plaats was eertijds het Absulbos ("abbesulbos", "Abbesulbush", "Abbes hul" of het "Abbeshulst") gelegen, een groot, op een hoogte gelegen bos. Het bos wordt volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1549 en was eigendom van de abdij van Groeninge te Kortrijk. De "Abbesulstraat" wordt volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1842.

Op een kaart van 1716 uit het landboek van Hulste en op de kaart van de eigendommen van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal te Kortrijk van 1752 zijn de hoeve nummer 18 en een hoeve aan de Lampernissebeek al weergegeven. Op een vermoedelijk 18de-eeuwse kaart van een omwalde hoeve, eigendom van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal te Kortrijk, loopt de straat in noordelijke richting naar het "Absul Bosch". Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778) wordt er - naast de hoeve nummer 18 - enkel bebouwing weergegeven bij het kruispunt met het Lindestuk.

Aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1830) als "Absul Straete". Op de Atlas der Buurtwegen (1845) wordt de straat weergegeven als "Absulstraet" met als aanduiding "Chemin n° 8" en omschrijving "Grand Chemin du Lendeledestraet au Absul". Uiterst geringe toename van bebouwing tot het begin van de 20ste eeuw zie kaart van het Militair Cartografisch Instituut (circa 1910). In de periode 1900-1919 bevindt de herberg "Sint-Arnoldus" (nummer 12) zich langs de straat.

Geasfalteerde straat met behouden landelijke karakter en verspreide hoevebebouwing. Nummer 18. Zwaar gerenoveerde, in oorsprong 18de-eeuwse hoeve, opgenomen in de niet-limitatieve lijst van merkwaardige gebouwen in het open landschap van Harelbeke, definitief vastgesteld in de gemeenteraad van 11.02.2008 (categorie 2). Weergave op een kaart van 1716 uit het landboek Hulste, op de kaart van de eigendommen van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal te Kortrijk van 1752 en op een vermoedelijk 18de-eeuwse kaart van de omwalde hoeve, eigendom van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal te Kortrijk; op de laatste kaart bestaat de hoeve uit een boerenhuis, twee landgebouwen en een bakhuis. De hoeve is in de 18de eeuw bereikbaar via een dreef vanaf de Abtsulstraat en een "Nieuwe dreve" vanaf het Lindestuk. Circa 1830 is de hoeve uitgebreid met een landgebouw aan de erftoegang en een landgebouw buiten de omwalling; eigendom van het Hospitaal te Kortrijk. Zelfde situatie op de kaart van 1839 uit het OCMW-archief te Kortrijk. In 1909 laten de Burgerlijke Godshuizen te Kortrijk een tweede landgebouw buiten de omwalling bouwen, waardoor er een gedeelte van de omwalling verdwijnt. In 1925 wordt de hoeve uitgebreid met een wat verderop gelegen cichorei-ast. In 1940 wordt het boerenhuis uitgebreid en verdwijnt de omwalling ten voordele van een nieuw landgebouw. In 1942 wordt de hoeve grondig verbouwd; afbraak van drie landgebouwen en bouw van zes landgebouwen ten noordoosten van het boerenhuis.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Hulste, 1914/4, 1925-1927/9.
  • OCMW-archief Kortrijk: Carte figurative van d'hofstede in Hulste, in Register van alle de leenen, heerlycheden, hofsteden, landen, bosschen ende meerschen competerende aen het hospitael van Onse Lieve Vrouwe in Overleye..., F. De Bal, 1752.
  • OCMW-archief Kortrijk: Atlas des plans géométriques des propriétés appartenantes aux hospices civils de Courtray par les géometres de 1e classe du cadastre J. Deivry et J. Marchaud, 1839.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nr. 1060: Kaart van een omwalde hoeve en landerijen, eigendom van het O.L.Vr.-Hospitaal te Kortrijk gelegen te Hulste, 18de eeuw (?).
  • Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Hulste, nr. 81: Caerte figurative van het sesde deel der prochie van Hulste van westen de prochie van Lendelede en suyd noort en oost de straete comende van Lendele en loopende so oost waert naer de Groote heirbaene van Cortryck op Thieldt..., in Lantbouck ende afmetinghe der prochie van Hulste, Pieter Stueperaert, 1716.
  • DECROIX L., Herbergen in Hulste, in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jg. 9, nr. 2, 2006, p. 21.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, Deel I, 1914, kolommen 6-8.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Deel XVIII, Brugge, 1938, kolom 913.
  • KERCKHOF P., Hulste en zijn wegen op kaart omstreeks 1850, Hulste, 1982, p. 4.
  • Straatnamen Harelbeke van a tot z, Harelbeke, 2002, p. 3.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Cichorei-ast

  • Omvat
    Kapel Heilige Antonius van Padua

  • Is deel van
    Hulste


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Abtsulstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/14883 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.